Детективті хикаят Алматы, 2021
жүктеу/скачать 3 Mb. Pdf көрінісі
|
| Сүлеймен қарақшы
Жұрт iшке лап қойды. Аздан соң қолдарына iлiккен заттарды әйелдер етектерiне, балалар қойны-қоныштарына толтырып, ер кiсiлер бiр-бiр қап ұн арқалап, тарасып жатты. Қайран, ашыққан жұрт, өздерiн бiр күнде мұндай ырзыққа тап қылған мынау аттылардың кiмдер екенiн сұраған да жоқ. Жалғандықтың адамдарын мәгәзiннен түк қоймай талапайға түсiрiп болған кезде екi мiлиса мен төрт малшыны желкелеп, Ажан келдi. — Мал айдағандардың бiреуi көрiнбейдi ғой, — дедi Төрекелдi. — Оның қайда кеткенiн бiлмеймiн. Ал мына төртеуi жолға түсiп, күнгейге беттеп барады екен. Сiрә, Ленгiрге кетпек болды- ау. Менi көрiп, төртеуi төрт жаққа қашпаққа әрекеттендi. Мылтық атып, әзер қайырдым. — Аязбек, Досболды босатшы, Сорлының шынымен-ақ мойнын үзiп тастарсың. Аязбек тақымына басып тұрған Досболды босатты. Ол желкесiн ауырсына басып, отыра кеттi. — Әй, тұр орныңнан. Мәгәзiннiң құлпы бар ма едi? — Бар ғой, Сүке, бар. Құлып болғанда қандай. Ешкiм бұзып, аша алмайды, — дедi Тәңкi ол үшiн жауап берiп. — Онда Тәңкiден басқаңның бәрiң кiрiңдер мәгәзiнге. Сен, Тәңкi, бұларды сыртынан құлыпта. — Досбол, құлып қайда? — деп құрақ ұшты Тәңкi өзiнiң қамауға түспейтiнiне қуанып кетiп. — Бол, тап тезiрек! Әйтпесе, Сүкеңдер аямайды өзiңдi. — Құлып iште едi ғой, — деп ыңырсыды анау. Мәгәзiнге лып етiп кiрген Тәңкi аздан кейiн дәу қара құлыпты алып шықты. — О-о-ой, Сүке. Заттары қат-қатымен жинаулы тұратын мәгәзiннен түк қалмапты. Жұрт бiр тiстем нәрсе қалдырмай, сыпырып әкетiптi. — Бәрiң кiрiңдер мәгәзiнге! — деп бұйырды Сүлеймен. — Бүгiн осында түнеп шығасыңдар. Қарсы сөз айтуға шамалары жоқ екi мiлиса мен малшы және Досбол үн-түнсiз мәгәзiнге кiрдi. Тәңкi есiктiң сыртына құлып салды. 265 Сүлеймен қарақшы — Кiлттi кiмге берейiн. Әлде өзiмде бола берсiн бе? — Атаңның басы. Әкел берi! — деп Сүлеймен одан кiлттi алды. — Аязбектiң жанындағы бос атқа мiн. Бiздi Ақайдардағы Құлтанның үйiне апарасың. Бiз онда жеткенше күн де батады. Қараңғылықты пайдаланып, үстiнен басамыз. — Ақайдар ауылы қазiр “Алғабас” деп аталады. Өкiмет солай ұйғарған, — дедi Тәңкi атқа мiнiп жатып. — “Алғабас” бүгiн түнде Құлтан үшiн “Артқабас” болады. Бесеуi Бадамды кешiп өтiп, Зағамбар тұсындағы қырдан асқанша күн де батты. Тағы бiраз жүрiп, Ақайдар етегiндегi сайға жеткен уақытта Тәңкi айтты: — Сүке, Құлтанның есектей итi бар. Түн баласы бөтендi үй маңына жолатпайды. — Алдап нан берсек ше? — Наныңыз түгiлi етке де қарамайды. Хайуанның түрi де жаман. Жаяу болсаң, тура мойныңа, атта болсаң, тура бетiңе секiрiп, алып түседi. Оның үстiне Құлтан наганын басына жастанып жатады. — Ол кәпiрде наган бар ма? — Болмай ше. Бүкiл Қазығұрт етегiндегi елдi бiр шыбықпен айдап отырған адам оңай деймiсiз. — Үйiне жақындап барайық. Итiнiң де, өзiнiң де бiр мәнiсiн табармыз. Күллi халықты ашықтырып қойып, иттерi мен өздерiнiң қарнын тойдырып жүрген ондайлардың аяқтарын аспаннан келтiрiп, тобаларынан жаңылтпайынша, мен бәрiбiр тыныштық таппан. — Аттарды осында қалдырып, үйiне дейiн жаяу барғанымыз оңды емес пе? — дедi Аязбек. — Есiк алдында алғыр итi, жастығының астында наганы бар адамды айлакерлiкпен алмасақ, өзiмiзге қауiп төнiп жүрер. — Сонау Қоқан мен Алайда менi таппаған оқ пен ала алмаған жау, ендi өз елiмде өзiмдi жайратар деймiсiң. Бұқпантайлап баратындай, қапелiмде бас салатындай, Құлтан деген кiм? Атақты қарақшы, қаһарлы құрбашы ма едi, тәйiрi. Тура осы атыммен тура есiгiнiң алдына шейiн барып, абалаған итiнiң де, дәусiнген өзiнiң |