А 31Айсин М. Ж., Алиева Г. К. Жануарлар морфологиясы. Қостанай: А. Байтұрсынов атындағы ҚМУ, 2016. – 237 бет
жүктеу/скачать 6.78 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жолақты дене
| гиппокамп саңылауы (fissura hippocampi) шектейді.
Гиппокамп (hippocampus) гиппокамп саңылауы мен алмұртша бөлік аумағындағы ми қыртысының қатпары. Гиппокамптың жоғарғы беті жолақты дененің құйрықты ядросынан кейінгі бүйірлік ми қарыншасының түбін құрайды және ол құйрықты ядродан бүйірлік қарыншаның тамырлы өрімі арқылы бөлінген. Гиппокамп ми қыртысының қатпары ретінде, төменгі бағытта сыртқа және артқақарай орақтәрізді иіліп, алмұртша бөлікпен жалғасып кетеді. Ал оның көру төмпегінен жоғары жатқан алдыңғы ұшы — гиппокамп аяқшасы (pes hippocampi) немесе аммон мүйізі (cornu ammonis) — деп аталады. Аммон мүйізін көру төмпегінен үшінші ми қарыншасының тамырлы өрімі бөліп тұрады. Гиппокампта жоғары қыртысасты ассоциативті 222 иіс және дәм сезімі орталықтары болады. Гиппокамптың орталықтары үлкен ми сыңарлары қыртысының әр түрлі орталықтарымен және басқа да жоғары қыртысасты орталықтармен өткізгіш жолдар арқылы байланысып жатады. Өткізгіш жолдар ми күмбезін (fоrnix) жасайды. Гиппокамп қатпары жоғарғы бағытта көтеріліп, ми жабынының белдеу қатпарына жалғасады. Белдеу қатпары күсті дененің (corpus collosum) жоғарғы жағымен, оны алдыңғы жағынан айналып өтіп, иісмаңы алаңымен байланысады. Гиппокамп қатпары мен белдеу қатпары — ми жабыны қыртысының (neocortex s.neopallium) бөліктері. Күмбездің өткізгіш жолдары гиппокампты аралық мидың емізікше денесімен (corpus mamillare) байланыстырады. Үлкен ми сыңарларының төменгі бетінен: иіс баданалары, иіс жолдары мен иіс қатпарлары, иіс үшбұрышы және алмұртша бөлік, ал олардың медиальды бетінен:иісмаңы алаңы, гиппокамп қатпары, белдеу қатпары көрінеді. Бүйірлік ми қарыншасының түбін: жолақты дененің құйрықты ядросы, аммон мүйізі және күмбез құрайды. Иіс миының лимбикалық жүйесі (pars limbica rhinencephalon) белдеу қатпарынан, гиппокамптан, күмбезден және жолақты дененің бадамша ядросынан тұрады. Жолақты дене (corpus striatum) — үлкен ми сыңарлары қыртысының астында жатқан, сұр және ақ заттардың аралас орналасуынан түзілген, тарихи дамуы жагынан жаңа ми қыртысына (пеосогtех) қарағанда көне ми бөлігі. Жолақты дене бүйірлік ми қарыншасының төменгі қабырғасын құрайды. Оның сұр затын құйрықты ядро, жасымықша ядро, шарбақша ядро және бадамша дене құрайды. Сұрзаттық құрылымдарды бір-бірінен бөліп тұратын ақзаттық аралықтар орналасу орындарына қарай: ішкі және сыртқы қабықтар (капсулалар) — деп аталады. Аталған қабықтар — миелинді жүйке талшықтарынан түзілген проекциялық өткізгіш жолдар. жүктеу/скачать 6.78 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|