28. Халық педагогикасындағы экологиялық тәрбие
Экологиялық тәрбие халық педагогикасының маңызды бөлігі болып табылады. Ол табиғатпен үйлесімділікке, қоршаған ортаны қорғауға, табиғи ресурстарды ұқыпты пайдалануға баулиды:
• Табиғатты қорғау: табиғатқа құрметпен қарауды үйрету.
• Жер-суға күтім: ауылшаруашылық жұмыстарында табиғаттың заңдылықтарын ескеру.
• Экологиялық мәдениет: қоршаған ортаның тазалығын сақтау, табиғатқа зиян келтірмеу.
29. Санау дағдыларын қалыптастыруға бағытталған ойын өлеңдер
Санау дағдыларын қалыптастыруға арналған ойын өлеңдер балалардың математикалық қабілеттерін дамытады:
• “Бір дегенім — білеу, екі дегенім — егеу”: бұл өлеңде әр сан белгілі бір затпен байланыстырылып, балалардың сандарды еске сақтауын жеңілдетеді.
• “Бір үйде біз нешеуміз?”: бала санай отырып, ойын арқылы сандарды үйренеді.
Бұл өлеңдер балалардың санау дағдыларын ойын арқылы қызықты түрде меңгеруге көмектеседі.
30. Қазақ халқының айтыс өнері
Айтыс — қазақ халқының ұлттық өнерінің бір түрі, импровизациялық поэзия. Ол ақындар арасында өтетін жарыс түрінде орындалады:
• Мақсаты: айтыс арқылы қоғамдағы мәселелерді көтеру, шешім табу, ақындық шеберлікті көрсету.
• Тәрбиелік мәні: айтыс өнері арқылы жастардың сөйлеу мәдениеті, логикалық ойлау қабілеті дамиды.
• Ұлттық сана: айтыс ұлттық құндылықтарды насихаттап, патриоттық сезімдерді оятады.
31. XV-XIX ғ. ұлттық педагогикалық ойлар
XV-XIX ғасырларда қазақ қоғамында ұлттық педагогикалық ойлар қалыптасты:
• Ауыз әдебиеті: батырлар жыры, мақал-мәтелдер арқылы тәрбиелік қағидалар жеткізілді.
• Дала философиясы: ақын-жыраулардың шығармалары арқылы балалардың рухани және моральдық тәрбиесі жүзеге асырылды.
• Еңбек тәрбиесі: балаларды еңбекке баулу, шаруашылық істеріне үйрету маңызды болды.
32. Өтірік өлеңнің тәрбиелік мәні
Өтірік өлеңдер — қазақ халық ауыз әдебиетінің ерекше жанры. Бұл өлеңдердің тәрбиелік мәні:
• Қиялды дамыту: өтірік өлеңдер баланың қиялын, шығармашылық қабілетін дамытады.
• Әзіл мен сатира: өтірік өлеңдер арқылы бала әзіл-қалжыңды түсінуге, оны дұрыс қабылдауға үйренеді.
• Моральдық тәрбиелеу: өтірік айтудың, алдаудың зияндығы көрсетіледі.
Достарыңызбен бөлісу: |
