Дипломдық ЖҰмыс в011100 «Информатика» мамандығы бойынша

47 

 

 

Сурет 14.  Цельсия есептеу бағдарламасы 

 

Бірінші  жолда  пайдаланушыға  температураны  енгізу  ұсынылады.  Енгізу 

функциясының міндеті-пайдаланушыдан санды енгізуді және пайдаланушының 

енгізгенін  түзетуді  сұрау.  Тырнақшадағы  бөлік-бұл  пайдаланушы  көретін 

шақыру.  Ол  жол  деп  аталады  және  ол  бағдарлама  пайдаланушысына  кодтың 

өзінде  көрсетілгендей  көрсетіледі.  Eval  функциясы-бұл  жерде  біз  қолданатын 

нәрсе, бірақ неге нақты екені әлі анық емес. Сондықтан әзірге біз оны сандық 

енгізу кезінде қолданатынымызды ұмытпауымыз керек. 

Бағдарлама  оны  есте  сақтап,  екінші  жолда  қолдана  алатындай  етіп 

пайдаланушы енгізген мәнге атау беру керек. Біз қолданатын атау temp болып 

табылады  және  temp  пайдаланушысына  мән  беру  үшін  теңдік  белгісін 

қолданамыз.  Екінші  жолда  түрлендіруді  басып  шығару  үшін  басып  шығару 

функциясы  қолданылады.  Тырнақшадағы  бөлік  басқа  жол  болып  табылады 

және  сіздің  бағдарламаңыздың  пайдаланушысына  дәл  осы  жерде 

тырнақшаларда көрсетіледі. 

Мұндағы  екінші  бағдарлама-пайдаланушы  енгізген  екі  санның  орташа 

мәнін есептейтін бағдарлама (15 - сурет).  

 

 

 

 

 

 

 

n1 = eval(input('Enter the first number: ')) 

n2 = eval(input('Enter the second number: ')) 

print('The average of the numbers you entered is', (n1+n2)/2) 

 

48 

 

Сурет 15.  Екі санның ортақ мәнін есептеу бағдарламасы 

 

Жаттығулар 

1. Төменде көрсетілгендей өрісті басып шығарыңыз 

 

 

 

 

 

 

 

2. Төменде көрсетілгендей өрісті басып шығарыңыз 

 

 

 

 

 

3. Нәтижені есептейтін және басып шығаратын бағдарламаны жазыңыз:  

 

4.  Пайдаланушыдан  килограмдағы  салмақты  сұрайтын  және  оны  фунтқа 

айналдыратын бағдарлама жазыңыз. Бір келіде 2,2 фунт бар. 

5.  Пайдаланушыдан  үш  сан  енгізуді  сұрайтын  бағдарлама  жазыңыз  (үш 

бөлек  енгізу  күйін  пайдаланыңыз).  Үш  санның  қосындысы  мен  орташасын 

сақтайтын  жалпы  және  орташа  деп  аталатын  айнымалылар  құрыңыз  және 

жалпы және орташа мәндерін шығарыңыз. 

Функциялар  def  операторымен  анықталады.  Сөйлемде  қос  нүкте 

аяқталады,  ал  функцияның  бөлігі  болып  табылатын  код  def  операторының 

астында  шегінеді.  Мұнда  біз  жай  ғана  шығаратын  қарапайым  функция 

жасаймыз (16 – а сурет). 

 

Сурет 16-а.  Қарапайым функцияны есептеу  бағдарламасы 

 

Функцияларға мәндер бере аламыз (16-ә сурет).  

******************* 

******************* 

******************* 

******************* 

* 

***************

* 

49 

 

 

Сурет 16-ә.  Қарапайым функцияны есептеу  бағдарламасы 

 

Біз  print_hello  функциясын  3  мәнімен  шақырған  кезде,  бұл  мән  n 

айнымалысында  сақталады.  Содан  кейін  функцияларымыздың  кодындағы  n 

айнымалыға жүгіне аламыз.  

Класс  -  бұл  объектілерге  арналған  шаблон.  Онда  объектінің  барлық 

әдістеріне арналған код бар. Қарапайым мысал: 

 

 

Сурет 17.  Класс құру   бағдарламасы 

 

Осы  уақытқа  дейін  біздің  бағдарламалар  қолданушымен  қарым-қатынас 

жасаудың  жалғыз  әдісі  -  енгізу  операторы  арқылы  пернетақтаны  енгізу.  Бірақ 

нақты  бағдарламалардың  көпшілігінде  терезелер,  батырмалар,  айналдыру 

жолақтары  және  басқа  да  заттар  қолданылады.  Бұл  виджеттер  графикалық 

пайдаланушы интерфейсі немесе GUI деп аталатын бөлік болып табылады. Бұл 

жерде  Python-да Tkinter көмегімен GUI бағдарламалау туралы қарастырдық.  

50 

 

Біз жазатын барлық дерлік GUI бағдарламасында келесі үш жол болады: 

 

 

 

 

 

Бірінші  жол  барлық  GUI  материалдарын  tkinter  модулінен  импорттайды. 

Екінші  жол  экранда  терезе  жасайды,  оны  біз  root  деп  атаймыз.  Үшінші  жол 

бағдарламаны  оқиғалар  циклі  деп  аталатын  ұзақ  уақытқа  созылатын  циклге 

қояды. Бұл цикл жұмыс істейді, пернелерді басуды, батырмаларды басуды және 

т.б.  күтеді  және  ол  пайдаланушы  терезені  жапқанда  шығады.  Мысалы 

Фаренгейттен  Цельсийге  температураны  өзгертетін  жұмыс  істейтін  GUI 

бағдарламасын қарастырайық. 

 

 

 

 

Сурет 18.  Фаренгейттен Цельсийге температураны өзгертетін бағдарлама 

 

(х + y) * (x + y) шешу үшін Python бағдарламасын жазыңыз. 

Сынақ деректері: x = 4, y = 3 

from tkinter import *  

root = Tk() 

mainloop() 

51 

 

Күтілетін нәтиже : (4 + 3) ^ 2) = 49 

Жұп  сандарды  тізімнен  шығаратын  және  де  237  санында  тоқтап  қалатын 

бағдарлама жазыңыз.      

Тізімнен бірінші және соңғы  элементті шығарыңыз.  

 

Tkinter пакетін импорттау үшін Python GUI бағдарламасын жазыңыз, 

терезе жасаңыз және оның тақырыбын орнатыңыз. 

Берілген ай мен жылдың күнтізбесін басып шығару үшін Python 

бағдарламасын жазыңыз. 

Color_list_1-ден color_list_2-де жоқ барлық түстер бар жиынтықты басып 

шығару үшін Python бағдарламасын жазыңыз 

numbers = [     

    386, 462, 47, 418, 907, 344, 236, 375, 823, 566, 597, 978, 328, 

615, 953, 345,  

    399, 162, 758, 219, 918, 237, 412, 566, 826, 248, 866, 950, 626, 

949, 687, 217,  

    815, 67, 104, 58, 512, 24, 892, 894, 767, 553, 81, 379, 843, 831, 

445, 742, 717,  

    958,743, 527 

     

 

for

 x 

in

 numbers

:

 

    

if

 x 

==

 

237

:

 

        

print

(

x

)

 

        

break

;

 

    

elif

 x 

%

 

2

 

==

 

0

:

 

        

print

(

x

)

 

import calendar 

y = int(input("Жылды енгізіңіз : ")) 

m = int(input("Айды енгізіңіз : ")) 

print(calendar.month(y, m)) 

x, y = 4, 3 

result = x * x + 2 * x * y + y * y 

print("({} + {}) ^ 2) = {}".format(x, y, result)) 

lst = [1, 2, 3, 4, 5] 

 

print(f'Бірінші элемент: {lst[0]}; соңғы элемент: 

{lst[-1]}') 

import tkinter as tk 

parent = tk.Tk() 

# Тақырып қосу 

parent.title("-Python tkinter негізгі жаттығуларына қош келдіңіз-") 

# Графикалық интерфейсті іске қосыңыз 

parent.mainloop() 

52 

 

Электронды оқулық Ispring Suite бағдарламасында электронды кітап жасау 

модулін  қолдана  отырып  жасалынды.  Электрондық  оқулықты  тікелей  құруға 

көшпес  бұрын,  iSpring  құралының бағдарламалық  жасақтамасын  оқып,  талдау 

қажет, бұл біздің ойымызша ең тиімді және қолдануға ыңғайлы. ISpring жүйесі 

PowerPoint  бағдарламасы  негізінде  жұмыс  істейді,  яғни  оны  зерттеу  ең  аз 

уақытты алады. ISpring-тің барлық мүмкіндіктері жеке қойындыда қол жетімді, 

бұл презентацияларды тікелей PowerPoint-ке оқу материалдарына айналдыруға 

мүмкіндік береді. Курсты «flash» форматына түрлендіру кезінде iSpring барлық 

PowerPoint  эффектілеріне  керемет  қолдау  көрсетеді:  анимациялар,  өтпелі 

эффектілер,  SmartArt  фигуралары,  тіпті  триггер  анимациялары  мен 

гиперсілтемелер. 

Бұл  жүйеде  жұмыс  істеу  жағымды  және  оңай,  өйткені  интерфейс  таныс 

және ыңғайлы. Бұл жүйеде көптеген мүмкіндіктер бар:  

1. PowerPoint презентациясы негізінде оқу курсын құру  

2. Аудио және бейне сүйемелдеу жасау  

3. Интерактивті тесттерді әзірлеу  

4. Қашықтықта оқыту үшін курстарды жариялау.  

Сондай-ақ,  iSpring  көмегімен  кірістіру  қиын  болатын  әртүрлі 

мультимедиялық нысандарды қосуға мүмкіндік береді. 

Ispring  құралдар  тақтасының  көмегімен  аудио  және  бейне  сүйемелдеуді 

оңай  жазуға  немесе  импорттауға,  сонымен  қатар  оны  слайдтармен  және 

презентация анимацияларымен синхрондауға болады. 

Тиімді электронды курс тек  оқу материалдары бар слайдтарды ғана емес, 

сонымен қатар оқушылардың білімін тексеруге арналған тесттерді де қамтиды. 

iSpring кіріктірілген iSpring QuizMaker құралын қолдана отырып, интерактивті 

тесттер мен сауалнамаларды тез құруға мүмкіндік береді.  

Оқушылардың  білімін  тексерудің  ең  қарапайым  және  тиімді  әдісі-бұл 

бағаланатын  тест.  Тесттің  бұл  түрі  оқушының  жауаптарының  дұрыстығын 

бағалауға  және  тесттен  өту  үшін  ұпай  беруге  мүмкіндік  береді.  Сондай-ақ, 

жауаптардың  дұрыстығын  бағаламай  ақпарат  жинау  үшін  сауалнамалар  мен 

сауалнамалар  құру  мүмкіндігі  бар.  Тесттің  әр  сұрағын  сурет,  аудио,  видео 

немесе флэш-роликпен, сондай-ақ формуламен толықтыруға болады. Сонымен 

қатар,  мәтін  стилін  теңшей  аласыз  және  гиперсілтемелерді  енгізе  аламыз. 

Опциялар  жауаптар  кескінмен  немесе  формуламен  толықтырылуы  мүмкін. 

ISpring  QuizMaker  көмегімен  навигацияны  реттей  аламыз,  сұрақтарды 

араластыра аламыз, плеерді таңдап, барлық хабарламалар мен жазуларды өңдей 

аламыз.  ISpring  көмегімен  жасалған  электронды  оқу  курстарын  интернетте 

color_list_1 = set(["Ақ", "Қара", "Қызыл"]) 

color_list_2 = set(["Қызыл", "Жасыл"]) 

 

print(color_list_1.difference(color_list_2)) 

53 

 

орналастыруға,  email  арқылы  жіберуге,  CD/DVD-ге  жазуға,  сондай-ақ 

қашықтықта оқытатын жүйлерге  жүктеуге болады [40]. 

Әзірленген  курс  Python  программалау  тілі    бойынша  негізгі  білімді 

игерудің 

қосымша 

құралы 

болып 

табылады. 

Оқушыларға 

курс 

бағдарламасында қарастырылған барлық теориялық  материалдарды, сондай-ақ 

зерттелген материалды бекітуге арналған тапсырмаларды ұсынуға бағытталған. 

Кез-келген курсты құру тақырып атауынан басталады. Сондай-ақ, бірінші бетте 

«Келесі»,  «Артқа»  өту  батырмасы  орналастырылған.  Екінші  бетте  курс  мәзірі 

орналасқан.  Келесі  беттерде  әр  бөлімінің  қысқаша  мазмұны  бар.  ЭО  мынанай 

қосымшалардан      «Бейнесабақ»,  «Тест»,  «Тапсырмалар».  Электронды  оқулық 

мектеп  оқушыларын  оқыту  үшін  әмбебап  және  қажетті  формасы  болып 

табылады. Оның көмегімен әр оқушы өз бетімен жұмыс істей  алады. Жасалған 

жұмыстың практикалық құндылығы электронды оқулықты дамыту тәжірибесін 

алдым, соның ішінде осындай жүйелерді дамыту бағдарламасын игердім. 

жүктеу/скачать 1.28 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: