«Ежелгі дәуір әдебиеті» «Алып Ер Тұңға» дастаны


Тоқтарбайдың жайлауы - Көздікөл, қыстауы - Қараспан. Руы - қыпшақ



Pdf көрінісі
бет14/228
Дата05.03.2024
өлшемі3.69 Mb.
#494339
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   228
Әдебиет пәнінен барлық шығарма талдау 1 (2)

 Тоқтарбайдың жайлауы - Көздікөл, қыстауы - Қараспан. Руы - қыпшақ.
Қобыланды батырға лайық тұлпардың келген жолы: Құртқаның көрегендігімен қалап
алынады.
Тайбурылды ерекше күтімге алған ару қыз, батырдың жары бурылдың тұяғын жерге
тигізбей, алтын тонға орап баптаған адам: Құртқа
Қобыландыны Қызылбастың еліне, Құртқа қызға жібергісі келмей, тоқтау салған адам:
Естеміс
// Қызылбас елі: Иран елі
“Қазақтың ері келді,” - деп, Қобыландының айбатынан сескеніп, кезек берген хан: Көктім
Аймақ.
«Ерлер жаннан түңілді,
Аш күзендей бүгілді,
Екеуінің ақ сауыт
Шығыршықтап сөгілді.
Сол уақыттар болғанда
Артық туған Қобыланды,
Найзасын ырғап ендірді,» - деген үзіндідегі шайқасып жатқан екі батыр: Қобыланды мен
Қазан
Қазаннан Сырлы қаланы Қобыланды 12 күнде алады.
Қазан ердің Ноғайлы жерінен басып алған екі қаласы: Қырлы қала, Сырлы қала; (Қырлы
қала (оған бектерін орналастырған) және Сырлы қала (оған жендеттерін орналастырған).
Қобыландыны алғаш жекпе-жекке шақырған батыр: Қызыл ер
Қобыланды батыр Қызыл ерді жеңеді.
“Ноғайлының жеріне Қызылбастарды қондырып қоюымыз сүйекке таңба емес пе?!” - деп,
жорыққа шығатын батыр: Қараман
 Құртқаның Тайбурыл туралы айтқаны: 
“Әлі де қырық үш күндік кемдігі бар”.
Қараман мен Қобыланданы қолға түсіріп, аяқ-қолына кісен салған батыр: Көбікті
Көбікті киген сауыттың осал жері: кіндігінің тұсында.
Көбікті ханның қолына түскен Қараман мен Қобыландының еркіндікке шығуына
көмектескен кейіпкер: Қарлыға
Қобыланды батыр жоқта елін шауып кеткен қалмақтың ханы: Алшағыр
Жыр соңында Қобыланды Алшағырды жекпе-жекке шақырып, жеңеді. Елін азат етеді.


«Сонда Бурыл гуледі,
Табаны жерге тимеді,
Көлденең жатқан көк тасты,
Тіктеп тиген тұяғы
Саз балшықтай иледі…» Көркемдік тәсіл: Әсірелеу (гипербола)
« Ұлттық құндылық: Батырлардың ерлігі, отбасылық құндылықтар
« Өз ойым+түсінік: Жыр Қарақыпшақ Қобыланды батырдың өмірде болған, ерлік істері-
мен еліне танылып, құрметіне бөленген батыр болғанын дәлелдейді.
« Ұқсас шығарма: «Керқұла атты Кендебай»


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   228




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет