ЖАЗБАША  СӨЙЛЕУ  ТІЛІНІҢ  БҦЗЫЛУЫ  ЖӘНЕ  ОНЫ  ТҤЗЕТУ  ЖОЛДАРЫ

Мақалада  адамның  психикалық  функцияларының  бірі  болып  табылатын  сӛйлеу  функциясы 

сипатталады.  Тілдік  даму  барысында  танымдық  қызметтің  жоғары  формалары,  ақыл-ой  ойлау 

қабілеті  қалыптасады.  Сӛздің  мәні  ӛз  бетінше  жалпылама  болып  табылады  және  бұл  тұрғыда  тек 

сӛйлеу бірлігін ғана емес, сонымен қатар ойлау бірлігін да кӛрсетеді. Олар бір-біріне ұқсамайды және 

бір-біріне қарамастан пайда болады. Бірақ психикалық даму барысында балада күрделі сапалы жаңа 

вербалды ойлау пайда болады. Тілдік қарым-қатынас дамудың әртүрлі формаларын қалыптастыруға 

оң  әсер  етеді  және  жалпы  психикалық  дамуды  қамтамасыз  етеді.  Кез  келген  дәрежедегі  тілдік 

бұзылулар  (сӛйлеу  бұзылуларының  сипатына  байланысты)  баланың  барлық  психикалық  дамуына, 

қызметіне, мінез-құлқына әсер етеді. Тілдік бұзылулар кешені баланың қоршаған ортаның ақиқатын, 

сондай-ақ  сӛйлеу  мен  ойлаудың  тығыз  ӛзара  байланысын  танитын  әлеуметтік  (кӛбінесе  тілдік) 

қатынастарды  шектеумен  байланысты  танымдық  белсенділіктің,  психикалық  дамудың  жоғары 

деңгейінің қалыптасуына әсер етеді. 

Тҥйін сөздер: сӛйлеу функциясы, тілдік коммуникация, жалпы психикалық даму, сӛйлеу бұзылуы, 

когнитивтік қызмет, психикалық даму. 

Вестник КазНПУ им. Абая, серия «Специальная педагогика», №4(59) 2019 г. 

41 

Темирова Г.К.

1

, Рахметова А.М.

2

, Ашимханова Г.С.

3

 

 

1,2,3

педагогический факультет, Карагандинский государственный университет им. Е.А. Букетова, 

г. Караганда, Казахстан 

 

жүктеу/скачать 2.25 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: