Диктанттар жинағы (5-9 сыныптарына арналған) Оқу орыс, өзбек, ұйғыр тілдерінде жүретін мектептердегі қазақ тілі Алматы қаласы, «Республикалық 45 minut kz»



бет13/23
Дата07.02.2024
өлшемі205 Kb.
#491085
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   23
диктант 5-9

7-сыныптар үшін диктант мәтіндері


Итбалық.
Теңізде итбалықтың он шақты түрі тіршілік етеді оның бір түрі Каспий теңізін мекендейтін – Каспий итбалығы. Каспий итбалығы – нағыз су жануары олар судан көбею және түлеу кезінде шығады басқа кезде суда демалады және ұйықтайды. Итбалық үш жүз елу метр тереңдікке дейін сүңгиді су астында он минутқа дейін бола алады. Итбалық еті, майы, терісі үшін көп ауланады қазір аулауға тыйым салынған. (69 сөз)


Тапсырма: Қатаң, ұяң, үнді дыбыстарды жаз.


Ағаш тостақ.
Бір жылдары өте қарт адам өмір сүріпті.Қөздері жақсы көрмей, құлақтары естімей,аяғынан жүре алмапты. Дастарханда отырғанда қолдары қалтырап,қасығын ұстай алмай сорпасын үстелдің үстіне төгіп,аузынан ағызыпты. Ұлы мен келіні оның бұл жағдайына ызалары келіп, қатты ұрысып,жүрегін жаралапты...
Ұлының бұл ащы сөздерін естіген әке-шешесінің көздеріне жас толып,жасаған істеріне қатты ұялады .Атаны қайтадан дастархан басына отырғызады.Содан кейін үстіне, дастарханға төксе де оған бір ауыз сөйлемейтін болыпты.(70сөз)


Тапсырма: Септе:ағаш, дастархан.


Кішкентай қыз.
Бұл кішкентай қызбіздің көршіміздің қолына жақында ғана келді. Сонда да ол осы манайдағы тұрғындардың бәрімен көптен таныс адамдай араласып кетті.Оны бала да, үлкен де жақсы көрді. Демалыс күні бала біткеннің бәрі соның төңірегінен шықпайды. Оның білмейтін ойыны ,тап-пайтын өнері жоқ:неше түрлі ойыншықтар жасайды. Қағаздан сан алун кестелер ояды.Ал оның үлкендермен араласуы да сыпайы. Бірін әке,бірін аға,бірін әже,бірін апалап салған жерден-ақ өзіне ұйытып алады.(70сөз)


Тапсырма:етістіктін астын сыз.


Сілеусін

Тауды,орманды мекендейтін ірі денелі мысық тұқымдас хайуанаттың бірі-сілеусін. Сілеусіннің құйрығы шауып тастағандай қысқа, өте епті,ағашта жақсы өрмелеп, бірінен екіншісіне секіре алатын күшті жыртқыш. Дене ұзындығы сексен екі, жүз бес сантиметр,құйрығының ұзындығы жиырма –отыз бір сантиметр, салмағы сегіз,он бес килограмм. Ертеде сілеусіннің етін тамаққа пайдаланған екен. Еті өте дәмді болған, оны тек өте бай мырзалар мен ханымдар жейтін еді. Қазір өте сирек кездеседі, сондықтан сілеусіндер қорғауға алынған.( 71сөз)




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   23




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет