Қазақстан Республикасы Президенті Қасым Жомарт Тоқаевтың Қазақстан халқына Жодауы 01қыркүйек 2021 жыл; анықтамалар психология



бет5/9
Дата21.06.2022
өлшемі0.61 Mb.
#459391
түріДиссертация
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Есенова Диссер

Мақсаты: Заманға лайық тәрбие мен білім беру жұмысын кешенді ұйымдастыру, тың идеялар мен шығармашылық, инновациялық жаңашылдыққа бейімдеу. оқушылардың эмоционалды көңіл-күйлерін көтеру, кәсіби шеберліктерін арттыру, топтасып жұмыс жасауды дамыту.
Тәсілі: тәжірибелік жаттығулар, тренингтер, тапсырмалары, сұрақ-жауаптар. Бүгінгі таңда ΧΧΙ ғасыр талабына сай, жаңашыл, мейірімді, кәсіби шебер маман болуымыз қажет. Бүгінгі тренинг кәсіби шеберліктеріңіздің артуына, топпен жұмыс жасауды дамытуға ықпалын тигізеді деп сенемін..
«Біз біргеміз тренигі».Бұл тренингті өткізген кезде барлық қатысушылар шеңбер бойынада тұрады. Өздерінің есімдерін қоса казіргі көңіл-күйлерін қимылмен көрсетеді.Бұл психологиялық тренингті өткізген кезде достық сыйластық бірлестік аралы байқалды.Сонымен қатар жас шамасындағы айырмаылығы бар балалармен көбіне психологиялық ойындар өткізген тиымды.Бұл жерде де бала арасындағы қарым қатынасты бақылауға болады. Келесі психологиялық тренингтің тақырыбы осы балалардың арасындағы қарым қатынасты нығайту мақсатында өткізілді.Алдымен балалармен сәлемдесу. Тақырыбы «Менің тренингтік есімім.»Жалпы атып өтсек бұл тренингтің шарты: Топ дөнгелек болып отырады, қатысушылар кезекпен сәлемдесіп, әр оқушы есімін айта отырып,өз бойындағы жақсы қасиеттерді қоса айтады.Сонымен айта кететін болсақ бала арасындағы қарым қатынасты психологиялық жаттығулар жүргізе отырып орнатуға болады.Сондай мақсатпен бірнеше психологиялық тренингтарды өз практикалық жұмысымызда пайдаландықүСолардың бірі: 
«Қатып қалу »жаттығуы.
Топтың бір мүшесі қозғалыссыз бір қалыпты қатып қалуы тиіс. «Реаниматордың»мақсаты оның рөлінде топ мүшелерінің бірі болады «тірілту» бұл адамды еріту болып табылады. Бұл үшін әртүрлі әдіс-тәсілдерді қолдануға болады мимика, көзқарас, сөздер және т.б ескеретін жайт «қатып қалған» адамға қол тигізбеуі тиіс.
Сәтті жұмыстың белгілері- «қатып қалғанның» еріксіз күлкісі және т.б болады.Содан кейін ортаға басқа біреу шығып, қатып қалады да жаңа «реаниматор» оны тірілтеді, бұл әрекет ары қарай жалғаса береді.

3.3 Зерттеу нәтижелері мен жалпы қорытындылары

Жүргізілген зерттеу жұмысымызға орай жас шамасында айырмашылығы бар балалардың арасындағы қарым қатынасты анықтау мақсатында әртүрлі әдістемелер,психологиялық тренингтар, психологиялық жаттығулар, сауалнамалар жүргізілді.Осы жүргізілген жұмыстардың нітижесінде балалар арасында өзара жақсы қарым қатынас қалыптасады, олардың арасында жолдастық қатынас қалыптасады.Мұндай әдістер қызығы да құпиясы мол танымдық ,қызығушылығы мол қарым- қатынасты орнатады.Біз өз тәжірибемізде психологиялық тренингтар, жаттығулар, сауалнамалар арқылы бала арасындағы қарым қатынас нығайта түседі.


