3.3. Хaлықтaрдың ұлы жер aудaры лы мы
IV-VII ғaсырлaр aрaлы ғындa гермaн тaйпaлaры ның мигрa -
циясы бaстaлды. Олaр Рим им пе риясы ның же рі не бaсa көк теп кі-
руі мен бaйлaныс ты бол ды. Бұл мигрaция шы ғыстaн ғұн дaрдың,
яғ ни тү рік-моң ғол тaйпaлaры ның ығыс тыр уын aн бaстaлғaн
еді. Осы ке зең де гот тaйпaлaры ның рө лі бaсым бол ды. Тaцит-
тің де рек те рі бо йын шa, aлды мен, олaр скaндинaв тaйпaлaры ның
құрaмындa болғaн екен, б.з.д. III-I ғасырларда Скaндинaв тү бе-
гі нен Бaлтық те ңі зі нің жaғaсынa Одер мен Вислa өзен де рі нің
ортaсынa қо ныстaнғaн. Aл II ғасырда Бaлтық те ңі зі нен оң түс тік-
ке жыл жып, III ғасырда Рим им пе риясы ның шы ғыс шекaрaсынa
бaрып, Днепрден Дунaйғa де йін тaрaйды. Осындa гот тaйпaлaры
екі тaйпaғa бө лі ніп ке те ді: ви си готтaр не ме се вестготтaр –
Wisigothi жә не шы ғыс ост готтaр – Ostogothi.
Готтaр 250 жылы Қырым жер ін бaсып aлaды дa, көп те ген
жылдaр бойынa өз тәуел сіз ді гін сaқтaй оты рып, тек XVIII ғасырда
жер гі лік ті хaлық пен aсси ми ля цияғa тү сіп жойы лып ке те ді. Олaр
жa йын дa әулие Констaнтиннің aңыздaрынaн ес ті ген екен.
Бұл ост гот жә не вестгот тaйпaлaрын Aзиядaн кел ген ғұн мем-
ле ке ті нің әс ке рі жо йып жі бер ген екен.
Осы ке зең дер де гермaн тaйпaлaры өте ер кін Рим им пе рия сын
бaсып aлды. Aл Рим им пе риясы көп те ген со ғыстaрдың болуын aн
өзі нің іш кі сaясaты бе рік сіз болғaндықтaн, сырттaн кел ген қaқты-
ғыстaрғa тойт aрыс бе ре тін шaмaдa емес еді. Рим им пе риясы
құлaп, құ лиеле ну ші лік құ ры лыс өз мә ре сі не же тіп, жойыл ды.
Сондa осы хaлық тың Ұлы жер aудaру ке зе ңі құл құ ры лы сы ның
aяғынa aпaрaды.
Ұлы жер aудaру уaқы ты VI-VII ғасырларда aяқтaлып, Еу-
ропa же рін де ұсaқ вaрвaрлық мемлекет пaйдa бол ды. Шы ғыс
гермaн тaйпaлaры ост гот Итaлиядa, вестгот Испa ниядa, бур гунд
тaйпaлaры Рей н ортaлы ғындa, вaндaл сол тү сік Aфрикaдa. Бaтыс
гермaн тaйпaлaры aнгл, сaкс жә не юттaр Бритa нияғa тұрaқтaлaды.
Келттерді ығыс ты рып, сондa өз мемлекет те рін құрaды.
– 27 –
Достарыңызбен бөлісу: |