Ќанипа Бітібаева
Е с к е р т у: Өздеріңе ұнаған бас
жүктеу/скачать 3.38 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- I топ қ а.
| Е с к е р т у: Өздеріңе ұнаған басқа да ақындар өлеңдерін сөз етуге болады.
Т а п с ы р м а: Қазақ әдебиеті, оның ішінде қазіргі әдебиетте Абай дәстүрі, Абай үлгісінің әсері бар ма? Жеке оқушыларға тапсырма: а) Гете - Лермонтов - Абай: «Кезбенің түнгі әнінің» тарихы. б) Есениннің Рязань табиғаты туралы өлеңдерін оқу. Пушкин әсері бар ма? Осы мәселе айналасында пікір-болжау жасау. Топтық жұмысты орындауға мына ғылыми материалдар ұсынылды: М.О.Әуезов. «Абай Құнанбаев» (монография), 136-137,150-152,155-беттер. Традиции русского реализма и казахской литературы XX в., 172-бет. «Народность и реализм Абая», 55-бет. 4. Х.Сүйіншәлиев. «Қазақ әдебиетінің қалыптасу кезеңдері». Әр топтың жұмысына көмек ретінде төмендегідей үлестірме-нұсқау таратылады. (Бұл, әсіресе, көмекті керек ететін оқушыларға өте тиімді болып келеді.) I топқа. 1. «Күз» өлеңі. Мына мәселелерге ерекше көңіл бөл: Өлеңдегі күз табиғаты, оның тіршілік әлемімен астаса алынуы. Ақынның көңіл-күйі, жүрек лүпілі. Өлеңнің поэтикалык тілі, сұрғылт күз, сұр тіршілік. Эпитеттердің өлең идеясын ашудағы рөлі, маңызы. - Күз неге осынша көңілсіз, сұрықсыз жырланады? (Өлеңдегі ақынның жабырқаңқы көңіл күйі, оның табиғатпен, көшпелі халықтың тұрмысымен бірлікте көрінуі.) -Пушкиннің «Күзі» (Дождливая осень, т.б.) мен отырықшы елдердің тұрмысындағы күздің өзіндік ерекшеліктері. 2. «Жаз» өлеңі. - Жадыраған көңілді жаз. Сұрғылт, сүреңсіз күз. Бір қоғам, бір дәуірдегі адамдар өмірі, тірлігінің екі түрлі жырлануы. Себебі? (Көшпелі халық үшін жаздың тиімділігі.) - Өлеңдегі динамика, қозғалыс, жанды сурет (Табиғат -адам - тіршілік). П топқа 1. «Қараша, желтоқсан мен сол бір екі ай» өлеңі. - Күздің сұрғылт, ауыр суреті. Халык тұрмысы. Кедей өмірінің жанды картинасы (бай баласы, кедей баласының іс-әрекеттері). Осы өлеңдегі ақын жаңалығы (табиғат арқылы таптық жік, әлеуметтік жағдайдың көрінуі). Өлеңдегі ақын шешіміне қосыласың ба? (ақырғы шумаққа қара). Пушкиннің «Алтын күзі»; ақынның да, халықтың да жарқылдаран көңіл-күйі. Абайдың «Күзі»; ақынның да, халықтың да жадау сезімі. Себебі не? жүктеу/скачать 3.38 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|