Қарым-қатынастар адамдардың бір-біріне ықыласының тереңдігі мен сырластығына байланысты әр түрлі болуы мүмкін. Таныстардық, достардың, жолдастардың қарым-қатынастары сияқты. 
9 сынып оқушыларынан «Сізбен қарым - қатынасқа түсу жағымды ма?» тест алынды. Оқушылардың қарым – қатынасқа түсу деңгейін анықтау мақсатында Сізбен қарым - қатынасқа түсу жағымды ма? тест жүргізу ұсынылады.Бұл тестке 9 сынып оқушылары белсене қатысты. Тест 9 сынып оқушыларынан алынды. Барлығы тестке қатысушы саны 7 оқушы. Алдымен балалармен қарым- қатынас туралы әңгіме өткізілді.
Жалпы қарым -қатынас деген не,бұл сұраққа қалай жауап бересіздер деген сұрақтар қойылды.Бұл жерде әрине ата -ана арсындағы, сыныптастар арасындағы, досымен арасындағы, мұғалімдер арасындағы қарым -қатынастарға жеке тоқталып өттік.Балаларға жалпы түсінік берілді. Бірнеше бейне таспалар көрсетілді. Соңында тест орындау кезінде әрбір оқушы өз жауаптарын белгілеп, нәтижесін шығарып, өздерінің қарым-қатынас деңгейлерін анықтайды. Шығарылған ұпай санына қарай диаграмма құрылды.Төменде ұпай сандары берілген.
1 - ден 3 ұпай – айту қиын, сіз бір сөз айтқыза алмайтын тұйық адамсыз немесе өзгелерді қашуға дейін мәжбүрлейтін шектен тыс қарым –қатынасшылсыз. Сізбен қарым –қатынасқа түсу үнемі жағымды емес, тіпті кейде қиын. Сізге бұл жөнінде ойланған дұрыс. Сонымен қатар зерттеу кезінде әртүрлә жас шамасындағы балалардың ортасында өткізілді. Келесі тест жұмысы жетінші сынып оқуыларымен өткізілді. Бұл сыныптаекі ер бала, үш қыз бала.Жалпы оқуылар арасындағы орнаған қарым қатынас жақсы, жоғары деңгейде деуге болады. Осы сыныпта өткізілген тест қорытындысы бойынша диаграмма құрылды.«Мен және менің достарым» тестіне қатысқан 7-сынып оқушыларының нәтижесі бойынша құрастырылған диаграмма. Оқушылардың қарым-қатынастағы деңгейлерін саралай келе белгілі бір нәтижеге қол жеткіздік деп ойлаймыз. Әр түрлі жас шамасындағы балалардың арасындағы қарым-қатынасты диаграмма арқылы көрсеттік. Практикалық жұмыстарды орындау кезінде жүргізілген сауалнамалар, жаттығулар мен психологиялық тренингтар оқушылардың арасындағы қарым-қатынастың дамуына ықпал ететінін көрсетті. Әр өткізілген сауалнамар мен әдістемелердің көрсеткіштері кестелерде белгіленді. Зерттеу жұмыстары кезінде әр түрлі жас шамасындағы балалрдың қарым-қатынасын, ынтасын, қызығушылығын қалыптастыру мәселесі біртіндеп іске асырылды Оқушылардың қарым-қатынастағы деңгейлерін саралай келе белгілі бір нәтижеге қол жеткіздік деп ойлаймыз. Әр түрлі жас шамасындағы балалардың арасындағы қарым-қатынасты диаграмма арқылы көрсеттік. Практикалық жұмыстарды орындау кезінде жүргізілген сауалнамалар, жаттығулар мен психологиялық тренингтар оқушылардың арасындағы қарым-қатынастың дамуына ықпал ететінін көрсетті. Әр өткізілген сауалнамар мен әдістемелердің көрсеткіштері кестелерде белгіленді. Зерттеу жұмыстары кезінде әр түрлі жас шамасындағы балалрдың қарым-қатынасын, ынтасын, қызығушылығын қалыптастыру мәселесі біртіндеп іске асырылды Бірінші бағыттағы психологиялық коррекция - тренингтік жаттығулар -қарым-қатынасты дамытуға жаттығулар. Жүргізілген жұмыстардың мақсаты ол әртүрлі жас шамасындағы балалардың өмірлік жоспарларын анықтауға, өз көзқарастарын дұрыс жеткізуге, басқаларды тыңдауға, алға ұмтылуға үйрету.Қорыта біздің зерттеу мәселелеріміщ келгендез қоғамымыздың іргетасын нығайтуда маңызды орын аладыи. Әр түрлі жас шамасындағы балалрдығ арасындағы қарым қатынастың қалыптасуы көптеген уақытты қажет етеді. Қоғамның даму бағытына сай әлемдік тәжірибе негізінде қарым қатынасты зерттеу келешектің ісі болып табылады.Қазақсан Республикасының Білім беру заңында көрсетілгеніндей, адамзат құндылықтарының, ғылым мен тәжірибе негізінде, жеке тұлғаны қалыптастыруға қажетті жағдайларды жасау - білім беру жүйесінің негізгі міндеті болып отыр. Жеке тұлғаның әлеуметтенуі теория жүзінде жеткіліксіз қарастырылғандықтан, оның психология ғылымының негізгі мәселелерінің біріне айналуы үшін практиканың алар орны ерекше. Әлеуметтенудің негізінде адам өмір сүруге, басқа адамдармен өзара әрекеттестікте болуға ыңғайланады. Осындай әрекеттестік қарым-қатынаста жүзеге асады Әлеуметтену процесінде жеке тұлға қоғамдық қатынастардың объектісі мен субъектісі ретінде анықталады.
ҚОРЫТЫНДЫ

Қарым-қатынасты зерттеу мәселесімен айналысушы ғалым Г.М.Андрееваның қарым-қатынастың өзара байланысты үш қырын қарастырғаны белгілі. Біздің зерттеуде де осы позицияны негізге ала отырып, балалардың ересектермен, басқа балалармен қарым-қатынас жасауын зерттеуде коммуникация, интеграция және перцепция ерекшеліктерін дамытуды алға қойдық. Біздің зерттеу жұмыстарымызды әр жас шамасындағы балалардың ортаға бейімделуінің ерекшеліктері. Дипломдық жұмыстың барысына осындай қысқа мерзімді, құрама әрі дербес топтың ұйымдастырудың психологиялық мазмұны қарастырылды, әрі топтың бірігуіне негіз болатын қарым-қатынас мәселесінің мәнін ашу керек болды. Осы орайда әр жас шамасындағы балалардың қарым-қатынас ерекшеліктерін зерттеп, оның біртұтастығын қамтамасыз етуге жұмылдырып, уақытша ұжымда жарасымды психологиялық ахуалды тудыру мақсатында түрлі әдістемелерді қолдандық. Қарым-қатынас туралы зерттеулерге талдау жасай келе, әрі өзіміз жүргізген әдістемелердің нәтижесін салыстыра отыра, мынандай қортынды жасауға мүмкіндік туды:


Топтың уақытша әрі құрамалылығына әрі түрлі жас шамасындағы балалардан топтастырылғанына және отбасы жағдайының әлеуметтік құрлымының әртүрлілігіне, олардың кездейсоқ ұйымдастырылуына қарамастан шынайы, өзара түсініскен ұжым қалыптасу мүмкіндігі дәлеледенді.
Сонымен, зерттеу барысында жүргізілген теориялық қағидалар мен тұжырымдамалар қарым қатынасты орнату жүйесінде әдістемелік жұмыстарды ұйымдастырудың маңыздылығн көрсетеді және төмендегідей қорытындылар мен ұсыныстар жасауға мүмкіндік береді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет