Inmarsat-2 және Inmarsat-3 ғарыштық аппараттары

Ретранслятор бортта ақпараттарды өңдемей жасалынған, яғни жиілік бойынша орын ауыстыру мен күшейту, қабылдауды жүзеге асырады.

Спутниктің бастапқы массасы 1200 кг, орбитадағы массасы - 860 кг.

Кесте 2.1.

Inmarsat-2 және Inmarsat-3 ғарыштық аппараттарының сипаттамалары

Сипаттамалар	Спутник типі
	Inmarsat-2	Inmarsat-3
Спутниктік платформа	Eurostar	Satcom 4000
Күн батареясымен панелінің таралуы, м	15,23	20
Масса ҒА, кг	1200	1900
СЭП қуаты, Вт	1200	1670 (жалпы) 1440(L) + 115(C)
Сәулелер саны	4 С-диапазоны, 1 Lдиапазоны	1 жаһандық L-диапазоны; 5 жіңішке L-диапазоны; 2 жіңішке С-диапазоны; 1 жаһандық GPS/Глонасс"
ЭИИМ (L-диапазон)	39	46
Эквивалентті телефон каналдарының саны	250 (кеме - жиек) 150 (жиек -кеме)	1000
Қызмет мерзімі, жыл	10	13
ҒА құны, млн. дол.	73	80

Жиектік жер станциялары (ЖЖС). Қазіргі уақытта әлемнің түрлі елдерінде орналасқан, Inmarsat жүйесінде 40 жиектік станциялар жұмыс істейді. Бұл станциялар Атланттық, Үнді, Тынық мұхит аумақтарының абоненттеріне қызмет етеді. Олардың орналасқан жеріне байланысты, жиектік станцияларды сол орналасқан елдер иелік етеді.

ЖЖС жұмыс алгоритмі және оның негізгі тактико – техникалық параметрлері Inmarsat ұйымының талаптарына сәйкес болуы керек.

Inmarsat-A стандарт станциясымен байланыс ұстайтын, барлық ЖЖС құралдармен жабдықталған, алайда мәліметтерді жіберудің жоғарғы жылдамдықтағы режимі олардың кейбіреулерін ғана жүзеге асырса болады. Басқа стандарттардың ЖЖС құралдарымен жабдықталу ұқсас жағдайларда да болады. Себебі Inmarsat-C стандарты шамамен 20 ЖЖС қолдайды, ТМД территориясында мұндай станциялар жоқ. ЖЖС-да 12...15м диаметрімен параболалық антенналар қолданылады.

Абоненттік станциялар паркі. Inmarsat жүйесінде жылжымалы объектілер абоненттік құралдардың әртүрлі типтерімен жабдықталған. Стандарттардың келесі түрлері ең көп таралғандар:

• 
  A-Inmarsat стандарты. Бұл стандарттың СЗ телеграфты, телексті, факсимильді, телефонды байланыс желілерінде жұмыс жасау үшін арналған. Станция 0,8... 1,2 м диаметрімен параболалық антенналармен жабдықталған. Автоматтық режимде номерді тергеннен кейін байланыс орнатылады. Дәл қазіргі кезде 71 станция модельі шығарылған, бұл стандартта жаңа станциялардың жасалуы тоқтатылған;
  
• 
  B-Inmarsat стандарты. Сандық СЗ, бірмезетте олардың құнының түсуімен бірге А стандартының қызметін үлғайтуды ұсынады. Фазаның жылжуымен QPSK типтегі модуляциясын қолданып 24 кбит/с с жылдамдықта сөз және мәліметтер жіберіледі. А стандартының стациясына арналған тәрізді антенналар өлшемдері тура сондай болып келеді. Бұл ішкі жүйе коммерциялық қызметке 1994 жылы енгізілді. Келесі жылдары В стандартының СЗ жәймен А стандарт паркіне ауыстырылу жоспарлануда. Жерүсті СЗ моделдері бір-екі чемодандарға немесе тікелей көлік құралдарына орналастыруға болады;
  
• 
  C-Inmarsat стандарты. Жеке байланыстың шағын станциясы бағытталмаған немесе әлсіз бағытталған антеннамен, пакеттік режимде ақпараттардың жіберілуін қамтамасыз етеді. Мәліметтермен алмасу, сонымен бірге қысқа хабарламалар, 600 бит/с жылдамдығымен жүреді. С стандарт станциясының 12 теңіздік орындалуда моделдері бар және 8 моделдер басқа қызметтер үшін. Қазіргі уақытта тек РФ, ТМД елдерінде де емес С стандарт станциясының сериялық өндірісі игерілменген;
  
• 
  M-Inmarsat стандарты. Радиотелефонды және факсимильді байланыс пен мәліметтерді жіберуді қамтамасыз етеді. Ақпаратты 8 кбит/с (мәліметтер) жылдамдылығымен жібереді, QPSK типтік квадраттық фазалық модуляцияны қолдана 40...50 см диаметрімен антеннаны және де жерүсті жылжымалы объектілер үшін ФАР қолданады;
  
• 
  M-Mini-Inmarsat стандарты. Шағын станция, радиотелефонды және пейджингті байланыс үшін арналған.
  

Кесте 2.2.

А, В, С, М стандарттары мен M - Mini жер және теңіз терминалдарының негізгі сипаттамалары

Стандарт	А	В	С	М	Mini-M
Экплуатацияның басталу жылы	1976	1992	1991	1993	1997
Жіберу жылдамдығы, кбит/с	64 дейін	24 (сөйлеу) 64 (мәліметтер)	0,6	ДО 8	4,8 (сөйлеу) 2,4 (мәліметтер)
Модуляция	ЧМ	QPSK	BPSK	QPSK	BPSK,
G/T, дБ/К	-4	-4	-23	-12...- 10	н/д
ЭИИМ, дБВТ	36	33	14±2	27	11...17
Жолақ, кГц	50	20	5	10	10

Inmarsat жүйесінде келесі қызметтерді қамтамасыз етуге арналған, тікұшақтық станциялардың бірнеше типтерін қолданады:

• 
  H - Aero - Inmarsat - радиотелефондық байланыс, факс, телекс, мәліметтерді жоғарғы жылдамдықта жіберу – шар экипаж кемелеріне қызмет көрсету үшін және халықаралық авиажелілерінің жолаушылары: режимдерінде жұмыс істейтін, 6-каналдық;
  
• 
  Aero - Inmarsat- халықаралық авиажелілерінде жолаушылары мен шар экипаж кемелеріне қызмет көрсету үшін - мәліметтерді жоғарғы жылдамдықта жіберу, телекс, факс, радиотелефондық байланыс: режимдерінде жұмыс істейтін, 4- каналдық;
  
• 
  L - Aero – Inmarsat - әуе кемелерінің ұшу қауіпсіздігімен қамтамасыз ету үшін мәліметтерді төменгі жылдамдықта жіберу режимі, бірканалдық;
  
• 
  C-Aero - Inmarsat - C – Inmarsat стандартының талаптарын қанағаттандыратын, мәліметтерді төменгі жылдамдықта жіберу режимі, бірканалдық. Әуе кемелеріне арналған, терминалдардың негізгі параметрлері 2.3-кестеде көрсетілген.
  

Кесте 2.3.

Әуе кемелеріне арналған, терминалдардың негізгі параметрлері

Стандарт	Аего-Н	Aero-I	Aero-L	Аего-С
Каналдар саны (макс)	6	4	1	1
Жіберу жылдамдығы, кбит/с,	2,4.. .9,6	2,4...4,8	1,2	0,6
ЭИИМ, дБВт	22,5...25,5	22,5	13	12...14
Беріктілігі G/T, дБ/К	-13	-19	-26	-23

M - INMARSAT жүйесі. Inmarsat-M сандық спутниктік телефонды байланыс жүйелердің ұқсас кластары ішінде біріншісі болып табылады, ол операторлық байланыссыз сөйлеу алмасуын еңгізу және орнату мүмкіндігін береді. M-Inmarsat терминалы абоненттің жек қолдануында орналасқан.

M-Inmarsat жүйесі екіжақты телефондық байланысты (8 кбит/с дейін) қамтамасыз етеді және 2,4 кбит/с жылдамдылығымен (G3 тобы) фиксимильді хабарламалар мен мәліметтерді жіберуді қамтамасыз етеді. Қолданудың негізгі аумақтары – қолданушыларға қызметті ұсыну, жалпы қолданудан жерүсті телефон желілерін өшірілген. М – Inmarsat жүйесі (Х.400) электронды пошта мен (Х.25) коммутация пакетінің желісінде мәліметтермен алмасу үшін интерфейспенде қамтамасыз етеді. М – Inmarsat абоненттері үшін қосымша қызметтер түрі ұсынылған:

• 
  М – Inmarsat станциясын ұжымдық қолданатын, абоненттер үшін жеке дара сәйкестендіру номерлерін еңгізу;
  
• 
  принтер немесе дисплейге мәліметтер шешімімен станция каналының сабақ ұзақтылығын автоматты тіркеу;
  
• 
  кредиттік карта бойынша спутниктік каналға қолжетімділік және т.б.
  

М – Inmarsat жүйесінің жұмыс хаттамалары шамамен 20 жиектік СЗ қолдайды. Станцияның сериялық өндірісі әлемнің түрлі аумақтарында ондаған фирмаларға қарағанда игерген.

М – Inmarsat жүйесінде жалпы қолданудағы абоненттер желісімен ғана емес, жиектік СЗ арқылы екі есе ретрансляциялауды қолданумен өзара екі абоненттер жүйесімен де байланыс орнату.

Іс сапарлар жасайтын, жеке қолданушыларға негізіне бейімделген, жеңілдетілген қолданбалы станцияны "кейс-дипломат" типіндегі терминал ұсынады. Кейс-дипломатта, өзінің антеннасынан басқа, қақпақта орналасқан, қосымша кішкене ғана факс – аппарат немесе шағын басып шығарушы құрылғысы орналастырылса болады.

Терминалдың контейнерлік нұсқасы жазықтық жағдайда жұмыс жасауға немесе ұшу аппараттарымен қоса, жылжымалы объектілерге орнату үшін арналған. Оның айтарлықтай үлкен салмағы мен үлкен өлшемі бар, оның ерекшелігі өндірістік дизайны және автономдық электрқоректену мүмкіндігі.

Осылайша, NEC фирмасының М – стандарт терминалының 16 кг салмағы бар.

C - Inmarsat жүйесі қолданушыларға келесі мүмкіндіктер түрін ұсынады:

• 
  транспорт құралдарынан немесе кемелерден автоматты түрде мәліметтерді жинақтау. Басқару орталығы жылжымалы терминалдарды периодты түрде сұрауы мүмкін (уақыт аралығын тіркеу арқылы) не болмаса алдын ала анықталған уақыт моментінде;
  
• 
  орналасу жерін анықтау. Орналасу туралы мәліметтерді жіберу жылжымалы объектіде орналасқан, GPS/Глонасс және Transit спутниктік желілері немесе басқа навигациялық жүйелерден, Decca и Loran-С жер үсті жүйелерінен алуға болады;
  
• 
  құтқарып – іздеу жұмыстарының координациясы. Жүйе алдын ала бағдармаланған хабарламаны жіберуді қамтамасыз етеді (бір немесе бірнеше батырмаларды басу арқылы). Терминал жадысында жазылған апаттық хабарлама жылжымалы объектінің соңғы орналасқан жерін көрсетеді;
  
• 
  транспорт құралдарын ұрлануын бақылау. Ұрлану жағдайында транспорттық құралға монтаждалған датчик терминалға апаттық сигнал жібереді, оған орналасқан жері жайында ақпарат қосылады және хабарлама эфирге шығарылады. Қабылданған ақпарат бақылау станциясына түседі.
  

Жерүсті желілерінен алынған хабарлама, түйісу станциясында біріншіден сақталынады, одан кейін (телекс, мәліметтер және т.б.) бастапқы форматтан C – Inmarsat жүйесінде қолайлы жіберу формасына түрленеді. Жинақтау және жіберу рәсіміне әдетте бірнеше минут кетеді. Бірақта апаттық типтегі басым хабарлама бірнеше секунд ішінде өңделеді.

Радиоканалға мәліметтерді жіберу фазалық манипуляцияны және бөгетке тұрақты кодтауды (оралған код r=1/2, к=7) қолдану арқылы жүзеге асады. Көпстанциялы қолжетімділік әдісі - синхронды Алоха. Кадр ұзақтылығы - 8,6 с.

C–Inmarsat стандартының абоненттік станциясы, кіріктірме GPS қабылдағышымен жабдықталған, автоматты түрде объектінің орналасқаны туралы мәліметтерді диспечерлік орталыққа жіберуге мүмкіндік береді. C – Inmarsat жүйесінің қосымша қызмет түрлері.

FleetNET қызмет көрсету. Циркулярлық байланыс желісі, алдын ала анықталған абоненттер шектелмеген санына хабарлама жіберуге мүмкіндік береді. FleetNET абоненттік төлем есебі үшін арналған, анықтамалық – ақпараттық мәліметтерді жіберу, диспетчерлік байланысты ұйымдастыру. Бұнымен қызметтер тізімі шектелмейді. Қолданушыларға топтық шақыру параметрлерін өзгерту немесе модификация мүмкіндігін ұсынады. Осы шақыру сәйкес бағдарламалық қамтамасыздандыруы бар, ТфОП, телекс бойынша, видеотекстік терминалға немесе ДК арқылы жүзеге асырылса болады.

SafetyNet қызмет көрсету. Ерекшеленген желі теңіздік қауіпсіздік жайында ақпаратты тарату үшін гидрографикалық, метерологиялық, жиектік қызметтер қауіпсіздігі және әкімшілікпен, іздеп – құтқарушы бригадасын координаттау қызметі үшін қолданылады. Ол апат аумағына техникалық құралдардың автоматты түрде шығыс үшін қосымша мүмкіндігі бар.

C–Inmarsat терминалы. Жүйеде бірнеше терминалдар моделдері қолданылады, өзінің қызметтік мүмкіндіктері мен констуктивті орындалуымен ерекшеленеді. Навигациялық және телеметрлік құрылғылары бар, терминал құрамына кіре алады немесе оған стандарттық интерфейсті қолданумен қосылу.

C–Inmarsat терминалдары теңіздік қолдану арнайы апаттық жүйемен жабдықталған, кеменің орналасқан жері жайында мәліметтер мен басқа мағлұматтар туралы, ол өңдейді және автоматты түрде апат жайында хабар жібереді.

Конструкциялық терминал байланысқан модулден және шағын барлық бағытталған антенналар. Қабылдап жіберушісінің негізгі параметрлері: ЭИИМ - 14 ± 2 дБВт (бұрыштық орын үшін 5°), беріктілігі G/T = -23 дБ/К, модуляция - QPSK.