1. Жалпы тіл білімі пəні: нысаны, мақсаты, міндеттері
Натуралистік немесе биологиялық көзқарас
жүктеу/скачать 1.14 Mb. Pdf көрінісі
|
| 14. Натуралистік немесе биологиялық көзқарас
Натуралистік көзқарас ой-сананы дамыта отырып, ғылымның немесе белгілі бір салада жетістікке жеткізуші, табиғаттың заңдылығын да қарастырушы көзқарас болса, биологиялық осы ұғыммен байланысты, тірі ағза мен химиялық жағдайларды зерттеп, адамзат оның жанының бацланысын сақтап тұрушы көзқарас. Саяси құбылыстар мен процестерді зерттеудегі бұл тəсілдің өкілдері адамдардың саяси санасы мен ерік-жігерін, олардың саяси процестерді қалыптастыратын саяси қызметінде көрінетін қасиеттерін қалыптастырудағы əртүрлі табиғи жағдайлардың шешуші рөлін көрсетеді. Біз негізінен олардың өмірі мен қызметінің географиялық жəне биологиялық факторлары туралы айтып отырмыз. Бұл жағдайда тұжырымдалған теориялық ұстанымдар мен тұжырымдар қоғамда болып жатқан саяси жəне басқа да процестерді, олардың мəнін, мазмұнын жəне əлеуметтік бағытын түсіндіре отырып, олардан алынғандықтан, əдіснамалық рөл атқарады. Натуралистік көзқарастың мəні адам үшін сатып алынбаған, бірақ туа біткен жəне мəні бойынша өзгермейтін əлеуметтік емес факторлардың үстемдік мəніне негізделген саясаттың табиғатын түсіндіру əрекеттерін көрсетеді. Демек, қоғамға, жалпы саясатқа қатысты өзгермейтін фактор олардың табиғи қабығы, географиялық ортасы, адамға қатысты өзгермейтіндік, туа біткендік қасиеттері оның физиологиялық, рефлекторлық қырлары мен қасиеттеріне ие. Сондықтан геосаясат, биосаясат жəне кең ауқымды психологизациялау концепциялары саясаттың табиғатын түсіндірудің натуралистік жолы ең маңызды саласы деп санауға болады. Натуралистік жəне биологиялық факторлар бір- біріне тығыз байланысты. Саяси процестерді зерттеудің натуралистік тəсілін адамдардың саяси мінез- құлқы мен қызметі олардың өзіне тəн биологиялық, физиологиялық жəне соған байланысты психикалық қасиеттерімен анықталатынына сенімді болған ғалымдар дабұл тəсілді пайдаланды. Кезінде бұған жануарлар мен адамдардың мінез-құлқының ортақ биологиялық негізі бар жəне бір заңдарға бағынады деген пікір айтқан əлеуметтік дарвинистер деп атаған. Осыған ұқсас нəрсені қазіргі социобиология мен биосаясат өкілдері мəлімдейді, олар əлеуметтік процестерді, соның ішінде саяси процестерді түсіндіру кезінде əлеуметтік факторларды, адамдардың мінез-құлқы мен іс-əрекетіндегі əлеуметтік байланыстар мен қатынастардың рөлін елемейді, əрбір адам өз бетінше қарастырылады. Оның мінез-құлқының қозғаушы күштері оның биологиялық қажеттіліктері мен инстинкттерінен көрінеді деп санаған. Бұл шағын зерттеулердің өзі екі көзқарастың бір жерде жұмыс атқаратындығын дəлелдеп тұр. жүктеу/скачать 1.14 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|