Булгакова Д. А. Мемлекет жəне қҰҚЫҚ теориясы

мемлекеттің мүдделерінің ешбір кедергісіз жүзеге асырылуын 
қамтамасыз ететін құралдар мен жағдайлар. Заңдылықтың кепіл-
денуінің келесі түрлерін бөліп қарастырады: 
1) əлеуметтік-экономикалық – бұл қоғамның экономикалық да-
муының дəрежесі, оның жағдайының деңгейі, меншік нысанда-
рының алуан түрлілігі, экономикалық бостандық жəне т.б.; 
2) саяси – бұл конституциялық құрылымның қоғамның саяси 
жүйесінің демократиялылығының дəрежесі, саяси плюрализм, 
көппартиялық, биліктің тармақтарға бөлінуі жəне т.б.; 
3) ұйымдастырушылық – бұл заңдар мен заңға сəйкес акті-
лердің орындалуын бақылайтын арнайы органдардың (прокура-
тура, сот, полиция жəне т.б.) қызметі; 
4) қоғамдық – бұл заңнаманы бұзумен күресу мақсатында 
қолданылатын алдын алу жəне басқа да шараларының мемлекетте 
қалыптасқан кешені; 
5) идеологиялық – бұл құқықтық сананың дамуының, азамат-
тар арасында заң білімдерінің таралуының, заң талаптарын орын-
даудың дəрежесі, қоғамдағы адамгершілік тəрбиелеудің деңгейі; 
6) арнайы-заңды – бұл құқықтық талаптарды бұзудың алдын 
алу, болдырмау жəне қудалау мақсатында қолданыстағы заңнама-
да бекітілген тəсілдер мен құралдар. 
3. Құқықтық тəртіптің түсінігі. Құқықтық тəртіп – бұл субъ-
ектілердің құқықтық мінез-құлығымен сипатталатын қоғамдық 
қатынастар жүйесі; бұл əлеуметтік байланыстардың реттелу жағ-
дайы, заңдылықтың шынайы қоғамдық қатынастарға айналуының 
нəтижесі. 
Құқықтық тəртіптің ерекшеліктері: 
а) ол құқық нормаларында жоспарланған; 
ə) осы нормаларды жүзеге асырудың нəтижесінде туындайды; 
б) мемлекетпен қамтамасыз етіледі; 
в) қоғамдық қатынастардың ұйымдастырылуына жағдай жасай-
ды; 
г) заңдылықтың нəтижесі болып табылады.

жүктеу/скачать 0.85 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: