Батыс Қазақстан облыстық маслихат сессиясының 2002 жылдың 8 қазанындағы №25-2 шешімімен бекітілген батыс қазақстан облысының



бет5/15
Дата13.06.2016
өлшемі1.64 Mb.
#132884
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15

а


Карантиндік арамшөптер

Залалданған аландар, га

өңделуге тиісті алаңдар

Карантиндік зиянкестер

Залалданған алаңдар га

өңделуге тиісті алаңдар







Жатаған укекіре

97041

44142,7

Колорада қоңызы


1593

1593

Көпжылдық амброзия

3000

2100










Арам шырмауықтар

1362

728









Облыстық деңгейдегі мемлекеттік реттеуді шекаралық пункттер мен постыларда Қазақстан Республикасы ауыл шаруашылығы Министрлігінің аумақтық басқармалары жүзеге асырады.

Карантинге жатқызатын өнімді шекарада бастапқы тексеруден өткізуді, сондай-ақ 3 км/лік аймақты зерттеуді шекара пункттері мен постыларының өсімдіктер карантині жөніндегі мемлекеттік инспекторлары жүзеге асырады.

Карантиндік объектілерді айқындау және 2-ші рет тексеруден өткізуді, карантиндік объектілердің дамуы мен таралуына мониторингті ҚР АШМ-нің аумақтық басқармаларының облыстық, қалалық, аудандық өсімдіктер карантині жөніндегі инспекторлар жүзеге асырады.

Карантин объектілерін айқындау үшін аумақтарға зерттеу жүргізуді, карантиндік объектілердің көбеюімен таралуына мониторингті «Фитосанитария» Республикалық мемлекеттік кәсіпорыны жүзеге асырады.

Химиялық өңдеуді ауылшаруашылық тауар өндірушілердің өздері және келісім шарт негізінде бәсекелес ортада өңдеу бойынша қызметтер көрсететін орындаушы фирмалар атқарады.

Карантинге жатқызылатын өнімнің үлгілеріне талдау және сараптама жүргізуді, сондай-ақ объектілердің карантиндік түрлерге тиесілігін растауды, егілетін, тұқымдық, импорттық материалдарының карантиндік объектілермен дерттенуін анықтауды «Республикалық карантиндік зертхана» мен Қазақстан Республикасы ауыл шаруашылығы Министрлігінің жеміс-жидек дақылдарының республикалық жерсіңдіру - карантиндік көшеттігі мемлекеттік мекемелері жүргізеді.

Қазіргі кезде Қазақсатан Республикасының 1999 ж 11-ақпандағы «Өсімдіктер карантині туралы» Заңы және 2002 жылдың 18-ші ақпанындағы Қазақстан Республикасының «Өсімдіктер карантині туралы заңына өзгертулер мен толықтырулар енгізу туралы» Заңы қолданылып жүр.

«Өсімдіктер карантині туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес карантиндік объектілерді оқшаулау және жою жөніндегі мемлекеттік іс-шараларды қаржыландыру республикалық бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

2002 жылға дейін карантиндік объектілерге қарсы күреске бюджеттен қор бөлінген жоқ. 2002 жылы облыстың аумағындағы 31,5 мың га алқапта карантиндік объектілерді анықтауға 850,5 мың теңге бөлінді.


Проблемалар :

өсімдік карантині бойынша шекаралық пункттер мен постылардың Қазақстан Республикасы ауыл шаруашылығы Министрлігінің қалалық және аудандық аумақтық басқармаларының инспекторларымен толық қамтылмаған. Барлығы қосымша 32 инспектор керек;

облыста республикалық карантиндік зертхананың филиалы жоқ;

Қазақстан Республикасы ауыл шаруашылығы Министрлігінің облыстық қалалық және аудандық аумақтық басқармаларының өсімдік карантині бойынша және шекаралық фитосанитария пункттерінің постыларының инспекторлары материалдық техникалық – жағынан нашар жарақтандырылған;

карантиндік өсімдік инспекторларының өсімдік карантині саласындағы халықаралық нормалармен стандартқа сәйкес келетін әдістемелік, және анықтама – ақпараттық әдебиеттермен, карантиндік объектілердің әдістемелік аз қамтылғандығы, республиканың және облыстың негізгі сауда әріптестері бар елдердегі карантиндік объектілердің таралуы мен өзгеруі жөнінде хабарламалар жоқ;

оқу орындарындағы осы бағыт бойынша мамандандырылған факультеттердің болмауынан өсімдік карантині бойынша кадрлардың біліктілігі жеткіліксіз;

карантиндік объектілердің оқшаулау және жою шараларын қаржыландыру жеткіліксіз.
Шаралар:

оқу орындарында мамандандырылған ғылыми зерттеу мекемелерінде және Ресей Федерациясының карантиндік зертханаларында өсімдіктер карантині бойынша мамандардың біліктілігін арттыру және оқыту;

карантиндік объектілерге қарсы күрес үшін республикалық бюджеттен жыл сайын қажетті көлемде қаражат бөлу;

бюджет қаражаты есебінен карантиндік объектілерінің дамуы мен таралуына мониторинг жүргізу, оларды оқшаулау және жою.

Қаржылық қамтамасыз ету:

26-ші кесте



Шаралар атауы

Қажетті сомасы, млн. тенге

2003 жыл

2004 жыл

2005 жыл

Республикалық бюджет










Өсімдіктер карантині жөніндегі инспекторлардың біліктілігін арттыру және қайта даярлау

0,2

0,2

0,2

Карантиндік объектілер ошақтарын жою бойынша шаралар қолдану

25,4

31,5

37,5

Өсімдіктер карантині бойынша қорытындысы

25,6

31,7

37,7

Бөлінетін қаржының көлемі тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджеттің жобасын республикалық бюджет комиссиясы қарауының нәтижелері бойынша заңнамада белгіленген тәртіппен нақтылануы мүмкін.


Күтілетін нәтижелер:

облыс аумағында карантиндік объектілер бойынша фитосанитариялық жағдайды жақсарту;

республика аумағын карантиндік объектілерден қорғау жөніндегі жұмыстың тиімділігін арттыру;

аграрлық азық-түлік қауіпсіздігін, отандық өнімнің бәсекеге қабілеттілігі мен сыртқы нарыққа еркін шығуын қамтамасыз ету.

3.3.8. 2003-2005 жылдарда негізгі ауылшаруашылық дақылдары өндірісін дамыту

27-ші кесте


2003-2005 жылдардағы ауылшаруашылық дақылдарының егіс алқаптары болжамы



Аудандар



Дәнді-дақылдар, мың га

Майлы дақылдар,мың га

Картоп, мың га

Көкөніс, мың га

Бақша дақылдары, мың га

2003ж.

2004ж.

2005ж.

2003ж.

2004ж.

2005ж.

2003ж.

2004ж.

2005ж.

2003ж.

2004ж.

2005ж.

2003ж.

2004ж.

2005ж.

Ақжайық

16

18

19

0,25

0,25

0,25

0,32

0,32

0,32

0,3

0,3

0,3

0,63

0,63

0,63

Бөкей ордасы

5

5

6

-

-

-

-

-

-

-

-

-

0,09

0,09

0,09

Бөрлі

60

62

70

3,4

3,4

3,4

0,65

0,65

0,65

0,31

0,31

0,31

-

-

-

Жаңақала

3

3

4

-

-

-

0,02

0,02

0,02

0,06

0,06

0,06

0,14

0,14

0,14

Жәнібек

16

17

18

2,5

2,5

2,5

0,07

0,07

0,07

0,11

0,11

0,11

0,06

0,06

0,06

Зеленов

209

210

222

4,8

4,8

4,8

1,03

1,03

1,03

0,65

0,65

0,65

0,15

0,15

0,15

Қазталов

10

11

12

-

-

-

0,04

0,04

0,04

0,12

0,12

0,12

0,1

0,1

0,1

Қаратөбе

14

15

17

-

-

-

0,03

0,03

0,03

0,04

0,04

0,04

0,05

0,05

0,05

Сырым

70

76

82

0,25

0,25

0,25

0,12

0,12

0,12

0,11

0,11

0,11

0,06

0,06

0,06

Тасқала

53

55

60

0,2

0,2

0,2

0,23

0,23

0,23

0,15

0,15

0,15

0,01

0,01

0,01

Теректі

100

109

115

2,0

2,0

2

0,54

0,54

0,54

0,2

0,2

0,2

0,06

0,06

0,06

Шыңғырлау

52

55

60

1,5

1,5

1,5

0,07

0,07

0,07

0,07

0,07

0,07

0,02

0,02

0,02

Орал қ.

12

14

15

0,1

0,1

0,1

0,88

0,88

0,88

0,58

0,58

0,58

0,03

0,03

0,03

Облыс б-ша

620

650

700

15

15

15

4

4

4

2,7

2,7

2,7

1,4

1,4

1,4

Өсімдік шаруашылығы өнім өндірісінің болжамды көлемдері



Аудандар

Астық, мың тонна

Майлы дақылдар,

мың тонна



Картоп , мың тонна

Көкөністер, мың тонна

Бақша дақылдары, мың тонна




2003ж.

2004ж.

2005ж.

2003ж.

2004ж.

2005ж.

2003ж.

2004ж.

2005ж.

2003ж.

2004ж.

2005ж.

2003ж.

2004ж.

2005ж.

Ақжайық

14,2

16

16,9

0,09

0,09

0,09

1,9

1,93

1,95

2,75

2,8

2,85

5,84

5,94

5,99

Бөкей ордасы

4,5

4,5

5,4

-

-

-

-

-

-

-

-

-

0,8

0,8

0,81

Бөрлі

52,2

56

63

1,2

1,2

1,2

5,2

5,28

5,4

2,95

3,0

3,06

-







Жаңақала

2,7

2,7

3,6

-

-

-

0,12

0,12

0,12

0,79

0,8

0,81

1,27

1,27

1,29

Жәнібек

12

13,6

14,4

0,8

0,8

0,8

0,4

0,4

0,4

0,85

0,88

0,89

0,53

0,53

0,54

Зеленов

229,7

233,8

248,4

1,7

1,7

1,7

8,2

8,37

8,5

6,62

6,75

6,91

1,39

1,39

1,4

Қазталов

9,1

10

10,9

-

-

-

0,3

0,3

0,3

0,88

0,9

0,91

0,96

0,96

0,98

Қаратөбе

11,2

12

13,6

-

-

-

0,2

0,2

0,2

0,38

0,39

0,39

0,43

0,43

0,44

Сырым

59,4

68,4

73,8

0,09

0,09

0,09

0,9

0,91

0,93

0,84

0,86

0,87

0,53

0,53

0,55

Тасқала

50

55

60

0,07

0,07

0,07

1,6

1,62

1,65

1,35

1,38

1,41

0,1

0,1

0,1

Теректі

96

109

115

0,7

0,7

0,7

3,9

3,96

4

1,94

1,98

2,02

0,53

0,53

0,55

Шыңғырлау

49

55

60

0,51

0,51

0,51

0,5

0,51

0,52

0,82

0,84

0,85

0,21

0,21

0,22

Орал қ.

10

14

15

0,04

0,04

0,04

7,28

7,4

7,53

5,33

5,42

5,53

0,31

0,31

0,33

Облыс б-ша

600

650

700

5,2

5,2

5,2

30,5

31

31,5

25,5

26

26,5

12,9

13

13,2

Жеміс -жидектердің алқаптарын, жалпы өнімін болжау







2001ж.

нақты


2002 ж. баға

2003 ж.

2004 ж.

2005 ж.

2002 ж. % к 2001 ж.

2005 ж. % 2002 ж

Алқап, мың га

2,8

2,8

2,8

2,8

2,8

100

100

Жалпы өнім, мың тонна

1,91

2,1

2,24

2,38

2,52

109,9

120

Басымдықтар:

Өсімдік шаруашылығында ішкі қажеттілік пен сыртқы нарықтағы сұранымды ескеріп, дәнді-дақылдар өндірісі басым бағытта және саланың негізгі экспортқа шығарылатын өнімі болып қалады.


28-ші кесте

Дәнді-дақылдардың егіс алқаптары мен жалпы өнімін болжау
мың га, ц / га, мың тонна




2001ж.

нақты


2002 ж.

баға


2003 ж.

2004 ж.

2005 ж.

