Бала дамуы бұзылуының түрлері

• 
  Нәрестелік дағдарыс;
  
• 
  Бір жас дағдарысы;
  

• 
  Жеті жас дағдарысы;
  
• 
  Он үш жас дағдарысы.
  

• 
  Құлағы естімейтін, көзі көрмейтін, сөйлей алмайтын, тірек қимыл аппаратында ауытқуы бар балалар;
  
• 
  Психикалық дамуы тежелген балалар;
  
• 
  Астеникалық жағдайдағы және конфликтілі қайғыруы бар балалар;
  
• 
  Психопатиялық мінез-құлық формасы бар балалар;
  
• 
  Ақыл-ойында ауытқушылығы бар балалар(деблиьдік, имбецильдік, идиотия дәрежелеріндегі олигофрендер);
  
• 
  Психикалық аурлардың бастапқы көрінуі бар балалар.
  

• 
  Ағзалық бұзылуларға байланысты дамуында ауытқушылығы бар балалар;
  
• 
  Функционалды жетілмеушілікпен байланыс салдарынан туындаған ауытқушылығы бар балалар;
  
• 
  Психикалық аурулар әсерінен дамуында ауытқуы бар балалар.
  

• 
  Сенсорлық бұзылуы бар балалар (есту және көру қабілеті бұзылған);
  
• 
  Интеллектуалдық бұзылулары бар балалар (ақыл-есі кем және психикалық дамуы артта қалған балалар);
  
• 
  Тіл кемістігі бар балалар;
  
• 
  Тірек-қимыл аппаратында кемістігі бар балалар;
  
• 
  Дамуында кешенді дефектісі бар балалар;
  
• 
  Дисгармондық дамуы бар балалар;
  

• 
  тұрақсыздық, қайшылықтылық;
  
• 
  ашуланшақтық, аффектіге бейімділік;
  
• 
  адамдарды ұнатушылық пен жек көрушіліктің жітілігі;
  
• 
  әрекет қылығының импульсивтілігі;
  
• 
  ызақорлық;
  
• 
  қорқақтық;
  
• 
  ақ көңілділік, енжарлық;
  
• 
  енжарлық және шектен тыс көңілді болу;
  
• 
  педантизм;
  
• 
  аса қызығушылықпен оқу.
  

• 
  интенсивті езбелік;
  
• 
  үнемі рахаттануға құмартушылық;
  
• 
  нақты мақсаттың жоқтығы;
  
• 
  тұрақсыздық;
  
• 
  алаңғасарлық;
  
• 
  мақсатсыз өтірік;
  
• 
  мағынасыз ұрлық;
  
• 
  жан-жануарларды азаптау;
  
• 
  қоршаған адамдарға қиянат көрсету;
  
• 
  негативизм;
  
• 
  диспотизм;
  
• 
  шектен тыс салақтық;
  
• 
  тұйықтық;
  
• 
  кезбелік, қаңғыбастық;
  

• 
  балаға жүйелі түрде бақылау жасамау;
  
• 
  дәрігерлердің нұсқаулары мен кеңестеріне жүгінбеу;
  
• 
  моральдық сапаларды қалыптастырмау;
  
• 
  эмоционалды еріктік сфераны дамытпау;
  
• 
  балаларға рухани және физикалық қиындықтар туындату;
  
• 
  баланың жеке мәселесіне көңіл бөлмеу;
  
• 
  тіл кемістігі бар балалармен арнайы жұмыстар жүргізбеуі жатады[1,20]. Сол себептен бала дамуындағы бұзылуларды ерте кезден анықтап, оның пайда болу себебін бейтараптандыру қажет.Сонымен қатар күнделікті өмірде «қиын бала» ұғымы да кеңінен таралған. «Қиын» оқушылар классификациясын Ростов мемлекеттік педагогикалық университетінің доценті А.И. Белов ұсынған болатын. Оның жүйесі «қиындық» түсінігін түсінуге және де педагогикалық коррекцияның адекватты формасын таңдауға аса көп негізделген.
  

Астеникалық балалар

Қараусыз қалған балалар

Ашушаң балалар

Дене бітімі дұрыс жетілмеген балалар

Дене бітімінің дамуы артта қалған балалар