1. Дәрілік заттардың тұрақтылығын тексеру үшін Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің фармакопеялық комитеті мен реттеуші органдардың талаптары
жүктеу/скачать 289.03 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 15) Стерильді дәрілік қалыптардағы дәрілік заттардың тұрақтылығын анықтау үшін көрсеткіштер таңдау (инъекцияға және инфузияға арналған ерітінділер, стерильді ұнтақтар және т.б.) (ҚР МФ I).
| Дәрілік заттардың тұрақтылығын ұзақ мерзімді сынау
Ұзақ мерзімді сынақтар барлық мәлімделген жарамдылық мерзімі ішінде белгіленген сақтау режимінің тұрақты жоғары (неғұрлым жоғары) температурасы кезінде осы дәрілік зат үшін ұсынылған бастапқы және қайталама орамада жүргізілуге тиіс. Бірқатар жағдайларда белгіленген сақтау режимінің төменгі температурасы кезінде қосымша сынақтар талап етілуі мүмкін (мысалы, төмен температура кезінде олардың физикалық-химиялық жай-күйінің өзгеруі мүмкін жұмсақ дәрілік нысандар үшін). Тұрақтылықты зерттеудегі дәрілік заттардың үлгілері нормативтік құжаттама сапасының көрсеткіштері бойынша мынадай мерзімдерде тексерілуге жатады: - сақтаудың бірінші жылы ішінде-әрбір 3 ай сайын; - сақтаудың екінші және үшінші жылы ішінде-әрбір 6 ай сайын; - сақтаудың үшінші жылынан кейін-әрбір 12 ай сайын "Жеделдетілген қартаю" әдісі негізінен белгіленген химиялық құрылымы бар заттар болып табылатын фармацевтикалық субстанциялардың және әсер етуші зат ретінде осы заттары бар дәрілік препараттардың жарамдылық мерзімдерін айқындау үшін пайдаланылады."Жедел қартаю" әдісімен белгіленген жарамдылық мерзімі микробиологиялық немесе жартылай синтетикалық жолмен алынған антибиотиктер үшін 3 жылдан және олардың дәрілік формалары үшін 2 жылдан аспауы керек. "Жеделдетілген қартаю" әдісі сынақтан өтетін дәрілік затты айналыс процесінде оны сақтау температурасы мен ылғалдылығынан асатын температура мен ылғалдылық кезінде ұстап тұрудан тұрады. Препараттың "жедел қартаю" процесінде алынған нәтижелерге сәйкес кері мәселені де шешуге болады, яғни,белгілі бір сақтау мерзімін қамтамасыз ететін сақтау температурасын белгілеуге болады.Жоғары температурада, әдетте, дәрілік заттардағы физика-химиялық процестер жеделдетіледі, бұл уақыт өте келе САПАНЫҢ жағымсыз өзгеруіне әкеледі. Осылайша, жоғары температура кезінде дәрілік зат сапасының бақыланатын көрсеткіштері рұқсат етілген шектерде сақталатын уақыт аралығы (эксперименттік жарамдылық мерзімі) сақтау температурасы кезіндегі жарамдылық мерзімімен салыстырғанда жасанды түрде қысқартылады. Бұл жарамдылық мерзімін белгілеуге кететін уақытты едәуір қысқартады. Жарамдылық мерзімін белгілеуден және сақтау шарттарын таңдаудан басқа бірегей дәрілік препараттар мен фармацевтикалық субстанциялардың тұрақтылығын зерделеу олардың әсер ету уақыты мен жағдайларына байланысты сыртқы факторлардың (жоғары немесе төмен температура, ылғал, оттегі және ауаның басқа компоненттері, жарық және т.б.) неғұрлым зиянды әсерін анықтау мақсатында жүргізіледі. Стресс-зерттеулерді дәрілік заттың бір сериясында жүргізуге жол беріледі. Стресс-зерттеудің ажырамас бөлігі фотостабильділікті зерттеу болып табылады. Дәрілік затты зерттеу көлемі жарықтың әсері нәтижесінде пайда болған өзгерістердің болуы немесе болмауы негізінде айқындалуға тиіс. 15) Стерильді дәрілік қалыптардағы дәрілік заттардың тұрақтылығын анықтау үшін көрсеткіштер таңдау (инъекцияға және инфузияға арналған ерітінділер, стерильді ұнтақтар және т.б.) (ҚР МФ I). Стерильді дәрілік қалыптардағы дәрілік заттардың тұрақтылығын анықтау үшін көрсеткіштер: 1)Сипаттамасы-дәрілік заттың сыртқы түрі және органолептикалық қасиеттері бақыланады.Қалыпты жағдайдағы дәрілік заттың (жеке бапта басқа қосымша нұсқаулар болмаған жағдайда) ашыған иісі және физикалық тұрақсыздық белгілері болмауы керек. 2)Тектес қоспалар (родственные примеси) - Осы сынақ өндіріс технологиясына байланысты фармацевтикалық субстанция деструкциясы өнімдерін және технологиялық қоспаларды бақылайды. Қоспалар сәйкестендірілуі (белгіленген химиялық құрылымы бар қосылыстар) және сәйкестендірілмеуі (құрылысы анықталмаған қосылыстар) мүмкін. Фармацевтикалық субстанциялардағы ұқсас қоспалар құрамының шектері олардың қауіпсіздік параметрлерін ескере отырып келтіріледі. 3)Сандық анықтау - дәрілік қаттың құрамындағы барлық әсер етуші заттарға сандық анықтау жүргізіледі.Әсер етуші заттардың мөлшері бекітілген құрам мөлшерінен +-10 пайыздан кем болған жағдайда рұқсат етілген ауытқу 10 пайыз, 10 пайыздан артық болса +-5 пайыз болуцы тиіс.Егер жеке бапта нұсқаулар болмаса дәрілік заттың құрамындағы әсер етуші заттардың мөлшері граммен,милиграммен немесе әсер ету бірлігімен көрсетіледі.Консерванттар үшін мүмкін болатын мөлшердің жоғарғы және төменгі шектері көрсетілуі тиіс.Сонымен қатар, дәрілік заттың құрамындағы қосалқы заттар дірңлңк заттың биожеткіліктігіне әсер ететін болса,олардың мөлшерінің жоғарғы және төменгі шектерін белгілеу міндетті. 4)Түстілік - бұл шамалы түсі бар сұйықтықтар үшін шартты түрде қабылданған сандық сипаттама. Пайдаланылатын әдіс қолданылатын эталондардың түріне байланысты таңдалынады. 1-әдіс Сынақтар ішкі диаметрі шамамен 12 мм болатын түссіз, мөлдір, бейтарап әйнектен жасалған бірдей пробиркаларда – 2,0 мл сыналатын Сұйықтық пен суды немесе еріткішті немесе мақалада сипатталған салыстыру эталонын пайдалана отырып жүргізіледі. Шашыраған күндізгі жарықта, көлденеңінен (түтіктердің осіне перпендикуляр) күңгірт ақ фонда түс салыстырылады. 2-әдіс Сынақтар ішкі диаметрі 15-тен 25 мм-ге дейінгі түссіз, мөлдір, бейтарап шыныдан жасалған, сыналатын Сұйықтық пен судың 40 мм биіктігіне тең қабаттарды немесе еріткішті немесе мақалада сипатталған салыстыру эталонын пайдалана отырып, бірдей пробиркаларда жүргізіледі. Түтіктердің Тік осі бойымен күңгірт ақ фонда шашыраған күндізгі жарықта түс салыстырылады.Сұйықтық, егер оның түсі Судан (ерітінділер жағдайында – тиісті еріткіштен) өзгеше болмаса немесе ол В9 эталонынан аса қарқынды боялмаса, түссіз болып саналады. 5)Мөлдірлік- Сұйықтықтардың мөлдірлігі мен бұлттылық дәрежесі сыналатын сұйықтықты еріткішпен немесе эталондармен көзбен немесе аспаптық әдіспен салыстыру арқылы анықталады. Көзбен шолып сынау ішкі диаметрі шамамен 15 мм мөлдір түссіз және бейтарап шыныдан жасалған кептелген тығыны бар бірдей пробиркаларда жүргізіледі, салыстыру үшін эталонның және сыналатын сұйықтықтың (5 немесе 10 мл) тең көлемін алады. Сынақ эталонды дайындағаннан кейін 5 минуттан соң сынамалардың тік осіне перпендикуляр қара фонда ерітінділерді қарап, үлгінің үстінде орналасқан қуаты 40 Вт күңгірт шыныны электр шамымен жарықтандырған кезде жүргізіледі.Егер сыналатын сұйықтық мөлдірлігі бойынша сыналатын сұйықтықты дайындау кезінде пайдаланылатын Судан немесе еріткіштен өзгеше болмаса немесе оның опалесценциясы (лайлылығы) жоғарыда сипатталған жағдайларда қарау кезінде i эталонның опалесценциясынан (лайлылығы) аспаса, ол мөлдір деп есептеледі. Стандарттар гидразин сульфаты мен гексаметилентетраминнің суспензиясы болып табылады. 6)pH - Сулы ерітіндідегі сутек иондарының концентрациясы анықталады.Барлық өлшеулер 20-25 С аралығындағы бірдей температурада жүргізіледі.Алдымен құралды буферлік ерітіндісімен (калий гидрафталаты) және pH мәні басқа буферлік ерітіндімен калибрлейді. pH мәні бекітілген кестедегі мәннен 0,05 бірліктен артық айырымда болмауын ескерген жөн.Электродтарды сыналатын ерітіндіге батырады да pH- ты өлшеуді( буферлік ерітінділердің pH өткізген жаңдайда) жүргізеді. 7)стерильділік - Стерильділікке сынау асептикалық жағдайларда ламинарлық қондырғыларда, таза үй-жайларда немесе А тазалық сыныбының оқшаулағыштарында жүргізіледі, стерильділікке сынау екі әдіспен: тікелей себу әдісімен немесе мембраналық сүзу әдісімен жүргізіледі. Мембраналық сүзу әдісі препараттың табиғаты, оның физика-химиялық қасиеттері оны мембраналық сүзгілер арқылы сүзуге мүмкіндік беретін барлық жағдайларда қолданылады. Тікелей себу әдісі микробқа қарсы әсері жоқ немесе микробқа қарсы әсерін сұйылту немесе инактивациялау арқылы жоюға болатын дәрілердің стерильділігін сынау үшін, сондай-ақ мембраналық сүзу әдісімен сынау мүмкін емес препараттар үшін қолданылады.Тікелей себу. Жарамдылығын тексеру кезінде (микробқа қарсы әсерін анықтау) соңғы концентрациясы 1 мл-де 100 КОЕ аспайтын тест-штаммдардың жүзінділері дайындалады. 10 немесе 20 мл (ИЛП үшін) тиісті қоректік ортасы бар әрбір тест-штамм үшін 4 пробирканы пайдаланады. Микроорганизм культурасы бар алғашқы екі пробиркаға сыналатын үлгінің 1 мл – ден, ал қалған екеуіне-1 мл-ден еріткіш (оң бақылау) енгізіледі. Барлық төрт пробиркаға 1 мл тиісті тест-штамм енгізіледі.Нәтижелерді есепке алу тәжірибелік және бақылау дақылдарындағы микроорганизмдердің тест-штамдарының өсуін салыстыра отырып, өтіп бара жатқан жарықта көзбен жүргізіледі. Егер тәжірибелік пробиркаларда байқалған өсімді құрамында сыналатын препарат жоқ бақылау егістіктеріндегі өсумен көзбен салыстыратын болса, сынақ жағдайында препараттың микробқа қарсы әсері жоқ деген қорытынды жасайды. Бұл жағдайда стерильділікке сынау стандартты әдістермен жүргізіледі. Егер БАҚЫЛАУДА тест-штаммның өсуі байқалса, ал тәжірибеде өсу болмаса, сыналатын препараттың микробқа қарсы әсері бар деп санайды, оны жою керек. 8)Уыттылық – сыналатын дәрі – дәрмектің 0,5 мл иньекцияға арналған суда немесе 9г/л натрий хлоридінің ерітіндісінде ерітілген мөлшерін дені сау,салмағы 17-22 . аралығындағы бес тышқанның күретамырына енгізіледі(15-30 сек аралығында).Егер тышқандардың 24 сағат ішінде біреуі де өлмесе ,онда үлгі сынаудан өтеді. Суспензиялар үшін қосымша: 9)Тұтқырлық - сұйық денелердің бір бөлігінің екіншісіне қатысты қозғалысына қарсылық көрсету қасиеті.Капиллярлық вискозиметрлер әдетте тұтқырлықты бірдей ығысу жылдамдығында анықтау үшін қолданылады, сондықтан олар негізінен Ньютон сұйықтықтарын зерттеу үшін қолданылады. Олар қарапайым және қолдануға оңай.Айналмалы вискозиметрлер сұйықтықтардың реологиялық қасиеттерін ығысу жылдамдығының кең диапазонында анықтауға мүмкіндік береді, бұл ньютондық емес сұйықтықтар үшін өте маңызды. Өлшеу алдында вискозиметрді мұқият жуып, кептіру керек. вискозиметрдің 2 түтігінің тізесін сұйықтықтың өлшенген көлемі құяды және вискозиметрді, егер фармакопеялық бапта басқа температура көрсетілмесе, температуралық тепе-теңдікті белгілеу үшін оны осы қалыпта кемінде 30 минут ұстай отырып, температурасы (20 ± 0,1) оС су термостатына тік күйінде орналастырады. Сұйықтық М1 белгісінен жоғары көтерілгенге дейін 1-тесік арқылы вискозиметрдегі сұйықтық деңгейі артады (ВПЖ-1 вискозиметрі жағдайында түтікті 4 жабады). Содан кейін деңгейдің жоғарылауы тоқтатылып, сұйықтық төмендейді. Менискустың M1 және M2 белгілері арасындағы қашықтықты өтуі үшін T уақыты секундомермен 0,2 с дәлдікпен өлшенеді. Сыналатын сұйықтықтың шығу уақытын кемінде үш өлшемнің орташа мәні ретінде анықтайды. Алынған деректер жүйелі екі өлшемнің нәтижелері 1% - дан аспайтын жағдайда қолайлы болып табылады. 10)Эмульсиядағы бөлшектер өлшемі - егер биожеткіліктілігі,терапевтік тиімділігі және зиянсыздығы немесе бұл көрсеткіштер дәрі- дәрмектің арналуымен регламенттелетін болса,құрамында қатты немесе сұйық дисперстік фаза түріндегі компоненттері бар бөлшектердің өлшемін бақылайды. Сынақ оптикалық микроскопия әдісімен жүргізіледі. Жеке фармакопеялық бапта және/немесе сапа жөніндегі нормативтік құжатта басқа нұсқаулар болмаған кезде окуляр 15× және объектив 8×ұлғайған кезде окулярлық микрометрмен жабдықталған микроскопты пайдаланады. Пайдаланылған заттық әйнектер бір жағынан келесідей өңделуі керек: әйнектің ортасында гауһар немесе басқа абразивті материал шамамен 15 мм және диагональдары бар шаршы қолданылады. Әйнекшенің екінші жағы өңделмеген күйінде қалады.Егер дәрілік препараттағы әсер етуші заттардың концентрациясы 10% - дан асса, онда әсер етуші заттардың құрамына шамамен 10% - ға дейін түсуі үшін тиісті негіз қосылады және араластырылады. Сынама алу кезінде бөлшектерді ұсақтаудан аулақ болу керек. Бір дәрілік препаратты сынау үшін орташа сынаманың 5 анықтамасын жүргізеді. Жеке фармакопеялық бапта және/немесе сапа жөніндегі нормативтік құжатта басқа нұсқаулар болмаған кезде гетерогенді және аралас типтегі жұмсақ дәрілік нысандар болып табылатын дәрілік препараттардағы бөлшектердің мөлшері 100 мкм-ден аспауы тиіс. жүктеу/скачать 289.03 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|