2002ж

% 2001 ж


2005ж

% 2002 ж


Дәнді-дақылдар барлығы: алқабы

473,4

615,6

620

650

700

130

113,7

өнімділігі

9,1

9,2

9,7

10

10

101,1

108,7

жалпы өнімі

421,4

566,3

600

650

700

134,4

123,6

Бидай барлығы: алқабы

355,5

460,7

474

505

535

129,6

116,1

өнімділігі

8,9

9,1

9,2

9,6

9,6

100

107,9

жалпы өнімі

314,9

421,2

438

484

511

133,8

121,3

С.і. жаздық бидай: алқабы

344,6

410,5

410

410

430

119,1

104,7

өнімділігі

8,5

7,9

8,4

8,4

8,4

92,1

106,3

жалпы өнімі

294,6

326,2

345

347

360

110,7

110,4

Күздік бидай: алқабы

10,9

50,2

64

95

105

460,5

209,2

өнімділігі

18,6

18,9

14,5

14,5

14,5

100

76,7

жалпы өнімі

20,3

95

93

137

151

467,9

158,9

Арпа алқабы

85,9

128,5

124

100

95

149,6

73,9

өнімділігі

10,6

8,9

11,3

11,3

11,3

83,9

127

жалпы өнімі

90,7

114,3

140

113

106

126

92,7

Тары алқабы

20,0

8,3

12

12

15

41,5

180,7

өнімділігі

4,8

7,7

8

8

8

160,4

103,9

жалпы өнімі

5,3

6,4

10

10

12

120,8

187,5

Күздік қара бидай алқабы

7,8

16,6

7

30

52

212,8

313,3

өнімділігі

9,9

14

13

13,3

13,3

141,4

95

жалпы өнімі

7,7

23,2

9

40

68

301,3

293,1

Басқалары алқабы

4,2

1,5

3

3

3

35,7

200

өнімділігі

7

8

10

10

10

114,3

125

жалпы өнімі

2,8

1,2

3

3

3

42,9

250

Бағдарламада 2005 жылға дәнді-дақылдарды 700 мың гектар алқапқа орналастыру айқындалған.

Оның ішінде 157 мың гектары жоғары өнімді күздік дақылдар. Дәнді дақылдардың негізгі егістік жерлері (87%) облыстың құнарлылығы жоғары солтүстік бөлігінде шоғырланады.

Дәнді – дақылдар өндірісінің тиімділігін арттыру үшін осы жылдар ішінде аймақтық егіншілік жүйесін игеру, күздік бидай мен күздік қара бидайдың егістігін кеңейте отырып, егістік жерлердің құрылымын оңтайландыру белгіленуде.

2005 жылға дейінгі перспективада жалпы дәнді – дақылдар жалпы өнімін ең кемінде 700 мың тоннаға жеткізіп, оның ішінде облыстың ішкі қажеттілігі мен дәнді –дақылдардың экспортын ұлғайту мақсатында бидайды 511 мың тоннаға, арпаны 106 мың тоннаға жеткізу көзделген. Ал картоп, көкөніс, бақша және майлы дақылдар өсіру облыс тұрғындарының ішкі тұтынуына бағытталмақ.

Қаржылық қамтамасыз ету:

29-ші кесте
млн. тенге


Бюджеттік бағдарламаның атауы

2003 ж.

2004 ж.

2005 ж.

Республикалық бюджет










Көктемгі –далалық және егіні жинау жұмыстарын жүргізу үшін жанар-жағар май сатып алуға несиелік ресурстар бөлу

180

220

280

Облыстық бюджет










Көктемгі –далалық және егін жинау жұмыстарын жүргізу үшін жанар-жағар май сатып алуға несиелік ресурстар бөлу

100

100

100

Көктемгі –далалық және егін жинау жұмыстарын ұйымдастыруына жергілікті бюджетті несиелендіру бойынша сыйақы мөлшерлемелерін өтеу

8,8

10,8

13,7

Бөлінетін қаржы көлемі белгіленген заңнамалық ретте тиісті жылға республикалық бюджеттік жобасын бюджеттік комиссияны карау нәтижесі бойынша нақтылануы мүмкін.


Күтілетін нәтижелер:

облыста өндірілетін астықтың сапасы мен бәсекеге қабілеттілігін көтеру;

облыстың дәнді – дақылдарға деген ішкі қажеттілігін қамтамасыз етіп, жылына 100-150 мың тоннаға дейін экспортқа астық шығаруды ұлғайтып, нарыққа шығаруды кеңейту;

ұқсатушы кәсіпорындардың шикізат базасын өсіру;

мал шаруашылығының жемшөп базасын нығайту;

2003ж- 988, 2004ж-1068, 2005 ж-1142 қосымша жұмыс орындарын ашу;

ауылшаруашылық тауар өндірушілердің қаржылық жағдайын жақсарту.

3.3.9 Ауылшаруашылық техникаларымен қамтамасыз ету


Машина трактор паркінің жай-күйін талдау
Ауыл шаруашылығы өндірісінің жағдайы, оның техникамен қамтамасыз етілуіне және машина трактор паркінің жай-күйіне тікелей тәуелді болып келеді. Облыстың аграрлық өнеркәсіптік кешенінің негізгі бағыттары 2005 жылға дейін 700 мың гектарға жететін астық өңдірісі болып табылады. Комбайн мен 3- 5 т.к. класты жер жырту тракторлары паркінің қазіргі жағдайы, қазіргі қажетті технологиялық операцияларды орындай отырып, ауыл шаруашылығы жұмыстарын қолайлы агротехникалық мерзімде жүргізуді қамтамасыз ете алмайды.

Ауыл шаруашылығы машиналарының шектен тыс ескірген паркін пайдалану жанар -жағар май материалдарының анағұрлым шығынымен жөңдеу және күрделі жөңдеу жұмыстарын бірнеше қайтара жүргізуге ықпал етеді.

Облыстың ауылшаруашылық тауар өндірушілерінің 1991 жылдан кейінгі тракторлар мен комбайндар және ауыл шаруашылығы машиналарын алу көлемі, оның жалпы санының 10 пайызын ғана құрайды. Пайдалану нормалық мерзімінің 7-10 жыл болуына қарамастан ауылшаруашылық техникалары паркінің пайдалану мерзімі орташа есеппен 15-18 жылға созылады.

Ауыл шаруашылығы өндірісінің техникамен жарақтандырылуының өте қолайсыз жағдайы оның одан әрі дамуын тежейтін ең басты факторы болуымен бірге өндірістің технологиясын осалдатуға себеп болып, ақыр соңында өндірілетін өнімнің сапасы мен санын төмендетуге, қаржылық көрсеткіштердің төмендеуіне әсер етеді.

3-5 т.к. техникалық жағдайдағы класқа жататын тракторлар 430 мың гектар жердегі ауылшаруашылық жұмыстарын қолайлы агротехникалық мерзімде жүргізуді қамтамасыз етіп жүр. Ал 2005 жылға егістік жер көлемін 700 мың гектарға ұлғайту қосымша 510 жер жырту тракторларын алуды қажет етеді.

700 мың гектар дәнді–дақылдар алқабын өңдеуді қамтамасыз ету үшін әр агрегаттың қолайлы жүктелуімен жыл сайынғы 10 пайызға дейінгі жаңартылуын ескеріп отырғанда, 2005 жылға дейін ауыл шаруашылығының тауар өндірушілері 1330- тұқым сепкіш, 590 қопсытқыш, 15 мың тырма, 120 соқа алуы қажет.

Қолда бар 1750 егін ору комбайнының 90 пайыздық әзірлігімен маусымға әр қайсысына 250 гектарлық жүктелумен есептегенде олар тек қана 400 мың гектар алқаптың егінін орып жинауды қамтамасыз ете алады. Сондықтан да 2005 жылға астық комбайндарының паркін 115 –ке жеткізу керек.

«Орал ауылшаруашылық тәжірибе станциясы» республикалық мемлекеттік қазыналық кәсіпорыны мен тұқым шаруашылықтары сапалы тұқым материалдарын алу үшін техникалар жетіспейді сол себептен кемінде 15 тұқым тазартқыш және 15 тұқым дәрілеуіш машиналар алған жөн.

Егістік жерлерді химиялық жолмен өңдеу және ауыл шаруашылығы дақылдарының зиянкестері мен ауруларына қарсы күресті қолайлы агротехникалық мерзімде жүргізу үшін, облыста жер бетінде у шашатын ОПР-18 және ОПР –24 қондырғылары жетіспейді.

Бұрынғы колхоздар мен совхоздардың орнындағы шеберханалары базасында құрылған қазіргі қолда бар машина-тенхнологиялық станциялар жөңдеу диагностикалық жабдықтармен жеткілікті түрде қамтылмаған. Сондықтан да негізгі астық өсіруші аудандарда бір-бірден үш машина технологиялық станциялар ұйымдастыру мәселесі облыста өткір қойылып отыр. Осы заманғы техникалардың қажетті жиынтығының жоқтығынан облыста ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірудің жаңа да озық технологиялары енгізілмейді.

Ауылшаруашылық тауар өндірешілерінің қосалқы бөлшектері мен жеткілікті қамтамасыз етпеу оларға қызмет көрсететін облыста жабдықтау ұйымдары мен сервис орталықтары жүйесін құру қажеттілігі тууда.

Машина жасау кәсіпорындары бүгінде ауылшаруашылық машиналары үшін 110- нан астам қосалқы бөлшектер шығарып отырса да, төмен деңгейде жүктелуіне байланысты олардың өндірістік технологиялық потенциалы толық деңгейде пайдаланылмайды.

30-шы кесте



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет