Қостанай облысының ЖӨӨ құрылымын талдау
млрд. теңге
Жыл-дар
|
Бар-лығы
|
Ауыл шаруашылығы
|
Өнеркәсіп
|
Құрылыс
|
Сауда
|
Көлік және байланыс
|
Басқа-лары
|
2007
|
560,4
|
132,8
|
105,4
|
22,2
|
72,8
|
70
|
157
|
Үл. сал.,%
|
100
|
23,7
|
18,8
|
4
|
13
|
12,5
|
28
|
2008
|
704,3
|
160,3
|
157,1
|
31,9
|
82,8
|
84,3
|
187,8
|
Үл. сал.,%
|
100
|
22,8
|
22,3
|
4,5
|
11,8
|
12
|
26,6
|
2009
|
723,8
|
165,5
|
159,8
|
28,9
|
74,4
|
95,9
|
199,3
|
Үл. сал.,%
|
100
|
22,9
|
22,1
|
4
|
10,3
|
13,2
|
27,5
|
2010
|
856,7
|
141,2
|
251
|
41,1
|
92,2
|
103,2
|
228,0
|
Үл. сал.,%
|
100
|
16,5
|
29,3
|
4,8
|
10,8
|
12,0
|
26,6
|
2011
|
1135,6
|
241,2
|
286,6
|
51,2
|
123,4
|
105,1
|
328,1
|
Үл. сал.,%
|
100
|
21,2
|
25,2
|
4,5
|
10,9
|
9,3
|
28,8
|
2012
|
1156,2
|
121,5
|
266,5
|
61,3
|
118,8
|
215,7
|
372,4
|
Үл. сал.,%
|
100
|
10,3
|
23,0
|
5,3
|
10,3
|
18,6
|
32,3
|
2013
|
1354,5
|
148,6
|
283,0
|
71,1
|
157,5
|
257,4
|
436,9
|
Үл. сал.,%
|
100
|
11
|
20,9
|
5,3
|
11,6
|
19
|
32,2
|
2014
|
1398,7
|
161,9
|
344,4
|
79,0
|
177,5
|
174
|
461,9
|
Үл. сал.,%
|
100
|
11,6
|
24,6
|
5,6
|
12,7
|
12,4
|
33,1
|
Облыстың ЖӨӨ құрылымын талдау 2007 жылдан 2009 жылға дейін айтарлықтай көп үлес салмақты ауыл шаруашылығы алғанын көрсетіп отыр.
2010 жылдан 2014 жылға дейін өнеркәсіп үлесі басым болды-29,3%-дан 24,6%-ға дейін, қолайсыз ауа райы жағдайлары салдарынан ауыл шаруашылық үлес салмағы 16,5%-дан 11,6%-ға дейін төмендеді, құрылыстың, сауданың, көлік және байланыс саласы мен басқа салалардың үлес салмағы ұлғайды.
Облыс ЖӨӨ-нің өзгеруіне үлесіне ЖӨӨ көлемінің 36,2% келетін ауыл шаруашылығы және өнеркәсіп салаларының дамуы әсер етеді.
4-кесте
Өңір салаларының жалпы республикалық өндіріс көлеміндегі
үлес салмағы
млрд. теңге
Жыл-дар
|
Бар-лығы
|
Ауыл шаруашылығы
|
Өнеркәсіп
|
Құрылыс
|
Сауда
|
Көлік және байланыс
|
Басқа-лары
|
2007
|
|
|
|
|
|
|
|
ҚР
|
12849,8
|
727,3
|
3635,1
|
1213,2
|
1587,7
|
1481,6
|
4204,7
|
Облыс
|
560,4
|
132,8
|
105,4
|
22,2
|
72,8
|
70
|
157
|
Үл.
сал., %
|
4,36
|
18,26
|
2,9
|
1,83
|
4,59
|
4,73
|
3,73
|
2008
|
|
|
|
|
|
|
|
ҚР
|
16052,9
|
853,3
|
5162,6
|
1298,7
|
1965,7
|
1769,1
|
5003,5
|
Облыс
|
704,3
|
160,3
|
157,1
|
31,9
|
82,8
|
84,3
|
187,8
|
Үл.
сал, %
|
4,39
|
18,79
|
3,04
|
2,46
|
4,22
|
4,76
|
3,75
|
2009
|
|
|
|
|
|
|
|
ҚР
|
17007,6
|
1045,4
|
5194,8
|
1341,5
|
2076,0
|
1874,4
|
5475,5
|
Облыс
|
723,8
|
165,5
|
159,8
|
28,9
|
74,4
|
95,9
|
199,3
|
Үл.
сал, %
|
4,26
|
15,84
|
3,08
|
2,15
|
3,58
|
5,12
|
3,64
|
2010
|
|
|
|
|
|
|
|
ҚР
|
21647,7
|
945,4
|
7101,8
|
1676,3
|
283,4
|
1746,5
|
9894,3
|
Облыс
|
860,5
|
139,3
|
255,5
|
40,8
|
92,4
|
83,3
|
249,2
|
Үл.
сал, %
|
4,0
|
14,7
|
3,6
|
2,4
|
3,3
|
4,8
|
3,7
|
2011
|
|
|
|
|
|
|
|
ҚР
|
27571,9
|
1409,0
|
8708,5
|
1816,6
|
3819,3
|
2636
|
7182,5
|
Облыс
|
1135,6
|
241,3
|
286,6
|
51,2
|
123,4
|
105,1
|
328,1
|
Үл.
сал, %
|
4,1
|
17,1
|
3,3
|
2,8
|
3,2
|
4,0
|
4,6
|
2012
|
|
|
|
|
|
|
|
ҚР
|
30346,9
|
1330,0
|
9343,7
|
1915,7
|
4624,8
|
3105,4
|
10027,3
|
Облыс
|
1156,2
|
121,5
|
2656,5
|
61,3
|
118,8
|
215,7
|
372,4
|
Үл.
сал, %
|
3,8
|
9,1
|
2,9
|
3,2
|
2,6
|
6,9
|
3,7
|
2013
|
|
|
|
|
|
|
|
ҚР
|
35275,2
|
1621,2
|
9986,0
|
2145,2
|
5416,0
|
3682,7
|
12424,1
|
Облыс
|
1354,5
|
148,6
|
283,0
|
71,1
|
157,5
|
257,4
|
436,9
|
Үл.
сал, %
|
3,8
|
9,2
|
2,8
|
3,3
|
2,9
|
7,0
|
3,5
|
ҚР
|
39040,9
|
1717,7
|
10818,1
|
2358,0
|
6332,7
|
4149,8
|
13665,6
|
Облыс
|
1398,7
|
161,9
|
344,4
|
79,0
|
177,5
|
174
|
461,9
|
Үл.
сал, %
|
3,6
|
9,4
|
3,2
|
3,4
|
2,8
|
4,2
|
3,4
|
Облыс Республикалық ЖӨӨ-де ауыл шаруашылығы өнімінің көлемі бойынша айтарлықтай үлесті алады және елдің өңірлері арасында жоғары көрсеткішке ие. 2011 жылы облыста жалпы астық түсімі барынша көп болды (8 млн. гектар) және республиканың көлемінде ауыл шаруашылығының үлес салмағы 17,1% құрады.
2011-2014 жылдары бойынша республика көлемінде облыс өнеркәсібінің үлес салмағы жылдар бойынша 2,7-3,3% шегінде, ауыл шаруашылығының үлес салмағы 9,7-17,1% шегінде, жалпы республикалық көлемде қалған салалар 2,8-ден 7%-ға дейін құрайды.
2014 жылы облыс құрылыс үлесінің 3,4 пайызға дейін елдің ЖІӨ құрамында өсуі белгіленеді.
Ағымдағы және әлеуетті проблемалары
1. 2010 жылмен салыстырғанда ЖӨӨ құрылымдағы өнеркәсіп үлесінің төмендеуі.
2. ЖӨӨ құрылымындағы ауылшаруашылық үлесінің төменділігі және 2011 жылмен салыстырғанда төмендеуі.
Даму беталысы
2008-2011 жылдар деңгейі (45%-дан артық) бойынша ЖӨӨ құрылымындағы нақты сектор (өнеркәсіп және ауылшаруашылық) үлесін өсіру мақсатында экономика салаларында бірқатар шаралар қабылданады. Өнеркәсіпте Индустриализациялау Картасы бойынша істегі және іске қосылатын кәсіпорындарың өндірістік қуаттарды арттыру есебінен өңдеу саласындағы өндіріс көлемдерін ұлғайтуы жоспарланып отыр. Ауылшаруашылығында өсімдік шаруашылығы көлемдерін өсіру жерлердің диверсификациясы, ауылшаруашылық дақылдарын алдыңғы қатарлы әдістер мен жаңа технологиялар қолдану арқылы өңдеу есебі арқылы жоспарланып отыр. Мал шаруашылығында – өндіріс секторында мал басы санының ұлғаюы және негізгі өнім(ет, сүт, жұмыртқа) өндірісін ұлғайту есебінен.
Сыртқы экономикалық қызмет
2011-2012 жылдары облыс сыртқы сауда айналымның маңызды өсуі байқалады.
2011 жылы сыртқы сауда айналымы 2010 жылмен салыстырғанда 2011 жылы 1,8 есе. Экспорт мағыналы көбейді – 2 есе, импорт 1,5 есе көбейді.
2012 жылы облыс сыртқы айналымының 2011 жылмен салыстырғанда 10%-ға айтарлықтай өскені байқалып отыр. Облыс экспорты 2011 жылғы деңгейде болды, импорт қайтадан 1,5 есе ұлғайды. 2012 жылы облыстың сыртқы сауда айналымы 4619,8 млн. АҚШ долларын (республика сыртқы айналымның көлемінен 3,4%) құрады. Сыртқы сауда сальдосы оң қалыптасып, 2015,6 млн. долларға тең.
2013 жылы сыртқы сауда айналымы 3691,4 млн. АҚШ долларын құрап, 2012 жылмен салыстырғанда 20%-ға төмендегенін көрсетеді (республика сыртқы сауда айналымының көлемінен 2,8%-131,4 млрд. АҚШ доллары). Бұл ретте, сыртқы сауда балансының сальдосы оң шама (884,2 млн. АҚШ долл.), экспорт импорттан 1,6 есе артық.
2014 жылы облыс сыртқы сауда қызмет әлемнің 80 елдерімен жұмыс істеді, сыртқы сауда айналымы 3037,2 млн. АҚШ долларын құрап, 2013 жылмен салыстырғанда 17,7%-ға төмендегенін көрсетеді.
Республика көлемі бойынша Қостанай облысының үлесі 2,5% құрады. (Республика сыртқы сауда айналымы – 119,5 млрд. АҚШ доллар).
Бұл ретте, сыртқы сауда балансының сальдосы оң шама (327,4 млн. АҚШ долл.), экспорт импорттан 1,2 есе артық.
Тауар айналымның құрамында экспорттық өтемдеріне 55%, импорттық операцияларына 45% келеді.
5-кесте
|
Сыртқы сауда айналымы
|
Экспорт
|
Импорт
|
млн. АҚШ доллары
|
өткен жылға қарағанда%
|
млн. АҚШ доллары
|
өткен жылға қарағанда%
|
млн. АҚШ доллары
|
өткен жылға қарағанда%
|
2007
|
2 409,9
|
135,6
|
1 391,8
|
136,2
|
1 018,1
|
134,9
|
2008
|
3 407,4
|
141,4
|
2 268,9
|
163,0
|
1 138,5
|
111,8
|
2009
|
2147,6
|
63,0
|
1416,0
|
62,4
|
731,6
|
64,3
|
2010
|
2276,6
|
106,0
|
1689,4
|
119,3
|
587,2
|
80,2
|
2011
|
4203,1
|
184,6
|
3346,6
|
198,1
|
856,5
|
145,9
|
2012
|
4619,8
|
110
|
3317,7
|
99,1
|
1302,1
|
152
|
2013
|
3691,4
|
80
|
2287,8
|
69
|
1403,6
|
108,0
|
2014
|
3037,2
|
82,3
|
1682,3
|
73,5
|
1354,9
|
96,5
|
Достарыңызбен бөлісу: |