билет бастың ашық және жабық жарақаттары. Этиологиясы. Клиникасы. Алғашқы көмек
жүктеу/скачать 109.92 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 4-БИЛЕТ 1) Өңештің химиялық, термиялық күйіктері. Этиология , клиникасы, диагностикасы. Алғашқы көмек. Өңеш (esophagus
| Бинокулярлы керу деп, арбір козге белек керінген объект бейнесін тутас бір объект ретінде кору кабілетін айтады.
Булай кору, кашан нысан екі козге де бірдей керініп жане онын бейнесі коз тубінін симетриялы беліктерінде орналасканда мумкін болады. Бинокулярлы керу 5-15 жас аралыгында калыптасады. Монокулярлы коруге караганда бинокулярлы коруде коздін кору куаты 40% жогары болады. Адам басын бурмастан тура караганда бір козбен 140° кеністікті камтиды, екі козбен 180° кеністікті камтиды. Бул жерде ен негізгісі бинокулярлы кору айналадаты заттардын салыстырмалы орналасу кашыктытын аныктауга комектеседі немесе стреоскопиялык коруді камтамасыз стеді. 4-БИЛЕТ 1) Өңештің химиялық, термиялық күйіктері. Этиология , клиникасы, диагностикасы. Алғашқы көмек. Өңеш (esophagus)– жұтқыншақ пен асқазанды қосатын бұлшық етті түтікше . Үлкен адамдарда өңеш ұзындығы орташа есеппен 24-25см, қалындығы 3-4 мм. Анатомиялық тұрғыдан өңешті үш бөлікке бөледі: Мойын –(5-6 см) Кеуде - (16-18см) Абдоминальді – (1-4 см) Өңеш күйіктері себебін байланысты термиялық және химиялық болып бөлінеді. Термиялық күйіктер ыстық сұйықтық қолданғанда және абайсыз жағдайларда – пармен, газбен күйгенде кездеседі. Химиялық күйіктер әдейі немесе абайсыз әр түрлі каррозивті химиялық заттарды жұтқанда дамиды, жиірек концентрирленген қышқылдар (сірке, күкірт, тұз) және сілтілер (нашатыр спирті, паустикалық сода, едкий натр, едкий )калий. Өңештің химиялық күйуінің үш дәрежесін ажыратады: •І- жеңіл дәреже. Шырышты эпителидің беткей қабаттары ғана зақымданады. Күйік себебінен десквамативті эзофагит дамиды, ол толық жазылумен аяқталады. •ІІ-орташа дәреже. Шырышты қабық толығымен зақымдалады, процесс шырышастынғы қабатқа тарайды, некрозды жаралы эзофагит дамиды, жазылғанда тыртықты стриктура қалыптасады. •ІІІ-ауыр дәреже. Өңеш қабырғасы барлық тереңдікте зақымдалады, процесске периэзофагеальды клетчаткамен көрші құрылымдар (плевра, перикард) қосылады. Кейде концентрирленген қышқыл мен сілтінің тікелей әсерінен өңештің перфорациясы дамуы мүмкін. Өңештің химиялық күйігінің клиникалық ағымында төрт кезенді ажыратады: •жедел кезен – 2 апта болады, айқын қабыну және өңеш қабырғасында дегенеративті дистрафиялық өзгерістер болады. •жалған жақсару кезені. 2-3 апта, некроздық тіндер түсіп, грануляция түзіледі, дисфагия жоғалады. •Тыртықты стриктуралық қалыптасуы (3-4 аптадан) эпителизация жүреді және грануляция біртіндеп тығыз фиброзды дәнекер тінімен алмасады, қайтадан дисфагия қалыптасады. (2-3 жылға дейін). •Кеш асқынулар кезені (қуыстың облитерациясы, өңеш қабырғасы перфорациясы, рактың дамуы). Клиникасы. Жедел кезенде өте айқын. Химиялық затты жұтқаннан кейін ауыз қуысында, жұтқыншақта, өңеш бойымен және эпигастриде қатты ауырсыну пайда болады. көмегі мен дауыс байламдары бірге күйсе асфексия дамуы мүмкін. көп рет өте ауырсынатын құсық болады, бұл кезде өңеш паррозивті затпен қайта жанасады. Толық дисфагия дамиды: ауырсынуға байланысты бір тамшы суды да жұта алмайды, бозарған, қобалжулы, қозғыш болады. бозарған қалпы цианозға ауысады, ентігу пайда болады, тахикардия, гипотония, ауруды шөл қинайды. Құсық массаларында шырыш пен қан пайда болады. құсу ұстамалары кезінде аспирация дамып, ауыр пневманияға әкеледі. Шұғыл көмек және емдеуді өңештің күйігінің жедел кезенінде шокқа қарсы шаралардан бастайды. Наркотикалық аналгетиктер, жүрек препараттары, зақымданушыны жылыту. Науқасты реанимациялық бөлімге жатқызады, хирургтің бақылауында үнемі болады. дезинтоксикациялық терапия жүргізеді. Гомеостаздың негізгі көрсеткіштерін бақылаумен көктамырға глюкоза және электролиттер ерітінділерін, гемодез, плазма және оның препараттарын енгізеді. Сонымен қатар жұтқан химиялық затты шығару мен оны нейтралдау керек. Күйіктен кейін алғашқы сағаттарда зонд арқылы көп мөлшерде жылы сумен асқазанды жуу керек. егер еоррозивті удың химиялық құрамы белгісі болса (қышқыл немесе сілті), асқазанды 2% натрий гидрокарбонаты ерітіндісімен немесе 0,1% тұз қышқылы ерітіндісімен жуу керек. сірке эссенциясымен уланғанда тек таза су қолданады. Сонымен қатар жылы қышқыл немесе сілтілі сұйықтық ішу, алмагель, активтенген уголь, сүт, жұмыртқа белоктары, өсімдік немесе сары май тағайындалады. Тыныс жолдары күйсе кеңірдек пен трахеядан шырышты аспирациялау керек. Егер стридор басылмаса, трахеостомия жасау қажет. Науқастың тамақтануы толық болуы керек, сұйық тағамдар – сүт, қаймақ, шырындар, шикі жұмыртқа, балмұздақ, сары май. әрбір тағам қабылдаудың алдында бір қасық өсімдік майы немесе балық майын жұту керек. толық дисфагия кезінде орталық венозды катетер арқылы парентеральды тамақтандыру керек. Іріңді септикалық асқынулардың алдын алу үшін антибиотиктер тағайындайды. Күйіктен кейінбірінші тәуліктерде гормональды терапия жүргізу керек (гидрокортизон, преднизалон), диурезді бақылау күн сайын қанның биохимиялық анализін жасау керек. Егер 5-7 күннен кейін науқас сұйық тағамдарды да жұта алмаса және ұзақ уақыт парентеральды тамақтандыруға жағдай болмаса гастростома салу қажет. Операция кезінде асқазанды мұқият тексеру керек. Өңештің күйіктен кейінгі тыртықты стриктураларында негізгі емдеу түрі – бұждау. жүктеу/скачать 109.92 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|