82. Целомды жануарлар бөлім тармағының қан тамырлар жүйелері қызметтеріне түсініктеме беріп, тұжырымдаңыз. Буылтық құрттардың Қан айналу жүйесі тұйық қан тамырларынан тұрады. Ең басты ұзын Арқа және құрсақ қан тамырлары. Олар көлденең сақина тәрізді
тамырларымен жалғасқан. Осы қан тамырлардан ішкі мүшелеріне,желбезектеріне, терісіне ұштасқан майда қан тамырлары және капиллярлары тарап отырады. Қан басты тамырлардан майда тамырларға және капиллярларға өтіп, олардан қайта басты тамырларға оралып келеді, сондықтан қан айналу жүйесі жабық немесе тұйық. Арқа қан тамырының және баска қан тамырларының мезгіл-мезгіл қысқарып жиырылуы
нәтижесінде қан ағып отырады. Арқа тамырындағы қан денесінің артқы жағынан бас жағына қарай ағады, одан кейін алдыңғы сақиналы тамырлары арқылы құрсақ тамырына өтіп, бұл жерден, яғни бас жағынан артқы жағына қарай ағады. Қан тамырларының қуысы бірінші қуыстың (схизоцель) қалдығы болып саналады. Полихеттердің басым көпшілігінің қандары қызыл түсті, плазманың құрамындағы гемоглобиндердің болуына байланысты (Nereis, Arenicola туыстарының), қалғандарының қаны жасыл, себебі плазманың құрамында гемоглобинге жақын хлороклуорин т. б. заттар болады. Олигомерлық полихеттерде Dinophilus, Myzostomum туыстарының және Glyceridae тұқымдасының қан айналу жүйесі жойылған, оның қызметін қуыстың сұйық заты орындайды.
83. Цестодалар қандай ауру туғызады, сипаттама беріңіз
Цестодтардың кейбір түрлері адамда тіршілік ету циклі барысында анықталатын табиғи иесі ретінде болады, ал кейде басқа түрлер оны кездейсоқ паразиттеуі мүмкін. Басқалары, өз кезегінде, оны аралық хост ретінде пайдаланады. Осы организмдердің барлығы әр түрлі ауруларды тудыруы мүмкін: Адамның ең көп таралған цестодоздары
Альвеококкоз аноплоцефалидоздар гименолепидоз дипилидиоз дифиллоботриоз мезоцестоидоз
Мониезиоз спарганоз
Цестодоздар (cestodoses) — жалпақ құрттар типіне жататын таспа құрттарынан (цестодтардан) туындаған гельминтоздар, адам мен жануарлар аурулары.Гельминттер ішекте де (мысалы, ересек цепни, кең лента), сонымен қатар адамдар мен жануарлардың әртүрлі мүшелері мен тіндерінде паразит болады [мысалы, эхинококк, альвеококк, цепней (цистицерки) личинкалық сатылары, бауырда, мида, көзде және т.б.]. Цестодоздар асқазан-ішек ауруларымен, анемиямен, бауырдың, жүйке жүйесінің, көздің және басқа органдар мен жүйелердің зақымдалуымен сипатталады. Цистицерк личинкасы шығаратын ауру Taenia solium. Әдетте, залалдану формасы жұқтырған адамдардың нәжісімен ластанған тағамды жұту арқылы жүреді. Оны нашар пісіру кезінде шошқа етін жеу арқылы да алуға болады.Жеке тасымалдаушының өзін-өзі жұқтыруы анус-қолмен ауыз арқылы түйісу арқылы да болуы мүмкін. Аурудың белгілері көптеген айнымалыларға, соның ішінде паразиттердің санына, олардың орналасуына және иесінің иммундық реакциясына байланысты өзгеруі мүмкін.
Достарыңызбен бөлісу: |
