Түлкі мен қырғауыл
Бір түлкі қалың ағашты аралап келе жатып, ағаштың басында отырған қырғауылды көреді де жақындап келіп:
— Сәлеметсіз бе, қырғауылым, халің қалай? – дейді.
Қырғауыл:
— Жақсы, өзің қалай тұрасың? – дейді.
Түлкі:
— Жерге түсіп, сөйлессеңіз қайтеді, бір құлағым естімеуші еді? – дейді.
Қырғауыл:
— Жерге түсуге қорқамын, жерде әр түрлі аңдар бар, бізді жеп қоюы мүмкін, – дейді.
Түлкі:
— Әй, достым, қазір заман бұрынғы заман емес, жаңа ғана келдім, бұйрық шығыпты, біреуге біреу зорлық қылмасқа, қой мен қасқыр бірге жүрсін, түлкі мен тауық бірге жүрсін деген, – дейді.
Қырғауыл:
— Жақсы хабарыңыз бар екен, рақмет, достым! Мына жақтан бір иттер келе жатыр, оларға да хабарыңызды айтыңыз, есітсін, – дейді. Ит деген сөзді естіген соң, түлкі алды-артына қарамастан қаша жөнеледі.
Қырғауыл:
— Қайда барасың, түлкім, бұйрықты ұмытып кеттің бе? – дейді.
Түлкі:
— Кім біледі, бұйрықты ол естімеген шығар, – дейді міңгірлеп.
5. Ертегідегі басты кейіпкер. : түлкі
6. Түлкі айласын асырмақшы болған кейіпкер. : қырғауыл
7. Түлкінің қырғауылды алдау себебі. оны жегісі келді
8. Қырғауылдың түлкіні алдауда танытқан қасиеті.: тапқырлық
9. Мәтінде суреттелген жағымсыз қасиет.: қулық
10. Мәтіннің негізгі ойына сәйкес келетін мақал.: өтірікші алдымен өзін алдар
Ұмытшақ.
Еңбек сабағынан мұғалім қағаздан үйшік жасап әкелуді тапсырған. Әлденеге тыпыршып, байыз таппай отырған Ақтай ғана. Кеше әкесінің көмегімен жасаған үйшігін әлгінде ғана, үзіліске шығар алдында парта үстіне қойып кеткен сияқты еді. Үйшік ұшты-күйлі жоғалды. Ақтай аң-таң. «Мүмкін емес,-деді ол. -Кім болса да біреу алған». Сол сәтте парталас Дариғамен бірде ренжісіп қалғаны есіне түсті. Ия, сол әдейі қастықпен жоғалтып жібермесіне кім кепіл?! Сыныпқа мұғалім кірді. Оқушылардың үй жұмыстарын аралап көре бастады.
- Сен ше? – деді мұғалім.
- Әкеп едім...деп күмілжіді.
- Жоқ..жоғалтып алдым.
- Мүмкін ұмытып үйде қалдырған шығарсың?
- Жоқ әкелдім. Мына жерге қойғанмын..
- Ендеше кім алады?
- Дариға,- деді бірден Ақтай.
Оқушылардың назары енді Дариғаға ауды.
- Мен алғам жоқ,-деді ол жыламсырап тұрып.
- Осы ..басқа ешкім емес,- деп нығыздады Ақтай. Дариға жылап жіберді
- Жарайды деді мұғалім.
- Кейін анықтала жатар.
Дариға мектептен қайтқан соң да, жол бойы жылаумен болды. Оны ешкімде жұбатпады.»
Жыла,-деді Ақтай іштей келеке етіп.
Біреудің затын ұрлаған қандай болады екен?!»
Үйге келді де,бірден өз бөлмесіне енді.Сөмкесін қоя бергенде, терезе алдындағы өзінің кешегі үйшігі көзіне түсті. Сенбей ұстап та көрді. Дәл өзі. Ұялғаннан бетінен от шықты.
Дариғаға жөнсіз жала жауып, қатты ренжіткеніне қатты өкініп қалды. Ақтай үйден шыға сала жүгіре жөнелді. Дариғадан кешірім сұрауы керек қой...
1. Мәтіндегі басты кейіпкерді атаңыз. : Ақтай
2. Еңбек сабағынан қандай үй тапсырмасы берілгенін анықтаңыз.: қағаздан үйшік жасап әкелу
3.Сабақтың басында Ақтайдың тыпыршып, отыруының себебін анықтаңыз.: себебі жасаған үйшігі ұшты-күйлі жоғалып кетті
4.Ақтайдың неліктен Дариғаны кінәлі санағанын анықтаңыз. : бірде Дариғамен ренжісіп қалғаны есіне түскендіктен
5.Ақтайдың бойындағы жағымсыз мінез-құлықты атаңыз.: ұмытшақтық
6.Ақтайдың ұмытшақтығының салдарын анықтаңыз.: Дариға өз пікірін айтып, ұрлық жасамағанын дәлелдеді
7. Қарамен жазылған сөздің мағынасы: ұялды
8. Мәтіндегі негізгі ой: Кінәсін түсіну
9. Ақтайдың кемшілігі: ұмытшақтық
Достарыңызбен бөлісу: |