Бағдарламасы (силлабус) Дәріс кешені Әдістемелік ұсынымдар мен нұсқаулықтарКарта методической обеспеченности дисциплины
ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫМДАР МЕН НҰСҚАУЛАР
жүктеу/скачать 0.74 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Оқытушының басшылығымен білім алушының өзіндік жұмысын орындау бойынша әдістемелік нұсқаулар (ОӨЖ); * Білім алушының өзіндік жұмысын орындау бойынша әдістемелік нұсқаулар (
| ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫМДАР МЕН НҰСҚАУЛАР
Семинарлық (практикалық) сабақтарды орындау бойынша әдістемелік нұсқаулар; Семинар сабақтары студенттің дәрістерде алған теориялық білімдерін бекіту, нақтылау, кеңейту, сонымен қатар адвокаттың кәсіби сөйлеуін қалыптастыру және юриспруденцияның терминологиялық тілін меңгеру болып табылады. Белгілі бір тақырып бойынша семинар сабағына оқу-әдістемелік кешеннің мазмұнында көрсетілген бірнеше сұрақтар қойылады, олар бойынша хабарламалар дайындалуы керек. Сондықтан семинар алдында оқу және ғылыми әдебиеттер, мерзімді ғылыми басылымдар бойынша байыпты дайындық болады. Семинардағы хабарламалардан басқа, әдетте ең жақсы дайындалған студенттер сөйлейтін өзекті тақырыптағы баяндама тыңдалып, талқылануы мүмкін. Баяндама тақырыбы не бүкіл семинардың проблематикасында басты тақырып, не жалпылама болып табылады. Баяндамашыға баяндаманы дайындау бойынша әдістемелік ұсынымдарды оқытушыдан жеке тәртіппен алдын ала алған орынды. Ең күрделі сұрақтар бойынша студенттер семинарға дайындық кезінде оқытушыдан кеңес ала алады. Баяндамада студент аталған мәселені терең қарастырып, сабақ жоспарындағы барлық мәселелерді қозғауға тырыспауы керек. Егер бұл әдебиетке, заңды дереккөздерге шолу болса, онда ол мұқият және сыни болуы керек. Баяндаманың ұзақтығын 10 минутқа шектеген жөн. Баяндамашының сөзінен кейін оған баяндама барысында тыңдаушыларда туындаған сұрақтар қойылуы мүмкін. Егер баяндамашы олардың кез-келгеніне жауап бере алмаса, онда оқытушының қалауы бойынша бұл мәселе бүкіл топтың талқылауына қойылуы мүмкін. Сөз сөйлеулер мазмұнды, қисынды, дәлелді болуы және 7-10 минуттан аспауы тиіс. Баяндамалар мен хабарламаларды көрнекі материалдармен сүйемелдеу ұсынылады: презентациялар, схемалар, слайдтар, макеттер, фотосуреттер. Баяндама-белгілі бір мәселе бойынша, деректі деректерді тартуға негізделген және таңдалған тақырыптың өзектілігін және осы мәселелердің заманауи шешімін көрсететін монологиялық сөйлеудің бір түрі, ашық, толық, ресми хабарлама. Баяндаманы дайындау 1.Баяндаманың мақсатын анықтау. 2. Баяндаманың мазмұнын анықтайтын қажетті материалды таңдау. 3.Баяндама жоспарын құру, жиналған материалды қажетті логикалық ретпен бөлу. 4. Әдебиеттермен жалпы танысу және негізгі дереккөздер арасында бөлектеу. 5. Жоспарды нақтылау, жоспардың әр тармағына материал таңдау. 6. Баяндаманы композициялық безендіру. 7 сөйлеу тезисін дайындау. 