306
Сүлеймен қарақшы
Айып өздерiнде болғасын орыстар сөз айта алмай, денелерiнiң
жарақат жерлерiн сипалап, көздерiн төмен тұқыртты. Бiр нәрсенi
ойласа, дегенiне жетпей қоймайтын Сүлеймен:
— Тiлдерiң байланып қалды ма? Неге үндемейсiңдер?! — деп
одан бетер шүйлiктi.
Бастарын төмен салбыратқан аналарда әлi үн жоқ. Олар
үндемеген сайын бойын ашу бұрынғыдан да керней түскен
Сүлеймен шетте отырғанның бiрiн нұқып қалды. Анау “ой” деп
иығын ауырсына бiр қырына жантайды.
— Екi-үш күннен берi бiр тыныштық бермедiңдер ғой бiзге.
Ендi мен сендерге маза бермеймiн.
Осыны айтты да, басы бiреудiң артында, ал денесi серiктерiнiң
ортасында қалып, талыстай боп жатқан Аркашаға таяп барды.
— Әй, Аркаша, тұр! — дедi.
Аркаша тұрмады. Сүлеймен Османның жанында ыңқылдап
жатқан Микайға қарады.
— Микай, айт мынауыңа! Тұрсын!
Әйтпесе мұның да аяқ-
қолдарын сындырып тастаймын.
Микай қиналып жатса да, Аркашаға Сүлейменнiң сөзiн
аударып бердi. Аркаша сонда да тұрмады. Есесiне оның бетiн
арқасымен жауып отырған серiгi берi жылжыды. Бас-көзiнен түк
жоқ Аркаша қинала әзер демалып жатыр. Қинала, тiлi күрмеле
бiрдеңелердi зорға айтты.
— Оның қимылдауға шамасы жоқ. “Кешiр, ендi
тынышталсайшы. Бiз толық жеңiлдiк” деп жатыр саған, — дедi
Османмен бiрге келген қазақ.
— Ә, әкеңнiң... Мен мыналармен әуре боп, сендер жайында
ұмытып кетiппiн ғой. Бағана осыларға болысып, неге бiзге қарсы
шығасыңдар? Өздерiңдi де бiр тәубеге келтiрiп қояйын.
Бұдан
былай қайдағы бiреулерге жақтаспайтын боласыңдар, — деп әлгi
қазақты бiр қолымен, жанында отырған бiреудi тағы бiр қолымен
ұстап тұрғызды да екеуiн бiр-бiрiне соғып, сiлейте салды. Одан
соң қан-жосаға бөккен жағымпаз, ұзын қазақтың жағасынан ала
тiк көтердi: — Османның аяғын жалап, сен хайуанға не көрiндi?
Сендей намыссыз жер басып жүргенше, қара жердiң астында
жатқаны абзал. Буындырып өлтiре салайын ба, осы?!