41. Халық педагогикасындағы елжандылық тәрбиесі
Халық педагогикасы елжандылыққа тәрбиелеуде маңызды рөл атқарады. Елжандылық тәрбиесі — Отанды сүю, туған жерге деген құрмет, халықтың тарихы мен мәдениетіне деген сүйіспеншілік:
• Мақал-мәтелдер: «Ел іші — алтын бесік», «Туған жердің топырағы да ыстық» сияқты нақыл сөздер арқылы елжандылықты насихаттау.
• Ерлік жырлары: батырлар жыры арқылы балаларды елін қорғауға, батырлыққа тәрбиелеу.
• Ұлттық мерекелер: Наурыз, Құрбан айт сияқты мерекелер арқылы ұлттық бірлікті, елжандылықты дәріптеу.
42. Жетілген адамның ұлттық сипаты
Жетілген адам — бұл рухани және моральдық жағынан дамыған тұлға. Ұлттық сипаты бар жетілген адам:
• Қазақтың салт-дәстүрлерін құрметтейді.
• Әдепті, кішіпейіл, мейірімді.
• Еңбекқор, адал.
• Ұлттық мәдениетті, тілін, әдебиетін жақсы біледі.
Бұл қасиеттерді дамыту арқылы қоғамда рухани бай, моральдық тұрақты, ұлттық санасы жоғары тұлғалар қалыптасады.
43. Қазақ ырымдарының тәрбиелік орны
Қазақ ырымдары халықтың тұрмыс-тіршілігіне, мәдениетіне терең енген және олардың тәрбиелік мәні бар:
• Қауіпсіздік пен сақтық: мысалы, “Шашыңды түнде тарама” — қараңғыда шаш тарау жамандық әкеледі деген сенім арқылы балаларды қауіпсіздікке үйрету.
• Жақсылыққа ұмтылу: “Түнде ысқырма” — жамандық шақырады деген сенім арқылы балаларды артық әрекеттерден сақтандыру.
• Үлкенді құрметтеу: үлкендердің алдынан кесе өтпеу, оларды құрметтеу сияқты ырымдар арқылы кішілерді әдептілікке баулу.
44. Болашақ оқытушылардың этнопедагогикалық білімінің негізгі элементтері
Болашақ оқытушыларға этнопедагогикалық білім беру маңызды. Негізгі элементтері:
• Ұлттық тарих пен мәдениет: тарихты, салт-дәстүрлерді, ұлттық құндылықтарды білу.
• Тіл және әдебиет: ұлттық тіл мен әдебиетті меңгеру.
• Халықтық педагогикалық әдістер: ұлттық тәрбие әдістерін, халықтық білім беру тәсілдерін қолдану.
45. Тұсау кесу рәсімі
Тұсау кесу — қазақ халқының бала тәрбиесіндегі маңызды дәстүрлердің бірі. Бала алғашқы қадамдарын жасаған кезде оның аяқтарына ала жіп байланып, сол жіпті тұсау кесуші адам кеседі. Бұл рәсім баланың өмір жолында қиындықтарсыз, еркін жүріп-тұруын, болашақта батыл әрі табанды болуын тілейді.
Достарыңызбен бөлісу: |