Әдістемелік нұсқау

1. 
   Ішкі секреция бездерінің жалпы сипаттамасы.
   
2. 
   Гормондардың жіктелуі, олардың қасиеттері.
   
3. 
   Буйрек үсті безі және оның қызметі.
   
4. 
   Гипофиз, онын кұрылысы және гормондары.
   
5. 
   Гипоталямо-гипофизарлық жүйе. Гипофиздін баска ішкі сек­реция бездерімен аракатынасы.
   
6. 
   Ұйқы безі мен жыныс бездерінің ішкі секрециялык кызметтері.
   

Ұрықтану – бұл сперматозоидтың жұмыртқа клетканы тыныштық жағдайынан ояту процессі. Сонымен ұрықтан екі негізгі қызмет атқарады:

1. 
   Жыныстық (ата-аналарының гендерінің комбинациясы)
   
2. 
   Репродуктивті (жаңа ағзаның пайда болуы)
   

1. 
   Дистанттық кезеңі, яғни жыныс клеткасының қосылуына дейінгі процесс (гаметалардың сапалық бақылауы).
   
2. 
   Контактты, яғни гаметалардың бір – біріне соқтығысу процессі (гаметалардың сандық бақылауы)
   
3. 
   Жыныс клеткасындағы генетикалық материалдардың алмасуы.
   

1. 
   спермийлердің түрлік байланысы
   
2. 
   олардың активациясы
   

Сүтқоректілерде ұрықтану жұмыртқа түтігінің жоғары бөлігінде өтетіндіктен, реотаксис құбылысы байқалады. Яғни, сперматозиодтардың жатыр түтігінің сұйықтығына қарсы жылжуы.

ІІ. Контактты кезеңі бірнеше этаптан тұрады:

1. 
   А
   Сутегі иондарының сыртқа босап, орта ның өзгеруі
   
   Актиннің полимерицезі және акросомдық өсіндінің пайда болуы
   кросомдық реакцияға түрткі болатын механикалық жағдайлар (сперматозиодтың жұмыртқа клеткасының беткі қабатымен соқтығысуы немесе ішкі ортада жасанды түрде Са иондарын жоғарлату). Сперматозоидтарда акросомдық реакция басталуына жұмыртқа қабатындағы сульфидтелген полисахаридтер түрткі болады.
   

Сперматозоидтардың басына Са және Na иондарының жинақталуы

Сперматозоидтардың жұмыртқа клеткасымен соқтығысуы

Акросомдық көпіршіктердің экзоцитозы

2. 
   Акросомды өсінді – жұмыртқа клеткасының сары уыздың қабығымен байланысқа түседі. Бұл танысу акросомдық өсіндінің мембранасында орналасқан арнайы бендин ақуызына байланысты.
   
3. 
   Жұмыртқа клеткасының активациясы
   

Акросома мембранасы және ұрықтану төмпешігі қосылып, спрематозоид ішіндегі генетикалық ақпарат жұмыртқа клеткасының ішіне түсетіндей өзек пайдаланады.

Жұмыртқа клеткасының кейінгі активациясы инозитолл фосфатты жүйемен байланысты. Инозитолл фосфатты жүйе – ақуызды компоненттерге тәуелді, ал компоненттер жұмыртқа клеткасының плазмалық мембранасында орналасқан және олар бендиннің мембраналық рецептормен соқтығысқанда түрін өзгертеді. Бұл компоненттің рөлінде джи – ақуыз және фосфолипаза С атқарады.
ІІІ. Материал алмасуы

Көптеген жануарларды сперматозоидтары жұмыртқа клеткасына толық енеді, ал кейбіреулерінде құйрығы сыртында қалады.

Сперматозоид цитоплазмаға түскеннен кейін, мойнымен жылжи бастайды. Ядродағы хроматиндері ширатылады, ядролық қабықша ыдырайды да, аналық цитоплазманың хроматиннің байланысын қамтамасыз етеді. Есесіне, оны арнайы ақуыздар орайды. Бұл комплексті аталық пронуклеус деп атайды. Пронуклеустер бір – бірімен қосылғанда дейін күрделі қимылдар жүргізді. Алдымен аталық пронуклеус аналық пронуклеуске қарай жылжиды. Кейіннен екеуі бірнеше қарап, жылжиды, ең соңында екеуі қосылып зигота түзіледі.