8. Баяндамамен сөз сөйлеу. Баяндаманың композициялық дизайны оның нақты сөйлеу сыртқы құрылымы болып табылады, ол сөйлеу бөліктерінің мақсатына, стилистикалық ерекшеліктеріне, көлеміне, ұтымды және эмоционалды сәттердің үйлесуіне байланысты арақатынасын көрсетеді. Кіріспеде мыналар болуы керек: 1) Кіріспе бөлім: - авторлардың ұсынуы (Тегі, Аты, Әкесінің Аты, қажет болған жағдайда оқу/жұмыс орны, мәртебесі); - баяндама атауы; - негізгі идеяны, оның өзектілігін, жаңалығын және практикалық маңыздылығын хабарлау; - мазмұндау пәнін заманауи бағалау; - қаралатын мәселелердің қысқаша тізбесі; 2) баяндамашының баяндама тақырыбының мәнін ашуы тиіс негізгі бөлім. Презентация әдетте есеп беру принципіне негізделген. Негізгі бөлімнің міндеті тыңдаушылардың тақырыпқа қызығушылық танытуы және материалдармен танысқысы келуі үшін жеткілікті деректер ұсыну болып табылады; 3) қорытынды – бұл материалды нақты жалпылау, тақырып бойынша қысқаша тұжырымдар. Тек қызықты және түсінікті ақпаратты таңдаңыз. Сіз үшін түсініксіз терминдер мен арнайы өрнектерді пайдаланбаңыз. Хабарламаны өте қиын етпеңіз. Есепті жасау кезінде тақырыпқа қатысты қажетті суреттер мен сызбаларды ғана қолданыңыз. Есепті дайындау соңында дайындық кезінде пайдаланған әдебиеттер тізімін жасаңыз. Жазылған мәтінді алдын-ала оқып шығыңыз және ең негізгісін таңдап, оны қайталауға тырысыңыз. Қатты, анық сөйлеңіз және уақытыңызды бөліңіз. Ерекше маңызды жерлерде кідіртіңіз немесе интонацияны өзгертіңіз – бұл тыңдаушыларды қабылдауды жеңілдетеді. Ауызша сөйлеу өнері сөйлеу тақырыбын жақсы білуден ғана емес, сонымен қатар өз ойлары мен сенімдерін дұрыс және тәртіпті, шешен және қызықты етіп көрсете білуден тұрады. Ауызша сөйлеуді дайындау жұмысын екі негізгі кезеңге бөлуге болады: дейін коммуникативті кезең (сөйлеуді дайындау) және коммуникативті кезең (аудиториямен өзара әрекеттесу). Ауызша сөйлеуді дайындау жұмысы тақырыпты тұжырымдаудан басталады. Тақырыпты оның алғашқы сөзі жоба барысында алынған ғылыми нәтиженің атауын білдіретін етіп тұжырымдаған дұрыс. Сөйлеудің тақырыбы шамадан тыс жүктелмеуі керек, сіз "үлкен нәрсені құшақтай алмайсыз", көптеген мәселелерді қамту олардың еркін тізілуіне, терең талдаудың орнына декларативтілікке әкеледі. Сәтсіз тұжырымдар-тым ұзақ немесе тым қысқа және жалпы, өте банальды және скучно, проблемалары жоқ, кейінгі мәтіннен ажыратылған және т. б. Баяндамамен сөз сөйлеуге 10-12 минут бөлінген, оның ішінде кіруге жалпы уақыттың 10-15% – ы жоспарлануы керек; негізгі бөлім – 60-70%, қорытынды – 20-25%. Айта кету керек, кіріспе мен қорытынды міндетті дайындықты қажет етеді, оларды жолда жасау қиын. Психологтар хабарламаның басында және соңында айтылғанды жақсы есте сақтайтындығын дәлелдеді ("өлке Заңы"). Қорытындылай келе, сөйлеудің негізгі идеясынан (идеяларынан) туындайтын тұжырымдарды тұжырымдау қажет. Дұрыс құрылған қорытынды жалпы қойылымнан жақсы әсер алуға ықпал етеді. Қорытындылай келе, негізгі идеяны қайталап, сонымен қатар тыңдаушылардың қызығушылығын тудырған негізгі бөліктің сәттеріне қайта оралудың мағынасы бар. Сөйлеуді шешуші мәлімдемемен аяқтауға болады. Сондықтан кіріспе тыңдаушылардың назарын аударып, оларды қызықтыруы керек, тақырыпты қабылдауға дайындалып, оған енуі керек. Кіріспенің өзі маңызды емес, бірақ оның басқа бөліктермен байланысы. Қорытынды айтылғанның бәрін қысқаша түрде қорытындылап, негізгі ойды күшейтіп, қалыңдатуы керек, ол "тыңдаушылар бұдан әрі ештеңе айта алмайтынын сезінуі үшін"болуы керек. Баяндама тақырыбын оқытушы ұсынады. Алайда, студенттердің аудиториядан тыс ғылыми-зерттеу қызметінің қорытындысы бойынша тақырыпты өз бетінше таңдауы жоққа шығарылмайды. Ақпараттық хабарлама-бұл семинар сабағында дыбыстауға арналған шағын көлемді хабарламаны дайындау бойынша аудиториядан тыс өзіндік жұмыс түрі. Тапсырма ауызша ұсынылған, оған көрнекілік элементтері (иллюстрациялар, демонстрациялар) кіруі мүмкін. Хабарламаны дыбыстауға арналған уақыт регламенті-5-7 минутқа дейін. Ақпараттық хабарламалардың тақырыптары семинар сабақтарының тақырыптарындағы сұрақтарға сәйкес келеді. Оқытушы хабарламаның тақырыбы мен мақсатын анықтайды; дайындықтың орны мен мерзімін анықтайды; хабарлама құрылымын қалыптастыру кезінде кеңес береді; ақпарат көздерін ұсынады. Студенттерге тапсырмалар: - ақпарат көздерінің тізімін таңдау және зерттеу; - жоспар құру, ақпаратты өңдеу және жүйелеу; - хабарлама мен оған қосымшаны жазу және рәсімдеу; - дайындалған хабарламамен көпшілік алдында сөз сөйлеу. Баяндамадағы кез-келген сөз келесі критерийлерге сәйкес келуі керек, нәтижесінде студенттің жетістігі пайда болады: - зерттелетін ғылыми және практикалық материал толық көлемде игерілді: баяндамашы материалда оңай бағдарланады, қосымша сұрақтарға толық және дәлелді жауап береді; - материалды логикалық дәйектілікпен баяндайды, - өз бетінше қорытынды, қорытынды жасайды, ой-өрісін көрсетеді; , - жаңа ғылыми көздерден алынған материалдарды, интернет-ресурстарды пайдаланады; - баяндама материалы зерттеушілік сипатқа ие: өзектілігі мен практикалық маңыздылығы, практикалық мәселелерді шешудің өзіндік тәсілі ұсынылған; - сөйлеу эмоционалды экспрессивтілікпен, айқын дикциямен, стилистикалық және орфоэпиялық сауаттылықпен сипатталады. - көрнекі материалдар (презентация, схемалар, бейнежазбалар және т.б.) пайдаланылды. Оқытушының басшылығымен білім алушының өзіндік жұмысын орындау бойынша әдістемелік нұсқаулар (ОӨЖ); * Білім алушының өзіндік жұмысын орындау бойынша әдістемелік нұсқаулар (СӨЖ) СОӨЖ тақырыптық жоспарға сәйкес дәрістерде қаралған курстың тақырыптары мен бөлімдері бойынша оқу топтарында өткізіледі. Сабақтарда студенттер белгілі бір Нормативтік-құқықтық актілердің, әдеби дереккөздердің мазмұнын толығырақ қарастырады, сол арқылы курстың теориялық мәселелерін тереңдетіп, типтік және стандартты емес құқықтық жағдайлар мен міндеттерді ғылыми талдау дағдыларын жетілдіреді. Іскерлік ойын студенттерден оны өткізуге және оған қатысуға мұқият дайындықты талап етеді. Ойын теориялық білімді бекітуге және нақты жағдайларға мүмкіндігінше жақын белгілі бір жағдайларда дұрыс шешім табуда практикалық дағдыларды дамытуға ықпал етеді. Консультациялардың ең көп таралған түрі-жеке сипаттағы консультациялар. Мұндай консультацияларды Оқытушы үнемі аудиториялық сабақтар кезінде де, СӨЖ кезінде де жүргізеді. Олардың мақсаты-студенттерге оқу және ғылыми әдебиеттерді өз бетінше оқуға көмектесу, күрделі теориялық сұрақтарға дұрыс жауап табу. Емтихан сессиясы және іскерлік ойынға дайындық кезінде оқытушы топтық консультациялар өткізеді. Барлық талаптар орындалған және олар бойынша оң нәтижелер болған жағдайда студент көрсетілген пән бойынша қорытынды бақылаудың шегі болып табылатын пән бойынша билет нысанында емтиханға жіберілген болып есептеледі. Бұл арнайы курсты оқытудың негізгі формасы-студенттердің ұсынылған әдебиеттермен және нормативтік құқықтық актілермен, жетекші оқытушымен кеңесулермен өзіндік жүйелі жұмысы. Жоғарыда атап өткендей, студенттер арнайы әдебиеттер мен дереккөздерді оқытуда өз бетінше жұмыс істеуге баса назар аударады және проблемалық және шолу сипатындағы дәрістерді тыңдайды. Студенттер алған теориялық білімдерін тереңдетеді және ОСӨЖ мен СӨЖ-ге бекітеді, бұл ретте азаматтық іс жүргізу құқығы саласындағы коллизиялық мәселелерді шешу кезінде белгілі бір нормалар мен көздерді қолданудың практикалық дағдыларын игереді. Әрбір СӨЖ алдында студенттерді мұқият дайындау қажет және ол СӨЖ тапсырмасымен танысудан басталуы керек. Әрі қарай, студент алдын-ала дайындықты қажет ететін жауаптар үшін сұрақтарды (жаттығуларды) көрсетуі керек. Оқуға ұсынылған нормативтік-құқықтық актілердің, әдеби дереккөздердің тізімімен танысқаннан кейін студент негізгі ойларды жазып алуы немесе фотокөшірмелерін түсіруі керек. Алдағы СӨЖ тақырыбын анықтай отырып, мұғалім жаңадан пайда болған заңнамалық актілерді қосу немесе оларға өзгерістер мен толықтырулар енгізу арқылы көздер тізіміне түзетулер енгізе алады. Сонымен қатар, СОӨЖ және СӨЖ-ге дайындалу үшін студенттер ең жаңа нормативтік-құқықтық базасы бар "Юрист" анықтамалық құқықтық жүйесін қолдануды үйренуі керек. Сұрақтарға жауап дайындауға және мәселелерді шешуге кірісе отырып, студент мәтінді мұқият оқып, қойылған сұрақтарға дұрыс және дәлелді түсініктеме табуға тырысуы керек, ал түсіндірмесін қажетті заңдық нормаға немесе дереккөзге сілтеме жасай отырып қолдауы керек. Жауаптар әр түрлі жолмен құрылуы мүмкін: алдымен дәлел келтіріліп, содан кейін қорытынды жасалады немесе, керісінше, қорытынды дәлелмен расталады. Басқа жауаптар да орынды. Егер студент дайындалған жауаптың дұрыстығына күмәнданса, ол басқа студенттермен кеңесіп, оқытушыдан кеңес ала алады немесе СОӨЖ-де тақырып бөлімін ашып, өз баяндамасына пікірталас сипатын бере алады және соның арқасында жауаптың дұрыстығын анықтай алады. Егер бұл ретте баяндамашы тақырып бөлімінің барлық басқа мәселелерінде жақсы білгірлігін көрсеткен болса, семинарда мәселенің мұндай қойылуы көтермеленеді. Әдетте сабақтар Негізгі баяндамашыларды жолдай алатын, оларды толықтыра алатын, қандай да бір мәлімдемелерде олармен келіспейтін, балама көзқарастарды білдіре алатын және оларды қорғай алатын, сөз сөйлеушілерге сұрақтар қоя алатын, талқылау үшін жаңа проблемалар ұсына алатын, шет елдердің тиісті құқығымен, азаматтық құқықтың нормалары мен ережелерімен салыстырғанда қаралып отырған мәселе бойынша қазақстандық заңнаманы қолдану практикасын талдай алатын барлық студенттердің белсенді қатысуымен еркін пікірталас нысанында өткізіледі. Полемикаға тыйым салынбайды. Сұрақтар мұғалімге де қойылуы мүмкін. Сабақтарда студенттер өздері дайындаған үй бланкілерін қолдана алады: сұрақтарға жауаптары бар жазбалар, жаттығулар мен тапсырмалар, ережелер мәтіндері, әдеби көздер. Бағалар ауызша және жазбаша жауаптар үшін пайызбен белгіленеді. Мәселені, жаттығуларды, жағдайларды талқылау соңында мұғалім, әдетте, қорытынды жасайды, ал сабақтың соңында мұғалім пікірталасты қорытындылайды және өзінің көзқарасы айтылады, сабақ процесінде орын алған оң және теріс жақтары да атап өтіледі, студенттер тақырып бөлімін талқылауға қатысқаны үшін баға журналына (СӨЖ кестесі) қойылады. жүктеу/скачать 0.74 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|