Ақылбеков Ә. Т. Кривобоков В. П. Даулетбекова А. К. Радиациялық және плазмалық технологиялар Орысша-қазақша терминология анықтамалығы астана-2012 +544 (038) ббк 24. 5 Я 2 а 38



бет47/54
Дата09.06.2016
өлшемі5.14 Mb.
#125080
түріСправочник
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   54

энергия активации / activation energy — избыточная по сравнению со средней энергия движения, которой должна обладать частица, чтобы преодолеть потенциальный барьер, разделяющий исходное и конечное состояния системы.


активация энергиясы / activation energy — жүйенің бастапқы және соңғы күйлерін бөліп тұратын потенциалдық тосқауылдан өту үшін бөлшекке қажет энергия. Ол бөлшек қозғалысының орташа энергиясынан артық болады.

энергия атомная / atomic energy см. энергия ядерная.

атомдық энергия / atomic energy қараңыз: ядролық энергия.

энергия атомов отдачи / recoil atom energy — кинетическая энергия, которую получает покоящийся атом при рассеянии на нем быстрой частицы.

берілу атомдарының энергиясы / recoil atom energy — қозғалмайтын атомға жылдам бөлшек шашырағандағы кинетикалық энергия.

энергия Гельмгольца (потенциал изохорный) / Helmholtz free energy, thermodynamic potential — термодина-мическая величина, функция состояния термодинамической системы, убыль которой в изохорно-изотермическом процессе равна работе, производимой системой. Изменение величины энергии Гельмгольца в таком процессе численно равно разности изменения внутренней энергии и связ. энергии, которую необходимо затратить, чтобы при постоянном объеме нагреть систему от О до температуры. Названа в честь нем. физика и математика Г. Л. Ф. Гельмгольце.

Гельмгольц энергиясы (изохоралық потенциал) / Helmholtz free energy, thermodynamic potential — изохора-изотермиялық процесс кезіндегі кемуі жүйенің жасаған жұмысына тең термодинамикалық жүйенің күй функциясы, термодинамикалық шама. Мұндай процесте Гельмгольц энергиясының сандық мәні ішкі энергия мен тұрақты қысымда жүйені нөл градус белгілі бір температураға дейін қыздыруға жұмсалатын қажетті энергия, яғни байланыс энергиясы өзгерістерінің айырымына тең. Неміс математигі және физигі Г. Л. Ф. Гельмгольцтің құрметіне қойылған.

энергия ионизации / band-gap energy, gap energy, ionization [ionizing] energyминимальная энергия, необходимая для отрыва электрона (ионизация) от атома, иона или молекулы, находящихся в основном энергетическом состоянии.

иондалу энергиясы / band-gap energy, gap energy, ionization [ionizing] energyнегізгі энергиялық күйдегі атомнан, молекуладан немесе ионнан оның электронын жұлып алуға қажетті минимал энергия.

энергия испарения — то же, что теплота испарения.

булану энергиясы- булану жылуын қараңыз.

энергия кристалла поверхностная — то же, что натяжение поверхностное.

кристаллдың беттік энергиясы- беттік керілуді қараңыз.

энергия поверхностная / surface energy — избыток энергии поверхностного слоя вещества на границе раздела фаз по сравнению с энергией такого же количества вещества внутри тела.

беттік энергия / surface energy — фазалардың бөліну шекарасындағы заттың беттік қабатындағы мөлшері дәл сондай дене ішіндегі зат энергиясынан артық энергия.

энергия покоя / rest energy, self-energy — энергия тела в системе отсчёта, относительно которой тело покоится; равна произведению массы покоя   тела   на   квадрат   скорости света.

тыныштық энергия / rest energy, self-energy — дененің тыныштықта тұрған санақ жүйесіндегі энергиясы; дененің тыныштық массасының жарық жылдамдығының квадратына көбейтіндісіне тең.

энергия распыления пороговая / threshold sputtering energy — минималь­ная энергия распыляющих ионов, при которой экспериментально заме­тен эффект распыления (обычно 4-400 эВ). Сильно зависит от соотно­шения масс распыляющего иона и распыляемого атома.

табалдырық тозаңдандыру энергиясы / threshold sputtering energy — экспериментік тұрғыда тозаңдану эффекті (әдетте 4-400 эВ) байқалатын тозаңдандырушы иондардың минималь энергиясы.Тозаңдандырушы ион мен тозаңданатын атом массаларының қатысына қатты тәуелді.

энергия свободная / free energy см. энергия Гельмгольца.

еркін энергия / free energy қараңыз: Гельмгольц энергиясы.

энергия связи / binding energy, bond(ing) energy, cohesive energy — разность между энергией связанного состоя­ния совокупности частиц и энергией такого состояния, когда эти частицы разделены и бесконечно удалены друг от друга; для устойчивых систем энергия связи характеризует прочность системы: чем больше энергия связи, тем прочнее система.

байланыс энергиясы / binding energy, bond(ing) energy, cohesive energy — байланысқан күйдегі бөлшектер жиынының энергиясы мен осы бөлшектердің бір-бірінен бөлініп, шексіз алысқа орналастырылған кезіндегі күйлерінің энергиясы арасындағы айырымы.

энергия смещения пороговая— минимально необходимая энергия, которую надо сообщить атому, находящемуся в узле кристаллической решётки для того, чтобы сместить его с его равновесного положения.

ығысудың табалдырықты энергиясы – кристалл торының түйінінде орналасқан атомды тепе-теңдік орнынан ығыстыру үшін қажет минимал энергия.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   54




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет