Гериатриялық орталық егде және қарт жастағы халыққа және ағзасында ерте қартаю белгілері бар тұлғаларға арнайы стационарлы және кеңестік- диагностикалық медициналық көмек көрсету үшін керек, сонымен қатар гериатриялық көмек көрсету мәселелері бойынша мамандар мен медициналық, әлеуметтік-медициналық мекемелердің әрекетін ұйымдастырушылық-әдістемелік басқарулармен қамтамасыз ету.
Гериатриялық орталықтың келесідей міндеттері көрсетіледі:
· жасы үлкен адамдар тобындағы тұлғалардың денсаулық жағдайына бақылау жүргізу және олардың медициналық немесе әлеуметтік-медициналық көмекке қажеттіліктері;
· ағзасында ерте қартаю белгілері бар тұлғалар мен халықтың үлкен жастағы топтарына оңалту көмегі мен емдік-диагностикалық көмек көрсету бойынша жалпы емдік гериатриялық және әлеуметтік-медициналық мекемелер жүйелеріндегі емдеу-профилактикалық мекемелердің іс-әрекетіне талдау жүргізу;
· мемлекеттік кепілдіктердің орындалуына бақылау жүргізу, соның ішінде, медициналық және дәрімен қамтамасыз ету бойынша жеңілдіктер, протездеудің жеке түрлеріне жеңілдіктер;
· белгіленген азаматтар категориясын дәрімен қамтамасыз ету және медициналық көмек көрсетуді жетілдіру бойынша аймақтық және территориялық бағдарламаларды дайындауға қатысу;
· ағзасында ерте қартаю белгілері бар тұлғалар мен халықтың үлкен жастағы топтарына кеңес беру, емдік-диагностикалық, оңалту көмектерін көрсету;
· әртүрлі жастық топтардағы адамдарға емдеудің адекватты дәрілік және медикоментозды емес әдістерін таңдау;
· ағзасында ерте қартаю белгілері бар тұлғалар мен қарт ауру адамдарға қолданылатын диагностика, емдеу мен оңалтудың жаңа заманауи әдістерін практикаға енгізу;
· санитарлық-түсіндірушілік жұмысты жүргізу, қарттарға әлеуметтік-психологиялық бейімделуіне жағдай жасау мен оларға қарау дағдыларына үйрету;
· гериатрия мәселелері бойынша жалпы емдеу желісінің мамандары мен емдік-профилактикалық мекемелерге практикалық және ұйымдастырушылық-әдістемелік көмек көрсету, геронтология мен гериатрияның өзекті сұрақтары бойынша жиналыстар, конференциялар және семинарлар өткізу;
· қарттарға әлеуметтік-медициналық көмектің ауруханалық емес формасы шығыны аз және тиімді болып табылады. Осындай формалар ішінде келесілерді бөліп қарастыруға болады, олар: емханалардағы гериатриялық бөлмелер, амбулаторлық гериатриялық бөлімшелер, емханалардағы әлеуметтік-медициналық көмек бөлімшелері, амбулаторлық-емханалық мекемелердегі күндізгі стационарлар, үйде қызмет көрсететін стационарлар, мүгедектерді әлеуметтік-медициналық оңалту орталықтары, әлеуметтік қамтамасыз ету орталықтары, жедел әлеуметтік көмек бөлімшелері, әлеуметтік тұрғын үйлер, Қызыл Ай Қоғамымен және Қайырымдылық Қорымен ұйымдастырылатын қызметтер;
· ауылдық елді мекендерде әлеуметтік-медициналық көмекті ұйымдастыру қаладағы қағидалар бойынша құралады. Бірақ халықтың территориядағы орналасуына, ауыл шаруашылық жұмыстардың кезеңділігіне, қызмет көрсетудің үлкен радиусына, даладағы жұмыстар барысында ауа-райлық жағдайлардың әсер етуіне, шаруашылық-тұрмыстық әрекеттің ұйымдастырылмағандығына және білім мен мәдениет деңгейіне байланысты өзіндік айырмашылықтары да бар.
Ауылдық елді мекендерге әлеуметтік-медициналық көмекті ұйымдастырудың басты ерекшеліктерінің бірі – оның кезеңділігі болып табылады.
Бірінші кезең – ауылдық дәрігерлік бөлімше немесе территориялық медициналық қауымдастықтар (учаскелік аурухана, фельдшерлік-акушерлік пункттер – ФАП, денсаулық пункттері, перзентханалар және т.б.); бұл кезеңде ауыл тұрғындары кәсіби медициналық көмек ала алады (терапевтік, хирургиялық, акушерлік және гинекологиялық, стоматологиялық және т.б.).
Екінші кезең – аудандық медициналық мекемелер, оның ішінде алдыңғы қатардағы болып қалалық емханалар саналады. Ауыл тұрғындары арнайы медициналық көмекті оның негізгі түрлері бойынша алады.
Үшінші кезең – облыстық аурухана, диспансерлер, тіс емдеу емханалары және т.б. Бұл кезеңде барлық мамандық бойынша жоғары білікті кәсіби медициналық көмек көрсетіледі.
Ауылдағы қарт адамдарға әлеуметтік-медициналық көмекті қамтамасыз етуде үлкен көмекті әлеуметтік қызметкерлер көрсетеді. ФАП қызметкерлерімен бірге, денсаулық жағдайын және үлкен жастағы адамдар тобының сақталу деңгейін бағалай отырып, олар медициналық-әлеуметтік көмек бөлімшелеріне бағыттау үшін контингентті анықтап алады.
Ауылдың әлеуметтік қызметкерлері жалғызбасты қарт адамдарға қызмет көрсету барысында оларға азық-түліктерін жеткізіп береді, отын сатып алуын ұйымдастырады, коммуналдық төлемдерін төлейді, науқастарға медициналық қызметкерлерді шақырады, дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етеді, қамқорлығындағы адамдарды ауруханаға ертіп барады, ауруханада жатқан қарауындағы зейнеткер адамдарға барады, сонымен қатар мүмкіндігінше олардың әртүрлі сұраныстарын да орындайды.
Осылайша, ауылдық және қалалық елді мекендерде әлеуметтік-медициналық көмек көрсететін маманға геронтология мен гериатрия мәселелері бойынша білім деңгейі мен қабілеттерін әрдайым жоғарылатып отыруы қажет.
Достарыңызбен бөлісу: |