Факультеттің оқу-әдістемелік кеңесінің төрағасы
Дәнді-дақылдардың сынамасын іріктеп алу
жүктеу/скачать 0.72 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.2 Дәнді-дақылдың сапасын анықтау
- 1.3 Дәнді-дақылдың натуралық салмағы
- 1.4 Зиянкестермен зақымдануды анықтау
- 1.5 Крахмалдың мөлшерін анықтау
- Жұмыс барысы
| 1.1 Дәнді-дақылдардың сынамасын іріктеп алу
Дәнді-дақыл үлгілерін іріктеп алу МЕСТ 10839-64 сәйкестігімен жүзеге асырылады. Дәнді-дақылдың сапасы, партиядан іріктеп алынған орта үлгілерді саралау негізінде белгіленеді. Партия деп бір қоймада сақталынатын немесе бір уақытта қабылдап, жөнелтіп өткізуге арналған, сапасы жөнінен біртекті, кез-келген мөлшердегі дәнді-дақылды айтады. Бастапқы үлгіні жасауға арналған, бір қабылдап алғаннан кейінгі іріктелген партиядағы дәнді-дақылдың біраз көлемі деп аталады. Бастапқы үлгі барлық оймаларды араластыру арқылы жасалады. Дәнді-дақылдың жеке сапа көрсеткіштері мен оның химиялық құрамын анықтау үшін, орта үлгіден дәннің шағын көлемі іріктеп алынады, оларды сынама деп атайды. Дәнді-дақылдың оймасы автомашина кузовының 4 жерінен алынады және борттан 0,5 м ара-қашықтықтағы үйменің барлық тереңдігінен алынады, оймалардың ортақ салмағы 1 кг кем болмауы тиіс. 1.2 Дәнді-дақылдың сапасын анықтау Дәнді-дақылдың органолептикалық көрсеткіші иісі, дәмі, түсі МЕСТ 10697-75 сәйкестігі бойынша анықтайды. Иісін бүтін және үгітілген түрінде, ал түсін визуалды жолмен анықтайды. Дәмін тек 50 г дәнді 100 мл суда қайнауға дейін жеткізіп, 30-40 °С дейін салқындағаннан соң, органолептикалық жолмен анықтайды. 1.3 Дәнді-дақылдың натуралық салмағы Дәнді-дақылдың натуралық салмағын МЕСТ 10840-64 бойынша анықтайды Натуралық салмақ деп граммен анықталған 1 л дәнді-дақылды немесе 1 г дәннің салмағын килограммға шаққандағы салмақты айтады. Натуралық салмақты үстіне құлатылатын литрлік пуркада немесе МЕСТ 7861-74 бойынша 20 литрлік пуркада анықтайды. 1.4 Зиянкестермен зақымдануды анықтау Дәнді-дақылдың зиянкестермен зақымдалуы МЕСТ 10839-64 сәйкестігі бойынша диаметрі 1,5 мл болатын елеуіш арқылы айқындалады. Партияның зақымдалу дәрежесін 1 кг дәнді-дақылдағы тері зиянкестердің мөлшері бойынша анықтайды. Зақымдалу дәрежесін ең көп зақымдалу айқындалған үлгі бойынша анықтайды. 1.5 Крахмалдың мөлшерін анықтау Дәнді-дақылдағы крахмал құрамын МЕСТ 10845-64 сәйкестігі бойынша анықтайды. Спирт өндірісіндегі крахмалдылық деп қантпен божытылған жинақтағы крахмалды айтады. Крахмалдылықты табиғи дәнді-дақылдар арам қоспаларының 3 % мөлшерінің құрамымен анықтаса, таза дәнде қоспалардан тазартылған 3 % артық крахмалдың болуымен анықталады. Жұмыс барысы: Үгітілген өнімді тегіс жерге сеуіп, оны мұқият араластырады, одан соң техникалық таразыларға 5 грамдық қатарынан өлшем батырмалар алынады. Алынған үлгіні сыйымдылығы 100 мл құрғақ колбаға сеуіп салады. Соның үстіне 25 мл 1,124 % тұз қышқылын қосады. Колбаның ішіндегісін өнімнің толық сулануымен түйіршіктері кеткенге дейін шайқайды. Келесі бір 25 мл қышқыл, колбаның беткі жағына тұрып қалған ұнның түйіршіктерін шайып өтеді. Сөйтіп колбаны қайнап жатқан су моншасына батырып қояды. Алғашқы 3 мин ішінде (колбаны су моншасынан алмай тұрып). Оның ішіндегі затты байыппен араластырады және су моншасындағы су тоқтаусыз қайнап, колбаның жалпақтау келген тұсын жабатындығын секеру қажет. Дәлме-дәл 15 мин соң (қышқыл әсерінен крахмалдық гидролиздену мерзімін) колбаны су моншасынан алып, белгіленген мөлшерге дейін 10-15 мл аспайтын көлем қалатындай етіп, тезірек керек мөлшерде су құяды. Колбадағы затты 20 °С дейін салқындатады, содан соң колбаға ақуыздарды тұндыру үшін және ерітіндіні ақшылдандыру үшін реактивтерді құяды. Ақшылдандыру үшін негізінен аммоний молибдатын (6 мл 2,5 ерітіндісін) немесе цинк сульфатын (бидайды сораптау кезіндегі) қолданылады. Ерітіндіні дистилленген су қосып белгілі мөлшеріне жеткізеді, мұқият араластырып оны қатпарланған құрғақ қағаз фильтр арқылы фильтрлейді. Ауаға ұшып кетпес үшін (фильтрлеу кезінде) сүзгішті шынымен жауып қояды. Алғашқы порцияларды (фильтрленген) қайтадан сүзгішке салады. Поляризационды түтікті сүзіндімен толтырып, сахариметрдегі поляризацияны анықтауға ақырын көше бастайды. 3 кем емес есеппен сахариметр шкаласы бойынша әрекет орындалады (сүзіндіні түтік арқылы құйып, оны жаңа порциямен толтыру әдісін қайта-қайта жасап) орта арифметикалық есепті айқындайды. Крахмалдың көрсеткіш пайызын құрғық затқа есепке шаққандағы формуламен есептейді: Х1=Ка*100(100-В), Х1 – крахмалдың бөлу көрсеткіші; К – есептестік коэффициенті (арпа үшін – 1,912; сұлы – 1,914; сорго және гаоляна – 1,865; қарақұмық – 1,805; күріш – 1,866; қарабидай – 1,957; бидай үшін – 1,827); а – сахариметр көрсеткіші; В - өнімнің ылғалдылығы. жүктеу/скачать 0.72 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|