371
айқындайтын оқытудағы жаңа технологияларды пайдалану, арттыру қажеттілігі туындап
отыр.
Инновация (жаңалық жарату) - қазіргі ойлау үлгісі мен дәстүрлі таным ерекшелігіне
ұқсамайтын жаңа ойлау жүйесін тауып шығару, кезектегі білім мен материалдық
мүмкіндіктерді пайдалана
отырып көнені жаңарту, өңдеуде бар нәрсені тіпті де жақсарту,
кем нәрсені толықтыру, жаңа тың идеяларды табу, тың нәрсені байқау, бақылауда жаңа
заттар, жаңа әдістер, жаңа жолдар, жаңа орта, жаңалықтармен өмірді жаңарту, сөйтіп адамға
және адамзатқа бақыт сыйлау.
Қазіргі уақытта әлемде технологияның төртінші революциясы болып жатыр:
ақпараттың қарқынды ағыны, жоғары технология, инновация мен әзірлемелер біздің
өмірімізді барлық жағынан өзгеруде. Қоғамдағы сұраныс та, қазіргі уақытта жеке тұлғаның
қызығушылықтары, әлемде технологиялық төртінші революциясына айналуда:
ақпараттың
қарқынды ағыны, жоғары инновациялық технологиялар мен әзірлемелер біздің өміріміздің
барлық салаларын өзгертіп, қоғамдағы сұраныс пен бірге жеке тұлғаның қызығушылықтары
да өзгеруде. STEАM технологиясын ғылым, математика, , өнер және инженерия сияқты бір
сөзбен біріктіріп атауға да болады. STEM ағылшын тілінен аударғанда 4 сөздің қосындысы.
Білім саласы бір орында тұрмайды. Дүниежүзілік білім саласында STEM жаңа тренд
болып саналады. Бұл бізге енді келіп жатқан технология. STEM қазіргі заман талабына сай
инновациялық жобалардың зертханасы деп айтуға болады. Өйткені, STEM қазіргі уақытта
шет елдерде қарқынды дамып келе жатқаны бәрімізге мәлім. Сол елдерде STEM дамыған
сайын, бәсекеге қабілетті ұрпақ та дамып отырады. Қазақстанда да бәсекеге қабілетті
ұрпақты тәрбиелеу әрбір ұстаздың міндеті. Сол арқылы, ғылымға деген қызығушылығын
арттыруды көздейді.
ЅТЕАМ технологиясы туралы не білу керек? ЅТЕАМ туралы білу керек? бұл
балалардың болашағына салынған инвестиция, бұл білім берудегі сән ғана емес бір маңызды
нәрсе, бала онда бірнеше мамандықты игере алады, көпшіл,
креативті, аудиторияға тез
үйренетін болады және өз жобаларын қолдап, іске асырады. Кез – келген педагог
технологияны, әдіс - тәсілді пайдаланғанда бала үшін тиімдісін, пайдасын іздейді. Біреу
жақсы түсінсе, біреу өзінің шамасына қарай түсінеді. Бірақ, осы білімді қалай? қайда?
қолданамын деп ойлағанмен бала оны түсінбейді, теорияға қызықпайды, сол арқылы теория
қиын секілді көрінеді. Бала теория арқылы алған білімін, формуланы, ережені есінде қанша
уақыт сақтай алады? Міне осы сәтте STEM ерекшелігі - бұл бірнеше саланы біріктіре
отырып, алған білімді бірнеше салаға қоса отырып, жаңа бір қолданбалы зат жасап
шығарады.
Сол арқылы бала ойлап, мен білімді қолданып жатырмын дейді . Міне осылай, STEM
техникасында
баланың жұмыс жасауы, бала үшін оны өмірде қолдана алу өте маңызды
болып саналады. Бала өзінің жасаған бұйымын, өнімін көріп, жасау арқылы мотивациясы
артады. Ал егер алған білімін қолданып, бір өнім жасай алмаса, оны не істейді? Ал, STEM
әрбір балаға алған білімінің нәтижесін көрсетеді. Қазіргі уақытта балаларға арналған
инновациялық құрал - 3D принтрлар, саймандар бар. Солардың бәрін қолданып, жоба
шығарады. Қазіргі таңда бірнеше жобалар STEM зертханасы, STEM кітапханасы, ойыншық
конструкциялар Қазақстанда жасалуда. Нақтылай келгенде,
STEM мен функционалдық
сауаттылықтың айырмашылықтары мен ұқсастықтары:
STEM мақсаты сабақта алған білімін функционалды сауаттылық өмірде қолданады.
Бірақ бір бағыт бойынша жұмысын жүргізеді. Мыс: математикалық сауаттылық арқылы
математика пәні бойынша артса, сауат ашу негіздеріі арқылы оқу сауаттылығы алға
жылжиды. Бірақ алған білімін басқа пәндермен байланыстырып, бірнеше бағыт бойынша
жүргізуге де болады. Олар: ғылым, технология, инженерия және математиканың бірлескен
түрі.
STEM арқылы бала мотивация алады, теорияға
деген қызығушылығы артып, оның
маңызын түсінсе, сабаққа деген қызығушылығы артады, жоба жасай алады, идея ойлап таба
алады, жан - жақты болады, бәсекеге қабілетті, сын тұрғысынан ойлай алады, дарынды бала
372
анықталады. Жаңа жоба жасай алу арқылы, еліне өз пайдасын тигізетін азамат болады. Осы
STEM - ді бөлек үйірме ретінде жүргізуге де болады. SAPR грация - 330 бағдарламасы
қолдану арқылы оқушыларды компьютерлік модельдеу, және дизайн қабілеттерін дамытуға
ықпал етуі. Өлшем бойынша бұйым сызбасын құрастыру және модельдеуге үйрету.
Модельдеу арқылы есте сақтауы, ойлауы және, шығармашылық қиялын дамытуы.
Стратегиялық ойлауды дамыту. Технологиялық сауаттылықты қалыптастыру. АКТ тиімді
қолдана білу мүмкіндігі артады.
SAPR грация бағдарламасында өлшем бойынша бұйым сызбасын дайындап, бұйым
сызбасына өзгеріс енгізіп, модельдейді. Бұйымның үлгілерін көлемді пішінде шығара біліді.
Бұйым бөлшектерін өңдей алады. Бұл обалаға болашақта алған білімін өмірде қолдануда
үлкен мүмкіндік береді.Қазіргі балабақшада заманауи педагог алған білімдері өзгермелі
әлемге баланың бейімделе алуына көмектесетініне сенімді болуы керек.
Қорытындылай келе, қазіргі кезде еліміздің өркен жайын кеңге сермеуі үшін
басты мәселе
жас ұрпақтың білімді де тәрбиелі болып жетілуі екені, еліміздің болашағын толғандыратын
өзекті мәселелердің ең негізгісі
Президенттің жолдауында: «Ұлттық бәсекеге қабілеттілігі бірінші кезекте білім
деңгейімен айқындалады» - деген байламы жеке адамның құндылығын арттыру, оны
дайындайтын ұстаз жауапкершілігінің өсуі, тынымсыз еңбек, сапалы нәтиже деген ұғыммен
егіз.Тәуелсіз ел тірегі- білімді ұрпақ. Қазіргі балабақша жағдайындағы білім берудің ұлттық
моделіне өту.
Негізгі өзімнің мақсатым, ең кішентай балалар үшін дамыту ойын дайындығы болып
есептеледі. Дамуда мектепке дейінгі келесі кезеңді дайындауда баланың жалпы дамуы, жас
ерекшелігі мен маңызды, қисынды талдауға, жоспарлауға және қоршаған ортамен дұрыс
қабылдауға үйренеді. Балалардың функционалдық сауаттылығын арттыру үшін абстракты
ойлауға, әртүрлі мозайкалар, геометриялық пішіндерді
ұсыну арқылы таным
белсенділіктерін дамуына қолдау көрсетемін. Баланың сөздік қорын дамытуда ойын ,
тапсырма жаттығуларының орыны ерекше.
Соның ішінде ойын –баланың шын тіршілігі. Ойын арқылы баланың функционалдық
сауаттылығын арттыруда өзіне қызықты ықыласы ауып, тыңдап алады. Жалпы баланың
ерекше қасиеті сөйлеуі. Сондықтан бала тілінің дамуына ықпал тигізіп, белсенділігін
арттырып отырамын. Бақылау, заттарды қарау, жұмбақ шешу және құрастыру, саяхат, ойын-
сабақтарды ұйымдастыру арқылы баланың сөздік қорының дамуына ықпал жасаймын.
Вариятивті «Лего-құрастырушы» бөлімі арқылы құрастыру, эксперименттік және
шығармашылық қызмет, математика негіздері арқылы қолданамын.
Достарыңызбен бөлісу: