А 31Айсин М. Ж., Алиева Г. К. Жануарлар морфологиясы. Қостанай: А. Байтұрсынов атындағы ҚМУ, 2016. – 237 бет


- сурет. Мойын омыртқасының құрылыс (И.П.Осипов бойынша)



Pdf көрінісі
бет9/162
Дата05.02.2024
өлшемі6.78 Mb.
#490901
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   162
aisin m g, alieva g k ganuarlar morfologiysj

5- сурет. Мойын омыртқасының құрылыс (И.П.Осипов бойынша). А – ірі 
қара мал; Б – жылқы; В – шошқа. 1 – атлант қаңаты, 2 – вентральды төмпешік; 3 
– көлденең аралық тесігі, 4 – омыртқа аралық тісігі, 5 – қанатша тесігі, 6 – 
дорсальды төмпешік, 7 – эпистрофейдің тісше өсіндісі, 8 – эпистрофейдің 
жотасы, 9 – краниальды буынды өсінді, 10 – каудальды буынды өсінді, 11 – 
білікті өсінді, 12 – каудальды омыртқа аралық ойындысы, 13 – қабырға аралық 
өсінді, 14 – каудальды қабырға ойысы, 15 – омыртқаның шұңқыры, 16 – 
омыртқаның басы, 17 – омыртқаның денесі. 
Ерекшеліктері: Жылқыларда қанаттары жалпақ, жұқа, ал шеттері жуан және 
төменге қарай иілген. Қанатта омыртқа аралық, қанат тәріздес, көлденең 


16 
аралық шұңқыр орналасқан. Шошқалардың атлантында үш шұңқыр бар, олар: 
қанат тәріздес, омыртқа аралық және көлденең аралық. Иттерде атлант 
қанаттары горизонтальды, жұқа, түзу, қанатты ойыстары жаман дамыған
қанатты шұңқыры алдыңғы қанатының шетінде ойыс құрайды, ал көлденең 
аралық шұңқыры жақсы көрінген. 
Екінші мойын омыртқасы –білікті (остік) немесе эпистрофей - ахis 
(epistropheus). Омыртқа басының орнына, ол тісше тәріздес өсінділерімен - dens 
ерекшеленеді, қылтықты өсінділердің орнында жота –crista орналасқан, 
сонымен қатар негіздемеде әлсіз көлденең - қабырғалы өсінділерінде көлденең 
тесіктерін -foramen transversarium көруге болады.Көлденең өсіндінің алдында 
омыртқа аралық шұңқыр ашылады, краниальды буын өсінділері өте мықты 
және олар тісше өсінділерінің шетінде мен артында орналасады. 
Бақылау сұрақтары: 
1 Үй жануарларында қанша мойын омыртқалары бар және мойын ұзындығына 
байланысты ма? 
2 Басқа омыртқа бөлімдерінен мойын омыртқалары немен ерекшеленеді? 
3 Бірінші мойын омыртқасы басқа мойын омыртқаларынан немен 
ерекшеленеді? 
4 Екінші мойын омыртқасы басқа қалған мойын омыртқаларынан немен 
ерекшеленеді? 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   162




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет