Арнаулы бiлiмдендiру министрлiгi
жүктеу/скачать 1.02 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Тірек сөздер
| Сұрақтар мен тапсырмалар:
1. Етістікті сөз тіркесі қалай жасалады? 2. Қабыса байланысқан етістікті сөз тіркесі дегеніміз не? 3. Меңгеріле байланысқан етістікті сөз тіркесі қалай жасалады? Пайдаланатын əдебиеттер: 1.Аманжолов С. Қазақ əдеби тілі синтаксисінің қысқаша курсы Алматы. 1994. 2. Əміров Р., Əмірова Ж. Жай сөйлем синтаксисі. Алматы. 1996. 3. Балақаев М., Сайрамбаев Т. Қазіргі қазақ тілі. Алматы. 1997. 4. Бектұров Ш. Қазақ тілі. Алматы. 2006. Сөйлем мүшелері. Бастауыш. Жоспары 1. Сөйлем мүшелері туралы түсінік 2. Сөйлемнің тұрлаулы мүшелері 3. Бастауыштың жасалу жолдары 4. Қорытынды Тірек сөздер: сөйлемнің құрамы, сөйлем мүшелері, бастауыш туралы түсінік, бастауыштың жасалуы, зат есімдер мен есімдіктерден болған бастауыштар. Тіл-қарым-қатнас жасаудың қуралы да, сөйлем сол қарым-қатынас жасауда кісінің ойын айтудың негізгі формасы. Кісінің ойы əр əлуан, əр қилы болатындықтан, соларды айту үшін жұмсалатын сөйлемдер, олардың құрамы да түрлі-түрлі болады. Кейда бір сөз бір сөйлем қызметінде жұмсалса кейде екі не одан да көп сөздерді, сөз тіркестерін құрастыру арқылы сөйлем жасалады. Сөйлем құрамындағы сөздің саны аз болуы, көп болуы ой ерекшелігімнен байланысты. Сөйлем құрамындағы сөздер өзара тіркесу арқылы белгілі қызметте жұмсалады, басқаша айтқанда, сөйлемдегі бір сөздің сөйлем мұшесі болуына соныен тіркескен басқа сөз себепкер болады.Мысалы, бастауышты баяндауышпен байланысына қарап (жəне керісінше), анықтауышты анықталатын сөзіне, қатнасына қарап сөйлем мүшесі деп танимыз. Сөйтіп, көп құрамды сөйлемдерді бөлшектегенде, олардың ішіндегі сөздердің лексикалық мағыналарына қарамай, лексикалық мағыналары толық сөздердің тіркесу нəтіжесінде пайда болған грамматикалық мағыналарға қараймыз.Ол мағыналар: бастауыш-баяндауыштық, толықтауыштық, анықтауыштық жəне пысықтауыштық болады. Сөйлемде осылардай грамматикалық мағыналарға ие болып, синтаксистік қызмет атқарып тұратын сөздерді жүктеу/скачать 1.02 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|