50 – бал Паренхимиялық дистрофия кезінде мүшеде болатын өзгерістер
Қаназдық. Себептерi, түрлерi, морфологиясы, нәтижелерi
жүктеу/скачать 167.86 Kb.
|
| 11.Қаназдық. Себептерi, түрлерi, морфологиясы, нәтижелерi.
Ишемия деп ағзаның бір бөлігінің артерия канының аз мөлшерде ағып келуіне байланысты кансызданып калуын атайды. Ишемия бес түрге бөлінеді: • қан тамырларының түйіліп калуына байланысты (ангиоспазм); • кан тамырлары бастырылып калғанда (компрессия) болатын; • кан тамырлары тығындалып калғанда (обтурация); • канның калита бөлінуіне байланысты; • функционалдык сэйкессіздік нәтижесінде дамитын ишемия. Ангиоспазмға байланысты ишемия адамды эр түрлі жағымсыз сезімдер (эмоция) билегенде, дэрілер эсерінен, кан тамырларын тарылтушы нервтер қозғанда кездеседі. Компрессияға байланысты ишемия кан тамырларын катерлі ісік, асцит, тыртыктанған тін басып калғанда байкалады. Обтурацияға байланысты ишемия кан тамырларын тромб, эмбол немесе бөгде заттар тығындап тастағанда дамиды. Кднның кайта бөлінуіне байланысты ишемияның мысалы ретінде асцит сұйығын немесе кұрсақ куысының үлкен ісігін тез алып тастағанда, мидын жедел кансызданып қалуын келтіруге болады. Ишемияның негізінде ми жасушаларының оттегімен қамтамасыз етілуінің нашарлауы жатады Функционалдық сәйкессіздік нәтижесінде дамитын ишемия кейбір ағзалардың оттегіге деген сұранысы күрт күшейгенде, мысалы, спорттык, жарыстарға катысканда байқалады. Ағып келген кандағы оттегі мөлшері ағзаның талабына сай келмей калады. Бұл өзгерістердің бэрі ағзалардың оттегі жеткіліксіздігінедөзімділігіне байланысты. Мидың ганглиозды жасушаларында аноксия жағдайында 5 минуттан кейін-ак қайтымсыз өзгерістер дамиды. Бауыр үшін бүл уақыт 20—30 минут, бүйректе 40—60 минут, ішекте 2—3 сағат, канка бұлшыкеттерінде 6 сағатқа дейін созылады. Ишемия болтан аймақта майлардың аскын тотығуы күшейіп, мембраналарды, әсіресе митохондрий мембранасын, закымдайды. Бүл өзгерістер Кребс циклінің барысын бұзып, анаэробты гликолизды күшейтеді. Осы жерден гистамин, серотонин жэне ишемияның токсині (уы) бөлініп шығады. Бұлар қан айналысын бұрынғыдан бетер бұзып тіндердің ісінуіне, ошактык кан кұйылуларға, кан тамырларының параличтік кенуіне немесе тарылуына соктырады. Осылайша жергілікті некроз пайда болады. Ишемияның нэтижесі даму каркынына жэне ұзақтығына байланысты. Егер кан тамырлары тез тығындалып калса жэне бұл жағдай бірнеше сағатка созылса, ишемия салдарынан кейбір ағзаларда ишемиялык некроз, яғни инфаркт пайда болады. Бұл үдеріс бірте-бірте дамыса, коллатералдык кан айналым калыптасып ағза кызметі кайта калпына түседі, басқа жағдайларда кансызданып калған жер семіп калады. жүктеу/скачать 167.86 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|