Ғылымдар бойынша ХХV республикалық студенттік ғылыми конференциясының



Pdf көрінісі
бет134/292
Дата06.12.2022
өлшемі5.25 Mb.
#466590
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   292
ЖТ ЮМ сборник

кезеңін білдіретін күрделі етістік, қазақ тіліне де сол етістіктің түрімен ауыра бастаған деп аударылған. Айырмашылық 
сөз тәртібінде. Кезеңді білдіретін етістік ағылшын тілінде негізгі іс-әрекетті білдіретін етістіктен бірінші тұр.
2) was going to start – 
бұрыла беріп ем was going to start - ағылшын тілінде есім сөздердің модальды тіркеспен 
берілумен жасалған етістікті күрделі баяндауыш қызметін атқарып тұр, қазақ тілінде
 
бұрыла негізгі етістікке беріп ем 
көмекші етістік жалғану арқылы күрделі етістікті баяндауышпен аударылып тұр.
3) there was a slightnoise – 
1) ағылшын тілінде оқырманға белгісіз белгілі бір орынды білдіру мақсатында there 
was 
жекеше түрде, белгісіз артикьлмен қолданылып тұр; 
2) was 
бар болу көмекші етістігімен және noise зат есімді есім сөзбен күрделі есімді баяндауышты білдіріп тұр.
.... болар-болмас сыбдыр естілді – қазақ тілінде дара етістікті баяндауышпен, яғни есті етістігінің түбіріне –л 
жұрнағы арқылы ырықсыз жасап және – ді жедел өткен шақ жұрнағының жалғануы жасалып тұр. 
4. he`s full of the Old Scratch ( southwestern for “afternoon”) – is 
бар болу көмекші етістігі және full of the Old 
Scratch 
сын есімді фразамен келген күрделі есімді баяндауыш қызметін атқарып тұр.
Қолды-аяққа тұрмайтын-ақ бала –зат есімнен жасалған дара есімді баяндауыш болып тұр. 
5. you are a cowardandpup - 
are бар болу көмекші етістігі және a cowardandpup сын есім мен зат етістіктен 
жасалған күрделі есімді баяндауышқызметін атқарып тұр.
Сен қорқақсың әрі күшіксің – қазақ тіліндегі сапалық есімдерден болған ІІ жақтағы жіктік жалғауында тұрған 
дара есімді баяндауыш қызметін атқарып тұр. 
6 ... they were shoulder to shoulder – were 
бар болу көмекші етістігі және shoulder to shoulder жағдай есім 
сөздерімен берілген күрделі есімді баяндауыш қызметін атқарып тұр.
Иықтарымен көп қағысты–қазақ тілінде ортақ етістің –ыс жұрнағымен және – ты жедел өткен шақтың 
жұрнағымен жасалған дара етістікті баяндауыш қызметін атқарып тұр. 
7. both brothers were imaginary - were 
бар болу көмекші етістігі және imaginary сын есімді есім сөзден жасалған 
күрделі есімді баяндауыш қызметін атқарып тұр.
Екеуінің де ағалары жоқ – қазақ тілінде жоқ сөзінің баяндауыш қызметінде жұмсалған дара есімді баяндауыш 
қызметін атқарып тұр. 
8. life to him 
seemed hollow 
– 
өмірдің өзі оған бір мағынасыз нәрсе болып көріңді 
seemedhollow– 
етістікпен сын есімнен құралған күрделі есімді қос бағытты баяндауыш, қазақ тілінде болып көріңді 
етістіктен жасалған күрделі баяндауышпен аударылған.
9. The child began to cry – 
Бала жылап қоя берді. began to cry қимылдың басталу кезеңін білдіретін етістікті 
күрделі баяндауыш, қазақ тілінде жылап қоя берді деген қимылдың басталу кезеңін білдіріп күрделі етістікті 
баяндауыш болып тұр. Кезеңді білдіретін етістік ағылшын тілінде негізгі іс-әрекетті білдіретін етістіктен бірінші тұр.
10. ... there was no answer – 
ешкім жауап бермеді. there was no answer– ағылшын тілінде no көмекші етістігі зат 
есімнің алдында тұрып күрделі есімді баяндауыш жасап тұр. Қазақ тілінде бермеді деген,яғни ме болымсыз етістіктің 
жұрнағы және ді жедел өткен шақтың жұрнағымен жасалған дара етістікті баяндауыштың қызметін атқарып тұр.
11. … what is the matter – 
не болды саған. what is the matter– бөлінбейтін сөздер тобымен келген күрделі есімді 
баяндауыш, қазақ тілінде не болды саған деген синтаксистік қызметінің өзгеруі бойынша бастауыш – баяндауыш, 
бұрынғы баяндауыш – бастауыш болып келетін дара есімді баяндауыштың қызметін атқарып тұр.
Талданған мысалдарға сүйене отырып, күрделі етістікті баяндауыштар қазақ тіліне де күрделі етістікті 
баяндауыштық формасын сақтап аударылатынына көз жеткіздік. Кезең етістіктер to begin, to start, to commence, to set 
about, to take to, to fall to, to come to go on, to keep, to proceed, to continue would, used to stop, to finish, to cease, to give up, to 
leave off 
ағылшын тілінде негізгі етістіктің алдында келсе, қазақ тілінде негізгі етістіктен кейін тұрады. Күрделі есімді 
етістіктер қазақ тіліне дара есімді және дара етістікті баяндауыш болып аударылады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   292




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет