Дәріс материалдары 1 бөлім. Авттоматтандырылған кітапхана-ақпараттық процестердің теориялық негізі


Автоматтандырылған жүйенің негізгі мақсаты



Pdf көрінісі
бет7/11
Дата05.02.2024
өлшемі294.58 Kb.
#490880
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Лекция

Автоматтандырылған жүйенің негізгі мақсаты тӛмендегі міндеттер 
арқылы жүзеге асады: 
- мекеменің 
қорына 
жаңа 
түскен 
әдебеттердің 
адрестік-
библиографиялық және анықтама ақпараттық сақталуы және 
автоматтық ӛңделуі; 


- әдебиеттерге тапсырыс және ақпараттар алмасуға іздеу мақсатында 
телебайланыс және локалдық байланыспен қамтамсыз ету; 
- ақпараттық массивтерді баспа басылымдары, магниттік ленталар
дискеттер түрінде қол жетімді болуын қамтамасыз ету. 
Іздеу тауып шығару мәселесін кибернетика саласының ғалымы - Норбрт 
Виннер ойлап тапқан.
Жүйе дегеніміз – ол бірнеше элементтен тұратын, бір міндет, мақсатқа 
қалыптасқан құрал. 
Автоматтандырылған іздеу жүйелерінің бӛлімдері: 
1. Техника, компъютерлер, есептеу машинкалары. 
2. Қолданбалы бағдарламалар. 
Іздеу жүйесінің негізгі элементтері: 
1. Ақпараттың массиві. Массив – жиынтық. Ақпараттық массивке 
қойылатын талаптар, жүйенің негізгі мақсатына қойып сақтайды. 
Массивті толықтырады. 
2. Мамандар. 
3. Ақпараттық ізденіс тілі. Кез-келген жүйеде жасанды тіл болады. 
Жасанды тілде дәстүрлі түрге келмейтін түрлері бар: синоним, омоним, 
антоним. Дәстүрлі тілде әрбір уақытта ӛзгеріп тұрады. 
Тілдерді үш топқа бӛлуге болады: 
1. Жіктік таблицамен жасалған тіл – ББК, УДК. 
2. Пәндік таблицамен тақырыптық тіл (Язык предметных рубрик), сӛздік 
ретінде ГОСНТИ. 
3. Дискрипторлық тіл (сипаттама жасау). Дискрипторлық тілде сӛздік пен 
кілттік сӛздер құжаттарды жан-жақтан кӛрсетеді. Арнайы жасалған 
логика, лингивистикалық сӛздікті қолданамыз (тезаурус). XX ғасырда 
ағылшын маманы Роджед ағылшын тілінің сӛздерінің тезаурусын 
шығарды.
4. Тезаурусты қалыптастыру әдістері: 
5. Лингивистикалық сӛздерді жинау; 
6. Синоним ретіндегі сӛздерді бірігіп қою; 
7. Дискриптор таңдап алу
8. Графикалық кесте жасау; 
9. Дискрипторлық сӛздікті жинап шығару. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет