Дәріс кешені Дәріс (қысқаша конспект) тезистері


Субъективті құқықтар мен міндеттердің сипаты бойынша



бет29/47
Дата24.04.2022
өлшемі449.45 Kb.
#456753
түріКонспект
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   47
дәріс кешені (2)

Субъективті құқықтар мен міндеттердің сипаты бойынша:

Құқық беруші

міндеттеуші

тиым салушы

Заң күші бойынша:

Императивтік
jus cogens

диспозитивтік



материалдық

іс-жүргізушілік

Әрекет ету өрісі бойынша:

әмбебап

аумақтық

партикулярлы

Халықаралық құқықтық реттеу қызметі бойынша:


9- тақырып. Қазақстан Республикасының азаматтық құқығының негіздері

Азаматтық құқық дегеніміз - азаматтық заңдарда көрініс тапқан мүліктік және мүліктік қатынастармен байланысы бар мүліктік емес жеке қатынастарды реттейтін нормалар жиынтығы.
Азаматтық құқықтың қағидаларына:

  1. тараптардың теңдігі;

  2. шарт еркіндігі және таңдау құқығы;

  3. еркіндік;

  4. тәуелсіздік;

  5. меншікке қолсұқпаушылық;

  6. біреудің жеке ісіне келісімсіз араласпауы;

  7. азаматтық құқықтардың еш кедергісіз жүзеге асырылуы;

  8. бұзылған құқытарды қалпына келтіруді қамтамасыз ету;

  9. азаматтық-құқықтық қатынасқа қатысушылардың құқықтарын сот арқылы қорғау жатады.

Азаматтық құқықты қолдануды жеңілдету үшін оны жалпы және ерекше бөлімдерге бөледі. Азаматтың құқықтың жалпы бөліміне жалпы ережелерді реттейтін нормалар жатады. Олар: келісімшарт, меншік құқығы және міндеттемелік құқығы. Ерекше бөлімді, негізінен, нақты қатынастарды реттейтін нормалар құрайды. Олар - айырбас, жалға алу, сатып алу - сату, интеллектуалдық меншік, авторлың құқық және өсиетнама.
Азаматтық - адамның нақты бір мемлекетке саяси және құқықтық қатысы. Мемлекеттің және оның билігіне бағынатын адамның арасындағы өзара қарым-қатынасты білдіреді: мемлекет өз азаматының заңды құқылары мен мүдделерін қамтамасыз етуге, қорғауға және оған шет елде қамқорлық жасауға кепілдік береді; ал азамат мемлекеттің заңдарын және т.б. өкімдерін бұлжытпай сақтауға және оның белгіленген міндеттерін орындауға міндетті. Мұндай құқылар мен міндеттердің жиынтығы азаматтың саяси-құқықтық статусын айқындап, оны шетел азаматтары мен азаматтығы жоқ адамдардан ерекшелейді. [Қазақстан Республикасының Қазақстан Республикасының Конституциясында: «Қазақстан Республикасының азаматтығы заңға сәйкес алынады және тоқтатылады, ол қандай негізде алынғанына қарамастан бірыңғай және тең болып табылады. Республиканың азаматын ешқандай жағдайда азаматтығынан, өзінің азаматтығын өзгерту құқынан айыруға, сондай-ақ оны Қазақстаннан тыс жерлерге аластауға болмайды. Республика азаматының басқа мемлекеттің азаматтығында болуы танылмайды» делінген (10-бап). Әлемдік тәжірибеде дүниеге келген нәрестеге азаматтық алу құқы екі негізге: қандық және түп-тамыр құқыларына сүйенеді. Қандық құқы бойынша азаматтық алу туған мекен-жайына емес, ата-анасының азаматтығына байланысты (Австралия, Норвегия, Италия, Финляндия т.б.), ал түп-тамыр құқы бойынша нәрестенің қай мемл. терр-сында туғаны түп негізге алынады да, ата-анасының азаматтығының бұған қатысы болмайды (Бразилия, Аргентина, т.б.) [2]
Жеке тұлға Қазақстан Республикасының азаматтары, басқа мемлекеттің азаматтары, сондай ақ азаматығы жоқ адамдар.Азаматтарда өз құқықтары мен іс әрекеттерін жүзеге асыру үшін құқықтық және әрекет қабілеттілігі болуы керек.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   47




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет