Детективті хикаят Алматы, 2021
жүктеу/скачать 3 Mb. Pdf көрінісі
|
| Сүлеймен қарақшы
— Уай, әкә, көрсететiн адам болса, ондай жерлердi қазар едiм. Әттең-ай, әттең-ай, ондай адам жоқ қой. Жатыр ғой, көп алтын бекерге жер астында, Уһ... Өй, құрысыншы алтыны. Тұрағымызға да келiп қалыппыз. “Неғып кешiктiң?” деп дәдәм ұрыспаса болғаны. Қазiр анау есiктiң алдына арбаны жеткiзейiк. Одан соң кiремiз үйге. Сүлеймен жан-жағына қараса, көзi бiрiншi биiктiгi төрт-бес құлаш келетiн құлама жардан құлай аққан сарқыраманы шалды. Сарқыраманың етегiндегi жазықта бес-алты ат байлаулы тұр. Арғы жағындағы жарқабақ астында үңгiр аузы үңiрейiп көрiнедi. Ал маңайда там, болмаса бiр тұрғын жай жоқ. “Мына таулықтың үйге келдiк дегенi несi?” — Үйiң қайда, Қосыл? Мына жерден сарқырама мен аттардан басқа ештеңе көрiп тұрғаным жоқ. — Е, Сүлейман әкә, бiздiң үйлер анау үңгiрдiң iшiнде. — Сендер баяғы адамдардай әлi үңгiрде тұрасыңдар ма? — Қайтесiз, атам заманнан бергi тұрағымыз осы болса. Осы кезде үңгiр iшiнен түрлерi қорқынышты үш-төрт кiсi шығып, бұларға қарай жүгiрдi. Келе салып, Сүлейменнiң қолтығына жармасты. — Жүрiңiз, сiздi Бекаба жәкем бағаналы берi күтiп отыр, — дедi олардың бiрi. — Кiм күтiп отырған?! — Бекаба жәкем. Ол кiсi онша-мұнша кiсiнi алдына шақырмайды. Сiз құрметтi кiсiсiз ғой. Сүлеймен аңтарылып қалды. Бекабаның Бозсу бойындағы сарқыраманың үңгiрiнде тұратыны жайында естiгенi ендi есiне сап еттi. Сап еттi де дереу белiн, қонышын сипалады. Әшейiнде тастамай жүретiн қанжары белiнде де, қонышында да жоқ. Өмiрiнде бiрiншi рет қатты састы. Әлбетте, Бекаба жәй шақырған жоқ. Мына жылмақай тау-лық арқылы алдап шақырып отыр. Қай жерге келгенiне ендi шындап көзi жеткен Сүлеймен алдағаны үшiн Қосылды бiр-ақ мытып тастағысы келдi. Алдында тұрғандарды да бiр-бiр перiп, жер жастандыра салуды да ойлады. Бiрақ ол ойынан тез қайтты. “Бұларды жайратып салса, Бекабаны көре алмай қалуым мүмкiн. Оның үстiне, кiм бiледi, анау үңгiрдiң 523 Сүлеймен қарақшы бiр қалтарысында бiреу-мiреу өзiне мылтық кезенiп, қарауылдап тұрған да шығар. Қанша батыр болсаң да, ашық нысанада тұрып, оқтан қашып құтыла алмайсың. Сондықтан не болса да Бекабаға жету керек. Апарсын, мыналар оған. Арғы жағын көремiз. Дегенмен ит жөйiттiң алдап соққанын қарашы. Әй, мейлi, барайын. Ажалым содан болса, амал қайсы. Еш болмаса, жастығымды бiрге ала кетуге әрекет етiп бағармын”. Бұрындары қанша қауiп-қатердi көрсе де жүрегi селт етпейтiн Сүлейменнiң осы жолы бойы мұздағандай болды. Алайда кейiн қайтуға намыстанып, жанындағыларға iлестi. Үңгiр аузына кiре бергенде, үңiрейген апанның тура алдында баяғыдан берi басына аса қауiп төнiп, жаны қысылған кезде көрiнетiн ақбоз ат мiнген қара киiмдi шал тұра қалды. Шал өзiне қарап жымиды. “Сескенушi болма. Шалт қимылдамасаң, ажал табасың” дедi де ақбоз атымен көкке ұшып, ғайып болды. Әрине, ол шалды жанындағылар көрмедi. Даусын да естiмедi. Өйткенi ол Сүлейменнен басқа ешкiмге көрiнбейдi. Көптен берi көрiнбей кеткен жебеушi - әруағының ғайыптан пайда болғанын көңiлiне медеу тұтқан Сүлеймен жөйiттермен бiрге үңгiрге ендi. Үңгiр iшi жап-жарық. Дуалдарға самсыған майшамдар iлiнген. Бiр есiктен өткен соң алдарынан екiншi есiк шықты. Одан өткенде кең дәлiз бар екен. Дәлiздiң жан-жағы қаптаған есiк. Бастаушы жөйiт төргi есiкке беттедi. Сүлейменнiң екi қолтығынан ұстаған екi жөйiт мұны солай қарай жетеледi. Ең соңғы есiкке келгенде бәрi тоқтады. Бiр жөйiт: — Бiр сәт тұра тұрыңыз. Мен сiздiң келгенiңiздi жәкеме айтып келейiн, — дедi де лып етiп, iшке ендi. Артынша қайта шықты: — Сiзге кiрсiн деп жатыр. Сүлеймен жөйiт шыққан бөлмеге кiрдi. Бұл бөлме iшi де кең. Төрде қалың төселген көрпенiң үстiнде теңкиiп бiреу жатыр. Оны көргенде Сүлеймен өз-өзiне сенбей, көзiн уқалады. Сосын тағы қарады. Құдай-ау, мынау жатқан адам ба, әлде құбыжық па? Қазандай бас, кiшi-гiрiм диiрмен тасындай былшиған бет, бордақы өгiздiң тұрпатындай дене, тамға салатын белдемше ағаштай жуан аяқтар... Жүн бас-қан жуан қолдары ұзын екен. Тiзелерiне жетiп жатыр. Салбыраған қарыны көрпеше үстiне жайылып кетiптi. Сол салбыраған қарнының астында ұзын қылыш жатыр. Оның түрiн көзiмен бiр шалған Сүлеймен бұрындары Бекабаның |