124
әрекеттердің қатысынсыз табуға мҥмкіндік береді. Әдістің артықшылығы –
тездігі мен қарапайымдылығы, кемшілігі – дәлдігі тӛмен. Ӛлшеу қҧралдары –
маноматерлер, штангенциркульдар, амперметрлер және т.б.
2.
Дифференциалдық (айырымдылық
4.8 – сурет) – ӛлшеммен,
салыстыру жолымен ӛлшейтін әдіс. Бҧл әдісте ӛлшеу қҧралына ӛлшенетін шама
мен белгілі шаманың
айырымы әсер етеді, сол арқылы ӛлшем алынады. Әдіс
ірі ӛлшеу қҧралында дәл нәтиже алуға мҥмкіндік береді. Әдістің негізі
мынадай: бізге L ӛлшем мен Х бҧйымның ӛлшенетін параметрі белгілі.
Ӛлшеу қҧралы А (А = Х - L) айырымын ӛлшейді. А
айырымы Х
параметрінен әлдеқайда аз,
осыдан шығытыны
егер Х параметрі ӛлшенсе, қателік те әлдеқайда
тӛмен болады. Х
мәнін табамыз, Х = А + L.
Әдісті қолдануда міндетті тҥрде ӛлшемге эталон
қажет. Әдіс ӛлшеу
диапазон-дары аз аспаптарға
оның
диапазонынан
әлде-қайда
ҥлкен
параметрлері бар объектілерге ӛлшеу жҥргізуге
мҥмкіндік береді.
3.
Нӛлдік (
4.9 - сурет) – ертеден келе жатқан
әдіс, ӛлшенетін шаманы
мәнін белгілі шамамен
салыстырады, салыстыру кезінде шамалардың
айырымы нӛлге тең болу керек. Әдістің кемшілігі
– барлық ӛлшенетін мәндер ҥшін эталондық ҥлгілер қажет. Мысалы, әртҥрлі
номиналдағы гірлердің жиынтығы бар таразылар.
Достарыңызбен бөлісу: 
