1. Психикалық үрдістер туралы түсінік
жүктеу/скачать 0.91 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 30. Дағды: Белсенді тыңдау (қорытындылау, мадақтау).
| 29. Дағды: Сұхбатты басқару.
"Сұхбатты басқару" дағдысы: ақпарат жинау, науқастың көзқарасын белсенді анықтаудан тұрады. Көзқарас типтеріне: пациенттің идеялары, күтуі, қорқынышы жатады. Ақпарат жинауда:ашық жəне жабық сұрақтар қолданылады. Ашық сұрақтар-пациенттің сұраққа жан-жақты жауап беруіне жəне сұраққа əртүрлі, өзіне ыңғайлы тəсілменен өзінің жағдайын айтуға ыңғайлы. Мысалы: Қалай? Неге? Қалайша? Қандай жағдайда? Жабық сұрақтар-көбіне көп нақты бір жауап айтуға негізделген сұрақтар түрі. Жабық сұрақтар қойғанда дəрігерде дайын гипотезалар болады: Сіз учетта тұрасыз ба? Қандай дəрілер іштіңіз? Сіз күнделікті қысымыңызды өлшеп отырасыз ба? Маңызды кеңес:интервьюді ашық сұрақтардан бастаған жөн жəне «Сосын?,Тағы да?» деген сұрақтарды қойып отырған жөн. Науқастың көзқарасын белсенді анықтау: Проблемалар - пациент дəрігерге келуінің негізгі мақсатын айтады. Идеялар - өзінің диагнозының себептерін,өз жағдайын жақсы түсінеді. Күтілетін іс-əрекет:мен дəрігерден не күтемін? Қауіптену: Пациент өзінің жағдайының асқынған жағдайынан қорқуы\қауіптенуі Əсер ету: Бұл жағдай менің өміріме қалай əсер етеді, менің өмірімде не өзгереді?-деген сұрақтың болуы. 30. Дағды: Белсенді тыңдау (қорытындылау, мадақтау). Белсенді немесе эмпатикалық тыңдау - бұл американдық психотерапевт, гуманистік психологияның құрушысы Карл Роджерс психотерапияға əкелетін əдіс. Белсенді тыңдау - сөйлескен адамның сезімін, эмоцияларын естуге, түсінуге, əңгімелесуді тереңдетуге жəне адамның аман қалуына жəне оның жағдайын өзгертуге көмектесетін құрал. Белсенді тыңдау түрлері ерлер мен əйелдерге шартты түрде бөлінеді. Əр түрдің ерекшеліктері: • Ерлердің белсенді тыңдауы - ойлануды білдіреді жəне іскери топтарда, бизнестегі келіссөздерде қолданылады. Əңгімелесушіден алынған ақпарат əртүрлі жағынан мұқият талданып, ерлердің нəтижеге бағытталғаны сияқты, көптеген анықталған сұрақтар қойылады. Мұнда орынды жəне ақылға қонымдысын. • Əйелдердің белсенді тыңдауы. Табиғи эмоционалдылық пен сезімнің көп болуына байланысты - əйелдер ашық, əрі үлкен эмпатияға ие: өзімен бірге сөйлескен адамдармен бірге болу. Эмпатияны жасыруға болмайды - ол басқа адамның сезімін тудырады жəне өзін танытуға сенеді. Əйелдер есту парафражы əдістері пайдаланылады, айқын сезім мен эмоцияларға ерекше назар аударылады. Белсенді тыңдау - бұл сөйлеу кезінде барлық нəзіктіктер мен нюанстар ескерілгенде: дауыс, интонация, бет-əлпет, қаңылтыр мен кенеттен үзілістерді бақылау əдісі жəне сонымен бірге басқа адамға барынша шоғырлану процесі. Белсенді тыңдаудың негізгі компоненттері: • Бейтараптық. Бағалаудан, сыннан, соттаудан аулақ болыңыз. Адамды қабылдау жəне құрметтеу. • Ізгі ниет. Сезімтал күйі мен əңгімелесушімен қарым-қатынасы, өзі туралы айтуды жалғастыруға ынталандыратын, проблема - релаксацияға жəне сенімге ықпал етеді • Шынайы қызығушылық. Белсенді тыңдау техникасына əсер етудің маңызды құралдарының бірі адамға барынша толық ашуға жəне проблемалық жағдайды нақтылауға көмектеседі Дəрігердің тəжірибесінде қажет белсенді тыңдау əдістері: • Пауза (үзіліс); • Нақтылау (науқастың айтқан шағымдарын нақтылап сұрап отыру керек); • Ескертулер; • Эмоцияны білдіру (науқасқа ымдап қолмен, ынталандырып отыру қажет); • Түйіндеме. Түйіндеу: Науқастың проблемалары туралы түсінік қалыптастыру, алдын-ала диагноз жасау ("ішкі жинақтау") Науқасқа оның мəселесін тыңдар отырғаныңызды көрсетіңіз Сіз бəрін дұрыс тыңдап, түсінгеніңізге көз жеткізіңіз Пациентке өз тарапыңыздан проблемасын естуге мүмкіндік беру Науқасқа ұмытып кетсе, бірдеңе қосуға мүмкіндік беріңіз жəне егер сіз оны қате түсінсеңіз, түзетіңіз Қорытындысы - медицина қызметкері мен пациент арасындағы сенім мен тиімді диагностика Соңғы мақсат - дұрыс диагноз қою жəне пациенттің ұсыныстарына деген дұрыс ниеті жүктеу/скачать 0.91 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|