Байсыдық индира болатбекқызы мінез сипаты атауларының лингвомәдениеттанымдық негіздері



Pdf көрінісі
бет304/348
Дата09.04.2024
өлшемі5.82 Mb.
#498150
түріДиссертация
1   ...   300   301   302   303   304   305   306   307   ...   348
18.08.2023 dis

МІНЕЗҚОР Мінезі шатақ, мінез көрсеткіш. Мінезқор Жайырбек қана сырттай сыр 
бермегенсігенімен, шытынап отырғанын байқап қалды (Т.Рыскелдиев. Ұлы көш). 
728. 
МІНЕЗСІЗ сын. Мінезі нашар; адамшылығы жоқ, қайырымсыз. 
729. 
МІНЕЗСІЗДЕУ сын. Мінезі нашарлау. Еріксіз байланғанның томырық ызасы ма, 
болмаса әуелден бітімі болмай ма, әжеміз, бұздым-жардым мінезсіздеу болыпты 
(Ә.Сараев, Қараша.). Еріксіз байланғанның томырық ызасы ма, болмаса әуелден бітімі 
солай ма, әжеміз бұздым-жардым мінезсіздеу болыпты (Ә.Сараев, Ақ тымық түн.). 
730. 
МІНШІЛ сын. Бір нәрсенің мінін табуға құмар, сыншыл. Сыншыл қайнағалар мен 
міншіл енелер оны талай рет ел салтына имек боп әрекет те жасап көрген (Ә.Сараев, 
Қараша.). Біздің арамыздағы небір міншілер де Сәкеннен мін табуға талаптанған жоқ 
(Қ.Жұмалиев, Жайсаң жан.). Бетке айтқанды жау көріп, Міншіл болып барамыз 
(О.Әубәкіров, Сүзеген сөз). 
731. 
НАДАН [ар.] сын. 1. Топас, пайымсыз. Бұ дүние білімі бар адамды Қайғылы 
бейнетпенен өткізер. Қайдағы ақылы жоқ наданды Ойлаған тілегіне жеткізер 
(Ш.Құдайбердиев, Шығ.). Надан, оны билеген күш-қуат қара албасты, қаратүнек күштері. 
Бұны ойласа Абай бір сәт шұғыл, қатал бір ойға ауысады (М.Әуезов, Таңд. шығ.). Осыған 


290
қазақ бар ма жанасарлық, Ғылым, өнер, ақылмен санасарлық? Жұрт алмаса, ақылын біз 
алалық Өзгедей надан емес адасарлық (Ш. Құдайбердиев, Шығ.). 
732. 
НАМЫССЫЗ сын. Ар-намысы жоқ, ынжық, жетесіз. Намыссыз абырой, арсыз атақ 
болмас-ау! Абырой мен атақ жүрген жерде намыс, ар деген сөздер тепе-тең жүрсе жақсы 
(С.Бақбергенов, Адам.). Намыссыз, Жасық өзіңнен Бөлектеу тұрар жағымды ұл. Басың 
айналып сезімнен Ләйліп кететін шағың бұл! (Қ.Мырзалиев, Мәңгі). Оның үстіне, мұнда 
көптеген намыссыз қазақтар күн көрісін жеңілдету үшін балаларын өзбек етіп жазып 
жіберген. Олардың енді «оралман» атымен квота алуға ешқандай құқығы жоқ («Жас 
Алаш»). 
733. 
НАНҒЫШ сын. Жоқтан өзгеге сенгіш, иланғыш. Кішкене кезінде сырт мінез жағынан 
аңқау, нанғыш және тентек бала болса керек (М.Әуезов, Әр жыл.). Алтынсары сөзге 
нанғыш, уәдешіл, момын бала болатын (С.Мұқанов, Аспаз).  
734. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   300   301   302   303   304   305   306   307   ...   348




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет