Қазақcтан Республикасы білім және ғылым министрлігі
Шығармашылықтың компоненттері
жүктеу/скачать 1.11 Mb.
|
| Шығармашылықтың компоненттері
Бұл компоненттердің ішінде мұғалімнің нәтижелі, табысты еңбек етудің негізі болып табылатын білім, құзырлылық, рефлексияға қабілеттілігі педаго-гикалық шеберліктің құрылымдық кломпоненттері деп есептеуге болады. Енді шығармашылық компоненттеріндегі психологиялық таным процесстердің маңызына тоқталайық: Қиял – сыртқы дүние заттары мен құбылыстарының субъективтік образдарын қайтадан жаңғыртып, өңдеп, бейнелеуде көрінетін, тек адамға ғана тән психикалық процесс. Мұғалім үшін қиялдың екінші түрі- актив қиялдың орны ерекше. Бұл - қиялдың шарықтап дамуының жоғарғы сатысы, адамның шығармашылық әрекетімен тығыз байланысып жатқан түрі. Шығармашылық қиял әрекеттің кез келген саласында орын алып отырады. Қоғамға пайда келтіретін нәтижелі еңбекте шығармашылық қиялдың болмауы мүмкін емес. А.С.Макаренко айтқандай:«жеке адамның келешегін жобалауда» мұғалім шығармашылық қиялсыз әрекет етсе, жақсы нәтижеге ие бола алмас еді дегені ойға келеді. Рефлексия – адамның өз санасындағы өзгерістер туралы ойлануы; әрекеттің жүру барысы мен аяқталуын қорытындылап баға беру үрдісі. Шығармашылық әрекетте мұғалімнің өз еңбегіне сыни тұрғыдан қайта қарауы, қанағат табуы, оны орындаудағы дербестігі, жағымды мотивацияның қалыптасуы, т.б. орын алады. Сонымен қатар шығармашылықта мұғалімнің төмендегідей психологиялық сапалары дамиды: жалпы білімнің тереңдігі, сараланған арнайы білімдер, дамыған ақыл-ой қабілеттері мен оның икемділігі өнертапқыштыққа және еңбектегі жаңалыққа қуана білу, мәселені терең түсіне білу және оны шешудің ең тиімді жолын таңдай алу, эмоциядағы қалыптылық, шыдамдылық, бастаған істі аяғына дейін жеткізе алу, тәуекелге бел байлай білу, саналылық, белсенді өмірлік позиция. Қорыта келе айтарымыз, «шығармашылық – проблемалық сипаты бар, барлық ішкі байланыстарды біріктіретін, нәтижеде жаңа материалдық және идеалдық құндылықтар алынатын адамның мақсатты әрекеті», - деген тұжырым жасауға болады. Мұғалімнің өз білімін көтеруге қатысуы оның педагогикалық, әлеуметтік, кәсіби әрекетіндегі мәселелерді табысты шешуін қамтамасыз етеді, басқаша айтсақ, кәсіби шығармашылығын дамытады. Өзін тексеруге арналған сұрақтар мен тапсырмалар: 1. Педагогикалық қызметтің шығармашылық ерекшелігі қандай? 2.Креативтілік және шығармашылық деген ұғымдардың байланысы бар ма? 3. Педагогтың шығармашылық іс-әрекетке сәйкес болуы не үшін қажет? 4.Мұғалімнің шығармашылық әрекетіне қойылатын талаптар қандай? 5. Педагогикалық шығармашылық компоненттеріне нелерді жатқызамыз? жүктеу/скачать 1.11 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|