12.8. Вагондардың жук кӛтерімділігін пайдалануды жақсарту шаралары
Жүк вагондарының жүк кӛтерімділігі мен сыйымдылығын пайдалануды
жақсарту үшін стансаларда бірқатар шараларды атқарады.
Кӛп тұтынылатын жүктерді вагон ернеуінен асыра нығыздап тиеу
вагонның кӛлемін ернеуіне дейін ғана емес, сондай-ақ оның габаритінің жоғарғы
бӛлігін – тӛбесін де пайдалануға мүмкіндік береді. Кесек және үйінді жүктерді
тасымалдауда осындай тиеу әдісі қолданылады.
Жылжымалы құрам габаритінің тарылған жоғарғы бӛлігін пайдаланып,
жұмыр ағаш пен кесілген материалдарды тиеу жайдақ вагондар мен ашық
вагондарға жүк тиеуді 20-25 %-ға арттырады. Шымтезек, кокс, қант қызылшасы
секілді тығыздығы шамалы жүктерді тасымалдауда тиеу кӛлемін арттыру үшін
жайдақ вагондар мен ашық вагондардың ернеуін ӛсіру және торкӛздеу әдісі
қолданылады.
Кейбір жүк (буда, тең) орындарының ӛлшемін кішірейтуде немесе сақтауда
қайсыбір жүктерді (мақта, пішен, металл жоңқаларын) тайлау (престеу) осымен
бір мезгілде жүктің кӛлемдік массасын арттыруға, сӛйтіп вагондардың жүк
кӛтерімділігін пайдалануды айтарлықтай жақсартуға мүмкіндік береді. Металл
жоңқаларын престеу, металл сынықтарын уату вагон мұқтаждығын 2-3 есе
кемітеді.
Вагондардың жүк кӛтерімділігін пайдалануды жақсарту үшін автомобильдерді
алдыңғы доңғалақтарын алдында тұрған машинаның кузовына орналастыру арқылы
еңкіш күйде тасымалдау әдісі қолданылады. Жеңіл автомобильдерді тасымалдау үшін
арнайы екі қабатты жайдақ вагондар қолданылуда.
Жабық вагондардың жүк кӛтерімділігі кӛбіне 50–60 % ғана
пайдаланылатындықтан, қаптамалы жүктерді тиімді орналастырудың маңызы зор.
Қарапайым сызбаның (вагон мен жүктің ұзындығын, биіктігін және енін
қиыстыру) вагонға жүк орындары ең кӛп сыятын нұсқасын таңдап алады.
Вагонға жеңіл және ауыр салмақты жүктерді құрамдастыра тиеу әсіресе
ұсақ жӛнелтілімдерді тасымалдауда вагондардың жүк кӛтерімділігі мен
сыйымдылығын барынша толық пайдалануға мүмкіндік береді.
Қаптаманы, ыдысты стандартқа келтіру мен ұтымды етудің
вагондардың сыйымдылығы мен жүк кӛтерімділігін пайдалануды жақсартуда зор
маңызы бар.
|