Зерттеуге қатысушылардың үлгілері мен сипаттамалары сұрақ-жауап әдісін қолдана отырып, деректерді жинау сауалнамалар, сұхбаттар және
сұхбаттар сияқты әртүрлі тәсілдермен жҥзеге асырылуы мҥмкін. Міне, осы тәсілдердің әрқайсысына арналған жалпы қадамдар мен нұсқаулар:
Сауалнамалар: Сауалнаманы әзірлеу: қатысушыларға кеңейтілген жауаптар беруге немесе ұсынылған нұсқалардың бірін таңдауға мүмкіндік беретін ашық немесе жабық сұрақтар сауалнамасын әзірлеу қажет.
Пилоттық тестілеу: негізгі сауалнамаға дейін сауалнаманың тҥсінікті және тиімді екендігіне көз жеткізу үшін пилоттық тестілеу жүргізу ұсынылады.
Сауалнама жүргізу: сауалнама мақсатты аудиторияның мақсаттары мен сипаттамаларына байланысты онлайн-сауалнама түрінде де, қағаз түрінде де жүргізілуі мүмкін.
Нәтижелерді өңдеу: алынған жауаптар тиісті статистикалық әдістер мен бағдарламалардың көмегімен талданады және өңделеді.
Сауалнамалар ғылыми зерттеулерде деректерді жинаудың ең кең таралған әдістерінің бірі болып табылады және олар сұрақ-жауап әдісін қолданған кезде ақпарат жинаудың тиімді құралы бола алады.
Сұрақтарды тұжырымдау: зерттеуші сауалнамада қолданылатын сұрақтарды әзірлеуі керек. Сұрақтар анық, нақты және түсініксіз болуы керек, сондықтан қатысушылар оңай түсініп, жауап бере алады.
Сауалнама әдісін таңдау: сауалнамалар әртүрлі тәсілдермен жүргізілуі мүмкін, соның ішінде дәстүрлі қағаз сауалнамалары, телефон сауалнамалары, онлайн сауалнамалар және т.б. зерттеуші қзінің зерттеуі мен мақсатты аудиториясына сәйкес келетін әдісті таңдауы керек.
Сауалнама құралын дайындау: сұрақтарды тұжырымдағаннан кейін зерттеуші сұрақтарды және қатысушыларға арналған нұсқауларды қамтитын сауалнама құралын дайындауы керек. Сондай-ақ, қүралдың зерттеу мақсаттарына сәйкес келетініне көз жеткізу маңызды.
Сауалнама жүргізу: сауалнама әр түрлі форматта жүргізілуі мүмкін, соның ішінде жеке сұхбат, телефон сауалнамасы, онлайн сауалнама және т.б. зерттеуші сауалнаманың дұрыс жүргізілуін және этикалық стандарттардың сақталуын қамтамасыз етуі керек.
Деректерді талдау: деректерді жинағаннан кейін зерттеуші оларды талдайды. Бұған жауаптарды өңдеу, тенденциялар мен заңдылықтарды анықтау және сауалнама нәтижелерін түсіндіру кіреді.
Нәтижелерді ұсыну: зерттеуші сауалнама нәтижелерін есеп немесе мақала ретінде ұсынады. Негізгі қорытындылар мен талдау нәтижелерін нақты көрсету, сондай-ақ олардың маңыздылығы мен мүмкін болатын практикалық зерттеу және практикалық қорытындыларды талқылау маңызды. Сауалнама жүргізу жиналған деректердің дұрыстығы мен сапасын қамтамасыз ету үшін мұқият дайындықты және орындауды қажет ететінін
есте ұстаған жөн.