«Деректер базасының жүйесі» пәні бойынша оқу бағдарламасы ( силлабус)



бет8/36
Дата13.09.2022
өлшемі0.97 Mb.
#460666
түріБағдарламасы
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   36
инф дарис

Негiзгi түсiнiктер

  • Қарым қатынастың негiзгi операциялары

    2.1 Реляционды алгебрадағы теоретикалық көпшелiк операйиялар
    2.2 Релциондық алгебраның арнайы операциялары
    2.3 Релциондық аудару

    1. Релциондық модельдегi мәлiметтердi манипуляциялау тiлi

    2. QBE үлгiсi бойынша сұраныс тiлi



    Негiзгi түсiнiктер
    Реляциондық мәлiметтер базасы кейбiр пәндiк облыстарында уақыт бойынша өзгеретiн қарым қатынастардың жиынтығы ретiнде көрiнедi. Қатынастар жиынтығы пәндiк облысындағы объект туралы мәлiметтердi сақтауға және оларды модельдеуге мүмкiндiк бередi. Релционды модельдiң элементтерi келесi кестеде көрсетiлген.
    8 кесте
    Релционды модельдiң элементтерi

    Реляционды модельдiң элементтерi

    Танысу үлгiсi

    Қатынас

    Кесте

    Қатынас сызбасы

    Кестенiң бағана басындағы жолы

    Кортеж

    Кестенiң жолы

    Мәнi

    Объектiнiң қасиетiн бейнелеу

    Атрибуты

    Кестедегi бағананың басы

    Домен

    Атрибуттың көптелген мүмкiн мағыналары

    Атрибуттың мағынасы

    Жазылу жолының мағынасы

    Мәлiметтер үлгiсi

    Кестедегi элементтердiң мағынасының үлгiсi

    Мәнi мәндерi туралы мәлiмет қатынаста сақталынған атрибуттардың мәндерiн сипаттайтын қасиеттерiмен ұсынады. Кестенiң құрылымында әрбiр атрибут аталынады және оған кестенiң әрбiр бағаналарының басы сәйкес келедi. Көптеген атрибуттар қарым қатынастарында дәреже немесе ранг деп аталады.
    Домен өздiгiмен көптеген барлық мүмкiн қатынас атрибуттарының нақты мағыналарын ұсынады. Мысалы, қатынас үшiн 3.3 суретте көрсетiлген нақты пәндер үшiн, 3 домен бар. Доменде барлық пәндердiң атаулары бар, 2 доменде – оқытушылардың фамилиясы, берiлген бағытта жүргiзiлетiн, ал 3 домен – тәртiптердi үйрену семестрi.
    Қатынас кiлтi дегенiмiз бiр мағыналы нақтылы кез келген кортежiндегi қатынас атрибуты болып аталынады. Кiлт құрастырылған болуы мүмкiн, яғни бiрнеше атрибуттардан тұруы. Кiлттiң болу шартында қатынас кортеждердiң бiрдей элементтердi құрамайтын кортеждерден тұратын көпшiлiк.
    Қатынас деп санауға мүмкiндiк беретiн кесте шарттары:

    1. Кестенiң барлық жолдар ерекше болуы тиiс, себебi бiрдей алғашқы кiлттерi бар жолдар болуы мүмкiн емес.

    2. Бағаналар атауы әртүрлi болуы тиiс, ал мағынасы қарапайым болады.

    3. Кестенiң барлық бағаналар атауы бiр құрылымға ие болуы керек.

    4. Кестеде жолдарды орналастыру тәртiбi еркiн болуы тиiс.

    Қатынастар сызбасы эквиваленттi болады, егер олар бiрдей дәрежелi және бiр жерде бiрдей салыстырмалы атрибуттар болатын болса.


    Достарыңызбен бөлісу:
  • 1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   36




    ©dereksiz.org 2024
    әкімшілігінің қараңыз

        Басты бет