Ғылымдар бойынша ХХV республикалық студенттік ғылыми конференциясының
жүктеу/скачать 5.25 Mb. Pdf көрінісі
|
| Әдебиеттер тізімі
1. Денисова А.Ю. Таможенные сборы в государствах-членах Таможенного союза ЕврАзЭС: сравнительно - правовой анализ / под ред. Т.Н. Трошкиной. – М.: Институт публично-правовых исследований, 2014. 2. Сенотрусова С.В. Таможенный контроль: Учебное пособие. М.:— "Магистр", "Инфра-М", 2013. 3. Чернявский А.Г. Таможенное право : учебник / А.Г. Чернявский. - 2-е изд., перераб. и доп. - М. : ЮСТИЦИЯ, 2016. 4. Вологдин, А. А. Правовое регулирование внешнеэкономической деятельности: учебник и практикум для бакалавриата и магистратуры / А. А. Вологдин. — 5-е изд., перераб. и доп., 2017. 5. Маховикова, Г. А. Таможенное дело: учебник для бакалавров/ Г. А. Маховикова, Е. Е. Павлова.— 2-е изд., перераб. и доп., 2016. 6. Новикова, С. А. Таможенное дело: учеб, пособие / С. А. Новикова, Е. Г. Дрозд. — 2-е изд., доп. и испр. — Владивосток: Изд-во ТГЭУ, 2010. 7. Основы таможенного дела: учебник для вузов / А. П. Джабиев [и др.]; под общ. ред. А. П. Джабиева., 2017. 8. Покровская, В. В. Таможенное дело. В 2 ч.: учебник для академического бакалавриата / В. В. Покровская. — 2-е изд., перераб. и доп., 2017. 9. Покровская, В. В. Таможенно-тарифное регулирование внешнеэкономической деятельности / В. В. Покровская. — СПб.: ИЦ Интермедиа, 2015. 10. Прокушев, Е. Ф. Внешнеэкономическая деятельность: учебник и практикум для прикладного бакалавриата / Е. Ф. Прокушев, А. А. Костин; под ред. Е. Ф. Прокушева. — 10-е изд., перераб. и доп., 2017. 11. Тимофеева, Е. Ю. Таможенные платежи: учеб, пособие для вузов / Е. Ю Тимофеева. — СПб.: ИЦ Интермедиа, 2015. ӘОЖ 811.11.112 АҒЫЛШЫН ЖӘНЕ ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕГІ БАЯНДАУЫШ ҰҒЫМЫНЫҢ САЛЫСТЫРМАЛЫ СИПАТЫ Еркебай М. – ЮМ 21 1к5 тобының студенті Турсынова Г.И. – аға оқытушы Халықаралық және тіларалық қатынастар дамыған осы кезеңде шетел тілін ана тілімізбен салыстыра зерттеудің тіл білімінің әрбір саласы, оның ішінде этнолингвистика, лингвомәдениеттану, елтану ғылымдары үшін маңызы зор. Сонымен қатар, ағылшын–қазақ тілдеріне қойылатын талаптарға сай, жүйелі түрде жасалған предикаттар сөздігінің осы кезеңге дейін жасалмауы мақала тақырыбының өзектілігін көрсетер бірден-бір фактор. Тұрлаулы мүшелер-сөйлем құрауға негіз болатын предикативтік бірлік. Тұрлаулы мүшелердің сөйлем құрауда атқаратын рөлі туралы ғалымдар арасындағы пікірталас бас мүшелерінің тығыз граматикалық байланысынан туындаса керек. Бастауыш-сөйлемдегі ұйымдастырушы бас мүшенің бірі, оған баяндауыш грамматикалық тұлғасы жағынан тәуелді. Алайда баяндауыштың қолданылуындағы дербестік, сөйлемдегі ойды тиянақтау мүмкіндігі-баяндауыш мүшенің сөйлемдегі доминанттық рөлін айқындайды. Жүргізілген зерттеу етістіктердің дара, күрделі болып бөлінуі екі тілге де тән екендігі және есімнен және етістіктен жасалған баяндауыштар ағылшын тілінде де, қазақ тілінде де дара, күрделі болып кездесетіндігі, сонымен қатар, екі тілде де құрама баяндауыштардың кездесуін көрсетті. Берілген ақпаратты саралай отырып, төмендегі байламдарға келдік: 1. Етістіктердің дара, күрделі болып бөлінуі екі тілге де тән. Мысалы: дара етістік – 1) John runs quickly. 2) Түлкінің жүгірісін қыран байқар. Күрделі етістік – 1) Andrew and he began to talk about the famous clinic. 2) Қалует Баршагүлге күле сөйлеп келеді. 2. Есімнен жасалған және етістіктен жасалған баяндауыштар ағылшын тілінде де, қазақ тілінде де дара, күрделі болып кездеседі: 1) Есімнен жасалған дара баяндауыш. Мысалы: 1) My son a clergyman. 2) Қой баласы қозыдан. 2) Етістіктен жасалған күрделі баяндауыш. Мысалы: 1) This man is my father. 2) Екі ауданның арасы – бір жүз елу бес километр. 3. Ағылшын тілінде құрама баяндауыштар төрт түрге бөлінеді: 1) күрделі модальды етістікті есім баяндауыш. Jane must feel better pleased than ever. 2) күрделі модальды есім етістікті баяндауыш. We were anxious to cooperate. 3) күрделі кезеңді есім баяндауыш. He was beginning to look desperate. 4) Модальды кезеңді күрделі баяндауыш. You ought to stop doing that. 5) Қос бағытты күрделі есім баяндауыш. Mrs Bacon is said to be very ill. Осы түрлерге сәйкестікті қазақ тілінен де табамыз: Қазақ тілінде құрама баяндауыштардың бірінші бөлігі таза есім, екінші бөлігі есімге шақтық, видтік, модальдық мағына беру мақсатында көмекші етістіктер жалғанады. Екі тілдің баяндауыштарын салыстыра отырып, келесі айырмашылықтарға көз жеткіздік: 152 1. Қазақ тілінде сөйлемді болымсыз немесе сұраулы формаға айналдырғанда, ағылшын тіліндегідей do, does, did, will көмекші етістіктері қолданылмайды. Мысалы: When did life begin on earth? - Жер бетінде өмір қашан басталған? 2. Байланыстырушы қызмет атқаратын to be етістігі ( қазақша «болу») қазақ тілінде қолданылмайды. Мысалы: I am a student. – Мен студентпін. 3. Кезеңдік құрама баяндауыш сөз тәртібінде айырмашылық бар. 1. Кезеңді білдіретін етістік ағылшын тілінде негізгі іс-әрекетті білдіретін етістіктен бірінші тұрады. Мысалы: Andrew and he began to talk about the famous clinic. Ал қазақ тілінде керісінше сөз тәртібі орын алады. Мысалы: Жұмыс аяқталып қалды. Марк Твеннің «The Adventures Of Tom Sawyer» шығармасы қазақша аудармасымен талдау материалы ретінде қолданылды. 1)…that he began to feel pain in the toe. – енді саусағы шыныменен ауыра бастаған сияқтанды. began to feel қимыл жүктеу/скачать 5.25 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|