Ғылымдар бойынша ХХV республикалық студенттік ғылыми конференциясының



Pdf көрінісі
бет30/292
Дата06.12.2022
өлшемі5.25 Mb.
#466590
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   292
ЖТ ЮМ сборник

 
Әдебиеттер 
1. 
Коблякова Е.Б., Ивлева Г.С., Романов 13.Е. и др. Конструирование одежды с элементами САПР: Учебник для вузов/ 
- 4-
е изд., перераб. и доп.; ГІод ред. Е.Б. Кобляковой. - М.: КДУ, 2017 г. 
2. 
Коблякова Е.Б., Мартынова А.И., Ивлева Г.С. и др. Лабораторный практикум по конструированию одежды с 
элементами САПР: Учебное пособие для вузов/ - 2-е изд., перераб. и доп.; Под ред. Кобляковой Е.Б.. 
3. 
М.: КДУ, 2017 г. 
4. 
Медведева Т.Б. Художественное конструирование одежды: Учеб. пособие для вузов. - Форум, 2019. 479с. 
5. 
Мартынова А.И., Андреева Е.Г. Конструктивное моделирование одежды: Учебное пособие для вузов- М.: 
Московская государственная академия легкой промышленности, 2006. — 216 с. 
 
ӘОЖ 316.342.6 
 
ҚОҒАМДАҒЫ ЖАСТАРДЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК РӨЛІ 
 
Әділбек Айдана - ЖТ-21-1к1 тобының студенті 
Абишова А.У. – э.ғ.к., доцент 
Қоғамның жиынтық тәжірибесін игеру барысында жас ұрпақ оған әрқашан жаңа нәрселерді әкеледі. Дегенмен, 
пайда болған өзгерістердің барлығы қоғамның дамуына сапалы ықпал етпейді, тек прогрессивті жаңару жағына 
бағытталған және қайтымсыздықтың қасиеттері берілген өзгерістер ғана. Тек осындай өзгерістер ғана әлеуметтік 
қозғалыс үдерісіне қазіргі даму мен прогресс сипатын бере алады. Әдетте, дәл осы жастар қоғамның көптеген 
әлеуметтік функцияларын атқарады, олар халықтың басқа санаттары үшін іс жүзінде қолжетімді емес. Ең алдымен, бұл 
алдыңғы ұрпақтар қол жеткізген даму деңгейі мен тәжірибені мұраға қалдыру қабілеті, содан кейін кейінгі болашақтың 
бейнесін алдын ала қалыптастыру мүмкіндігі пайда болады. Осылайша, жастар әлеуметтік өсімін молайту функциясына 
ие және тұтастай алғанда қоғамның дамуы үшін кейбір сабақтастыққа ие. 
Бұдан басқа, кез келген басқа әлеуметтік санат сияқты жастар да өзінің жеке мүдделері мен бағыттарын 
білдіреді, олар қоғамның қалған бағыттары мен көзқарастарымен мүлдем сәйкес келмейді. Тағы бір фактор - кейбір 
белгілі бір себептерге байланысты жастар санатында рухани және адамгершілік тұрғысынан қатаң қалыптасқан 
құндылықтар мен бағдарлар жоқ, бұл маңызды жауапты шешімдер қабылдау процесінде әртүрлі қателіктердің 
ықтималдығын айтарлықтай арттырады. Алайда, екінші жағынан, қоғамның қоғамдық және еңбек өміріне кірісе 
отырып, дәл осы жастар негізгі нысанды және білім беру, әлеуметтендіру және тәрбиелеу субъектісін, сондай-ақ 
өзгерістерге бейімделу процестерін білдіреді. 
Жастар бір жағынан экономикалық белсенділіктің негізгі бастамашысы және әлеуметтік ұтқырлық деп аталатын 
қатысушысы болып табылады, ал екінші жағынан, оған қазіргі саяси және әлеуметтік-экономикалық қатынастарға толық 
қосылмау сипаты тән. Бір жағынан, қоғамның жастар санатының өкілдері елдің рухани, экономикалық және әлеуметтік 
жаңғыруының қайнар көзі болып табылады, екінші жағынан, жастардың өзі де криминал, нашақорлық және жалпыға 
бірдей әлеуметтік шиеленістің көзі болып табылады. 
Осыны негізге ала отырып, елдің саяси және әлеуметтік-экономикалық тұрғыдан одан әрі дамуы алдыңғы 
қатарлы әлеуметтанушылардың, саясаттанушылардың және экономистердің ұсынымдарына негізделетін сауатты 
мемлекеттік саясатты жүргізу кезінде ғана мүмкін болады. Мемлекеттен осындай саясат үшін тіректің маңызды 
құрамдас бөлігі осындай мемлекеттік саясатты өмірге келтіруге қабілетті әр түрлі әлеуметтік қоғамдар, күштер болып 
табылады. Ең алдымен, осындай әлеуметтік күштерге жаңа әлеуметтік-экономикалық өзгерістер жағдайында өскен және 
қазіргі таңда әлі де қалыптасуда жас ұрпақ жатады. 
Дәл осы әлеуметтік топ қоғамның барлық болып жатқан өзгерістерге барынша бейім және ең ұтқыр санатын 
білдіреді. Тиісінше, қоғамның одан әрі дамуы үшін қолда бар әлеуеттің сақталуы және көбейтілуі үшін осы әлеуметтік 
топ мемлекеттен сауатты түрде тұрақты жүзеге асырылатын мемлекеттік қолдауды талап етеді. 
Демек, тек жастар ғана елді өркениетті әлемнің алдыңғы қатарына шығаратын қозғаушы күш бола алады. 
Экономиканың қалыптасу кезеңдерін түпкілікті қалыптастыру процестері аяқталғаннан және жаңа кезең пайда 
болғаннан кейін, барлық ықтимал материалдық игіліктердің жинақталуына бағдарлану тән емес ал адамдардың адами 
капиталдың жоғары сапасын толық қамтамасыз ете отырып, ұзақ салауатты өмір сүруге ұмтылысын кеңейтуге 
мүмкіндік беретін білімнің көлемі мен тиімділігін ұлғайтуға бағытталған. 
Капиталдың кез келген басқа түрі үшін дәл сондай шамада адами капитал деп аталатын бастапқы 
инвестицияларды талап етеді. Денсаулық көрсеткіштері неғұрлым жақсы болса, адами капиталды соншалықты ұзақ 


36 
пайдалануға болады. Тиісінше, одан әрі дамыту үшін бірінші және неғұрлым міндетті шарт денсаулықты нығайтуға, 
медициналық көмекке, білім беруге және патриоттық тәрбиеге инвестициялар және мұндай инвестициялардың 
тиімділігі әлемнің неғұрлым дамыған елдерінің тәжірибесімен бірнеше рет және айқын расталады. Зияткерлік капитал 
деп аталатын қорлану деп білімнің үлкен көлемін жинақтауды емес, осы білімді қолдану үшін қажетті дағдыларды 
жинақтауды білдіреді. 
Осылайша, сапалы білім деңгейі неғұрлым жоғары болған сайын, жұмыс күші соғұрлым тиімді болады, сондай-
ақ жастарды және тұтастай алғанда әрбір жеке адамды, қоғамдағы өз орнын сезіну, сондай-ақ прогресс пен экономиканы 
дамытудың әртүрлі кезеңдеріне тән әртүрлі өзгерістер мен процестерге бейімделу дағдыларын алу мықты және сенімді 
болады [1]. 
Бүгінде жастардың түрлі салаларда жеке тұлға ретінде өзін-өзі іске асыру мүмкіндіктері бар, бірақ өз тағдыры 
үшін жауапкершілік артуда. Жастардың азаматтық қоғамын қалыптастыру барысында азаматтық және патриоттық 
тәрбиенiң негiзгi ұғымдарын дер кезiнде және дұрыс жеткiзу қажет. Қазір патриотизм әлеуметтік және рухани-
адамгершілік және әскери-патриоттық аспектілерді біріктіретін құндылыққа айналуда. Өйткені жастар қалыптасу 
процесінде дамыған адамгершілік, құқықтық және саяси мәдениетті ұштастыруға қабілетті адамның түбегейлі жаңа 
түрін тәрбиелеу үшін барлық күш-жігерін жұмсау қажет. 
Жас кезінде барлық білім мен іскерлікті адам неғұрлым тез әрі тиімді меңгереді, ал оның жұмысқа қабілеттілігі 
өз шыңына жетеді. Бүгінгі таңда түрлі ғылыми жаңалықтардың сапалы дамуы, қазіргі заманғы ғылымның, жалпы 
алғанда гуманитарлық және техникалық ғылымның дамуы да жастарға байланысты, ол қоғамдағы техникалық және 
әлеуметтік прогресті алға жылжытуға мүмкіндік береді. Бүгінгі күні жастар үшін өзінің білім деңгейін көтеру өзін 
әлеуметтану жүйесінде ілгерілету үшін міндетті және табиғи шарт болып саналады және бүгінгі жастардың талассыз 
құнды сапасы оның жалпы білім деңгейі болып табылады, ол аға буын білімінің орта деңгейінен әлдеқайда жоғары. 
Бүгінде жастардың жоғары білімі бұрынғыға қарағанда әлдеқайда көп. Бұл ретте жастардың алатын білімдерінің көлемі 
мен әртүрлілігі үнемі ұлғаюда, білім беру мерзімдері ұлғаюда, кәсіби даярлықта әр түрлі маманданудың шектері 
кеңейтілуде. 
Жастарға өздерін ұдайы іздестіру тән болғандықтан, ол қоғамдық санаттардың ең ұтқыр тобы болып табылады, 
оның үстіне белгілі бір әлеуметтік және экономикалық байланыстарға байланысы жоқ. Әдетте, жастар өкілдерінің 
көпшілігінде өз баспанасы немесе қандай да бір елеулі мүлкі, сондай-ақ өз отбасы үшін жауапкершілігі және басқалары 
жоқ [2]. 
Тиісінше, қоғамның осы санатының барынша жылжымалылығы үшін ең қолайлы жағдайлар жасалады, бұл да 
кәсіби сипаттағы білім алу қажеттілігімен нығайтылады. Іс жүзінде, жастардың ұтқырлығының жоғары деңгейі үлкен 
экономикалық құндылыққа ие. Аумақтық тұрғыда жұмыс күшін қайта бөлудің барлық процестері үлкен қызметкерлерге 
қарағанда жастармен әлдеқайда тиімді, сондай-ақ жастардың ұтқырлығы әртүрлі өңірлерде қандай да бір мамандарға 
деген сұраныстың біркелкі болмауынан өте құнды. 
Қандай да бір жаңа идеяларға келетін болсақ, бұл жерде жастар мұндай идеяларды тәжірибеге енгізудің басты 
жолсерігі және негізгі жеделдеткіші болып табылатыны даусыз. Бұл - түрлі жаңашылдық тәсілдер мен бастамалардың 
генераторы және консерватизмнің ең жарқын қарсыласы [3]. 
Осылайша, халықтың жастар тобының өкілдері барлық басқа санаттар үшін тартымдылыққа ие, өйткені өмірдің 
қазіргі кезеңінде, жаңашылдық пен ойлау тазалығын сақтаған кезде, барлық жаңа және прогрессивті қабылдауға 
қабілеттілік, консервацияланған көзқарастардың болмауы және жылдармен бірге тек бір ғана тәртіппен іріленген 
бағыттардың болмауы, адам өзінің жұмысқа қабілеттілігінің, өзінің тұрақты барынша жылдам және тиімді даму 
қабілетінің, сондай-ақ бүкіл айналасындағылардың дамуына ықпал ету қабілетінің шыңына жетеді. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   292




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет