Қолданылуы және Өзге Түсініктеме Материалдары

A1. Бұл стандарт формальді қаражаттық ақпарат кәсіпорынның қаражаттық қағидасы негізінде жасалатын жағдайларды қарастырмайды.

A2. Формальді қаражаттық ақпарат түсініктемелік жазулармен қатар келеді, ол көбіне A42 тарауында қамтылған сұрақтарды аша түседі.

A3. Формальді қараажаттық ақпараттардың түрлі көрсетіллімдері оқиғаның немесе келісімнің табиғатына байланысты мәлімдемеге енгізілуі мүмкін, ол осындай оқиғаның түзетілмеген қаражаттық ақпаратқа әсерін көрсетеді. Мысалы, кәсіпорын алғашқы қоғамдық жаңалықтарға дейін бірнеше кәсіпорындарға ие бола алады. Мұндай жағдайларда жауапты жақ алған заттардың қаражаттық ақпаратқа келтірген әсерін көрсету үшін өз көзқарасы жағынан формальді ақпараттарды келтіре алады. Жауапты жақ сонымен қатар болжалды мәлімдемені келтіре алады, мұны олар белгілі бір периодты болатын оқиғалар өз уақытымен аяқталуы үшін жасайды. Мұндай жағдайларда формальді қаражаттың табиғаты “31 Желтоқсандағы Таза Активтердің Прформасы, 20X1” “31 Желтоқсаннан аяқталатын кірістер мен шығыстар туралы Проформа, 20X1” деген аттармен беріле алады.

Қаражаттық Ақпараттың Проформасының Компиляциясы

Түзетілмеген Қаражаттық Ақпарат (Сілт: Тарау. 5, 11(f), 14(a))

A4. Көбіне көп жағдайларда түзетілмеген қаражаттық ақпарат шығатын көз қаражаттық ақпаратты жылдық не аралық қаражаттық есеп ретінде келтіреді.

A5. Жауапты қатысушы көрсетілген оқиғаның әсерін не транзакциясын қалай шешетіне байланысты түзетілмеген қаражаттық ақпаратқа мыналар кіруі мүмкін:

• 
  Бір немесе бірнеше қаражаттық ақпарат, мысалы қаражаттық жағдай туралы есеп беру, және жалпы жинақталған қор туралы мәлімдеме; немесе
  
• 
  Толық ақапараттақ жинағынан жиналатын қаражаттық ақпарат, мысалы, таза активтер туралы.
  

A6. Бұл кепілдік келісімінде формальді қаражжытқ ақпараттың дұрыс құрылған дегені қаражаттық ақпараттың толықтай жинақталғаны деген сөз, барлық мәнді аспектілері бойынша, белгіленген критерийлер негізінде, жауапты жақ арқылы.

Анықтамалар

Қолданбалы Критерийлер (Сілт: Тарау. 11(a))

A7. Формальді қаражаттық ақпараттың критерийлері орнатылмаған жерде, жауапты жақ критерийлерді, мысалға, белгілі бір кәсіпорынның алған тәжірибесіне сүйеніп жасайды.

A8. Формальді қаражаттық ақпаратты аяқтауға арналған қолданбалы критерийлер 14 тарау келтірілген критерийлерге сәйкес болған жағдайда ғана қолданысқа келеді десе болады.

A9. Түсініктеме жазыларды жинақтаудың құрамына критерийлер туралы кейбір түсініктемелер кіруі мүмкін, олар белгілі бір оқиға не құбылыстың әсерін көрсету үшін жаслады. Мұның құрамына, мысалы, келесі нәрселер кіруі мүмкін:

• 
  Бұл оқиғаның болуы мүмкін уақыты немесе транзакцияның орындалған уақыты.
  
• 
  Кірістерді, ұосымша шығыстарды, активтер мен міндеттерді бірнеше кәсіпорындар арасында бөліп беру үшін қолданылатын әдістер.
  

A10. БХӘСК Кодексі тәжірибеші маманнан қажетті кәсіби білімдер мен икемдері ұстап тұруын талап етеді, оның ішіне керекті техникалық, кәсіби дағдылар да кіреді.⁶⁶ БХӘСК кодексіні талаптарының мәнмәтінінде мына нәрселер де болуы мүмкін:

• 
  Кәсіпорынның жұмыс атқаратын аясындағы білім мен тәжірибе;
  
• 
  Қажетті заңдар, ережелер мен сәйкес оқиғалар;
  
• 
  Қажетті биржалық құжаттар мен капитал базарының талаптары, мысалы, кірістер мен құнды қағаздарды жариялау процестерін түсіну;
  
• 
  Қор биржасындағы проспектіні дайындау процесі мен қалдықтардың тізімін жасаумен таныс болуы;
  
• 
  Түзетілмеген қаражаттық ақпарат пен ажаңа алынңан кәсіпорынынң ақпараттары алынған көздері туралы ақпарат дайындауға арналған мәлімдеменің қаражаттық механизмін түсіну.
  

A11. КМХС негізіндегі келісім жауапты жақтың 13(д) тарау көрсетілген барлық талаптарды орындауға тиісті екенін түсінгеннен кейін ғана жасалады. Кейбір құзырнамаларда мұндай талаптар тиісті заң не ережеде келтірілуі мүмкін. Өзгелерде мұндай талаптардың болмауы мүмкін, не азғана көлемде келтіріуі мүмкін. Кепілдік келісімінде формальді қаражаттық ақпараттың дайындалғаны туралы мәлімдеме, барлық аспектілері бойынша, барша қолданбалы критерийлердің негізінде келесі болжамдар негізінде құрылады:

1. 
   Тәжірибеші маман мұндай ақпаратты жинақтауға өзіне міндет қылып алмайды; және
   

Сәйкесінше, бұл сілтеме аудиторлық тексеру жасауға керек. Кейбір қателіктерді алдын алу үшін сәйкес жақ талаптарды КМХС 3000⁶⁷ номасымен жүктелетін келісім шарттары екенін түсінуі қажет.

A12. Заң немесе нормативті акт келісімнің талаптарын толығымен ашады, тәжірибеші маман, өз кезегінде, мұндай заңдар мен ережелер сәйкес жақ жағынан қойылатынын және жауапты жақ 13(д) тарауында орнатылған өз талаптарын түсінетінін және келісетінін бекітеді.

Келісімді Жоспарлау мен Дайындау

Қолданылатын Критерийлердің Жарамыдығын Бағалау (Сілт: Тарау. 14(ә)(i), 22(a))

Тура Байланысты Түзетулер

A13. Бұл формальді қаражаттық ақпараттардың түзетулері оқиғалармен не операциялармен тура байланысты болуы үшін, келісімнің маңызды бөлігі болып табылмайтын ақпараттардан алыс болу үшін керек. Тура түзетулер болашақ оқиғаларға тиісті немесе келісім аяқталағаннан кейін ғана орындалатын оқиғаларға тиісті ақпараттарды алып тастайды, мейлі ол келісім объектісі болса да (мысалы, сатып алғаннан кейін артық өндірістік учаскелерді алып тастау).

A14. Бұл сонымен қатар, проформалар формальді қаражаттық ақпаратқа берік негіз болуы үшін өте қажет. Іс жүзінде қолду табатын түзетулер нақты сипаттама жасауға келеді. Проформаны түзетуге қажет анық көздердің мысалдары:

• 
  Алып-сатудың келісімдері.
  
• 
  Қарыз секілді операцияларға қажет документтерді қаржыландыру.
  
• 
  Тәуелсіз есептеу мәлімдемелері.
  
• 
  Келісімге байланысты өзге ұқсас документтер.
  
• 
  Жарияланған қаражаттық мәлімдемелер.
  
• 
  Проспектіде келтірілген өзге қаражаттық ақпарат.
  
• 
  Керекті құзырнамалық немесе нормативті әркеттер.
  
• 
  Еңбек келісімдері.
  
• 
  Басшылықтың құзырымен орындалатын әрекеттер.
  

A15. Қаражаттық Ақапарат проформасы мағыналы болуы үшін проформаны осы шек арасында тексеру саясатына жіберу керек. Істі біріктіру аясында, мысалға, формальді қаражаттық ақпаратты қабылданған критерийлердің негізінде жасау келесі сұрақтарды қарасытарады:

• 
  Сұраныс жасаушылардың бухгалтерлік есебі мен кәсіпорынның дәл сол есебінің арасында айырмашылықтың болуы; және
  
• 
  Есептегіш полицияның бұған дейін есептеу жүргізбеген кәсіпорынның операциялары туралы сұрақты шешу; бұл жауапты іске алынған тұлғалар талаптарға сай болуы.
  

• 
  Жауапты жақтың есептеу саясатын дұрыс таңдауы, ол саясат қаражаттың мәдлімдемеге сәйкес қаражаттық құрылғыларды бағалау үшін қажет болады; және
  
• 
  Формальді қаражаттық ақпараттың мұндай саясатта қолдану оңтайлылығы.
  

A17. Формальді қаражаттық ақпараттың маңыздылығы тек бір ғана есептеуге ешқашан негізделмейді. Керісінше, ол жіберіліп қалған ақпараттың сипаты немесе A18 тарауда сипатталған компиляцияның элементтерін дұрыс пайдаланбаған кесірінен болады. Бұл аспектілердің өлшемі мен табиғаты келесі нәрселерге тәуелді болады:

• 
  Оқиғаның немесе операцияның мәнмәтіні;
  
• 
  Формальді қаражаттық ақпараттың мақсаты; және
  
• 
  Қатысымның байланысты жағдаяттары.
  

A18. Формальді қаражаттық ақпараттың тәуекелі барлық аспектілерді қарасырып талқыланбайды, тәуекел қолданбалы критерийлердің негізінде өсуі мүмкін, мысалы:

• 
  Түзетілмеген қаражаттық ақпарат шығатын сәйкес емес көзді пайдалану.
  
• 
  Сәйкес көзден түзетілмеген ақпаратты алу.
  
• 
  Түзетулермен сәйкес, есептеу саясатын дұрыс қолданбау немесе түзетудегі кедергі кәсіпорынның есептеу саясатында қолданылуы.
  
• 
  Қолданылатын критерий негізінде түзетуг жасауға мүмкіндікке ие болмау.
  
• 
  Қолданбалы критерийге сәйкес емес түзету жасау.
  
• 
  Формальді қаражаттық ақпараттыға математикалық немесе кеңселік қателіктер.
  
• 
  Жеткіліксіз, бұрыс не ашылмаған ақпарат.
  

A19. Тәжірибеші маман бұл түсінікті келесі процедуралардың жиынтығынан ала алады:

• 
  Жауапты жақты немесе өзге формальді қаражаттық ақпаратты жинақтауға мәжбүрлеу.
  
• 
  Өзге жауапты жақтарды, мысалы, басшыларды не компанияның кеңесішлерін мәжбүрлеу.
  
• 
  Келісімшарт не келісімдер секілді керекті дәлелдейтін құжаттарды оқу.
  
• 
  Басшылыққа ие тұлғалардың хаттамаларын немесе кездесулерін қарастыру.
  

A20. Тәжірибеші маман жауапты жақтың формальді қаражаттық ақпаратты қалай жинағанын келесі нәрселерді қарасытра біле алады:

• 
  Түзетілмеген қаражаттық ақпараттың алынған көз.
  
• 
  Жауапты жақтың жасаған қадамдары.
  

• 
  Қаражаттық ақпаратты дерекнамадан алу
  
• 
  Сәйкес проформа түзетулерін қараңыз, мысалы, жауапты жақтың дайын қаражаттық ақпаратқа ие бола оны қалай анықтағанын анықтау.
  

• 
  Формальді қаражаттық ақпаратты құрудағы жауапты жақтың құзыреттілігі.
  
• 
  Формальді қаражттық ақпаратты жасауға қатысқан жауапты жақ пен өзге тұлғалардың табиғаты мен бақылау деңгейі.
  
• 
  Жауапты жақтың формальді қаражаттық ақпаратты қолдау үшін жасаған амалдары.
  

A22. Сатып алынған компания өзге кәсіпорындардағы сияқты бөлек бөлімдер, филиалдар немесе бизнес бағыты бойынша бөлімшелерге бөлінуі мүмкін. Дивисти еншілес компания, ортақ жоба немесе жеке анықталатын кәсіпорынның жұмысы аясындағы бөлімдер, филиалдар немесе бизнес бағыттары сияқты корпоративсіз операциялар болуы мүмкін.

A23. Тәжірибеші маман кәсіпорын жайындағы бөліктік немесе толық ақпарат ала алады. Бұл егер, әрине, тәжірибеші маман қаражатық ақпаратты тексерген не қайта көрсеткен жағдайда болады.

Байланысты Өндіріс, Нормативті және Заңдық және өзге де Сыртқы Факторлар (Сілт: Тарау. 17(в))

A24. Байланысты өндіріс факторларына бәсекелес орта, жабдықтаушылар және сатармандармен қатынас, және технологиялық даму сияқты жағдайлар жатады.

Тәжірибеші маманның қарастыра алатын сұрақтарының мысалдары:

• 
  Базар мен бәсекелестік, мұның ішіне бәсекелестіктің сұранысы, сыйымдылығы бар.
  
• 
  Кәсіпорындағы жалпы бизнес әдістері
  
• 
  Циклдік немесе мерзімдік істер.
  
• 
  Кәсіпорынның шығаратын заттарына байланысты технологиялар.
  

• 
  Бухгалтерлік есептің бөлімдері
  
• 
  Рееттелетін нормативті және заңдық негіз
  
• 
  Кәсіпорынға елеулі әсер ететін құзырнама мен реттеу, мұның құрамына қадағалау да кіреді.
  
• 
  Салық салу
  
• 
  Қазіргі уақытта кәсіпорынға әсер ететін мемлекеттік саясат, мысалы, ақшалай және кредиттік саясат, тарифтер, саясаттың шектеулі саудасы.
  
• 
  Кәсіпорынға, сатып алынған компанияға немесе кәсіпорын бөлімшесіне әсер ететін экологиялық талаптар.
  

A27. Түзетілмеген қаражаттық ақпарат алынып шыққан көздің маңыздылығына әсер ететін факторларға, аудит немесе қайта қарастыру мәлімдемесі болу не болмауына қарасамастан, мыналар жатады:

• 
  Белгілінген заңнамамен немесе нормативті актімен бекітіліп, рұқсат алынып, кәсіпорынды растау құжаты тапсырылады.
  
• 
  Анық анықталады.
  
• 
  Формальді қаражаттық ақпаратты құрудың бастапқы нүктесі болып табылады, оныі кәсіпорынның бағалау полициясымен сәйкестігі тексеріледі, белгілі бір уақытқа жатады, және де уақыттың бір периодында орын алады.
  

A29. Түзетілмеген қаражаттық ақпараттың шыққан көзі туралы ешбір аудит немесе қайта қарастыру мәлімдемесі болмаса, тәжірибеші маманға алынған дерекнаманың сәйкестігін растайтын әркеттер жасауға керек. Бұл процедуралардың табиғаты мен өлшеміне әсер етуі мүмкін факторлар:

• 
  Тәжірибеші маманның кәіспорын туралы аудит немесе қайта қарастыру мәлімдемесін жасауы, және осы түрдегі келісмінен тәжірибеші маманның алған тәжірибесі.
  
• 
  Кәсіпорынның ең соңғы тарихи және қаражаттық ақпаратының тексерілуі мен қайта қарастырылуы.
  
• 
  Кәсіпорынның қаражаттық ақпаратының периодтық тексерілімнен өтуі, мысалы, нормативті талаптардың орындауы үшін.
  

• 
  Жауапты жақтан мыналарды тала ету:
  

• 
  Дерекнаманың дайындалған процесі, және негіздік есептеудің сенімділігі.
  
• 
  Барлық транзакциялардың жазылуы.
  
• 
  Дерекнаманың кәсіпорынның есептеу саясаты негізінде дайындалуы.
  
• 
  Есептеу саясатында болған соңғы өзгерістер.
  
  • 
    Дерекнаманың елеулі қателікке ұшырай алу тәукекелін бағалау.
    
• 
  Кәсіпорынның әрекеттері, шаралары мен операцияларындағы өзгерістердің әсері.
  

• 
  Егер тәжірибеші маман алдыңғы жылдық немесе аралық қаржылық ақпаратты тексеріп, аудиторлар тарапынан келісім алса, мұның түзетілмеген қаражаттық ақпараттың алынған дерекнаманы дайындау кезінде пайда болған сұрақтарды шешуге бағытталған аудитті қарастырады.
  
• 
  Жауаптар тәжірибеші маманның кәсіпорын туралы түсінігімен сәйкес келмегенде жауапты жақтың пайда болған сұрақтарға жауап беруін растайтын ақпарат.
  
• 
  Дерекнаманы алдыңғы қаражаттық ақпаратпен салыстыру, бірден өткен жылғы толық немесе аралық қаражаттық ақпаратты салыстыру, және жауапты жақтың елеулі өзгерістерін талқылау.
  

A31. Кәсіпорынның келісімідер үшін құрылғанынан және бұрын әлі саудалық әректтермен айналысып көрмеген кәсіпорындарынан басқа, бар заңның ешқашан тексерілмеген қаражаттық ақпаратқа заның не ереженің кәсіпорынға проспект жасауға рұқсат беруі екіталай.

A32. Жауапты жақтың қаражаттық ақпарат пен өзге қатысым талаптарынжинағаны туралы тәжірибеші маманның түсінігі, және өзге де жауапты жақтың қажет түзетулерді анықтауы туралы келісім шарттары. Тәжірибеші маман жауапты жақтың қажетті қажетті түзетулердің маңызыдығын қажетті түрде алынуы келесі процестердің жинағынан тұрады:

• 
  Жауапты жақтың қажетті проформа түзетулерінің маңыздылығын бағалауы, мысалы, кірістер, қосымша шығындардың, активтер мен кәсіпорындар арасындағы келісімдерді анықтауда қолданылатын әдістер.
  
• 
  Қаражаттық ақпаратты алуға арналған әдісі жайындағы жауапты жақтардың міндеттері.
  
• 
  Қажетті кеілісімдердер мен өзге де құжаттардың нақты аспектілерінің бағалануы.
  
• 
  Жауапты жақтарды оқиғалардың не опреациялардың аспектілерін орындауға құлшындыру, олардың сәйкес түзетулерге тура қатысы бар.
  
• 
  Сәйкес процестерді есептеу, оны жауапты жақ орындайды, ол формальді қаражаттық ақпаратты жасауда қатысад.
  
• 
  Формальді қаражаттық ақпаратты дайындауға қатысқан жауапты жақтың тексерімі туралы растау алу.
  
• 
  Сараптамалық процедураларды дайындау.
  

Дивисти Қаражаттық Ақпарат

A33. Құқықтан айыру жағдайында дивисти қаражаттық ақпараты түзетілмеген қаражаттық ақпарат алынған дерекнамадан алынады. Яғни, түзетілмеген қаражаттық ақпарат алынған дерекнама тәжірибеші маманға негіз болып келеді, яғни, ол дивисти қаражаттық ақпаратты қолдау үшін қажет. Бұл кезде талқылауны қажет сұрақтарға кірістер мен шығыстар проформаның түзетулерінде жинақы түрде келтірілуі қажет.

A34. Түзетілмеген қаражаттық ақпарат қай дерекнамадан алынып, тексеріс пен қайта қараудан өтсе, тәжірибеші маман формальді қаражаттық ақпараттың сәйкестігін анықтайтын A29–A30 тарауларда сілтеме жасай алады.

Қабылданған Қаражаттық Ақпарат

A35. Қабылданған қаражаттық ақпараттың алынған дерекнамасы тексеріліп, сәйкестігі тексеріледі. Бұл дерекнама тәжірибеші мамаммынң қатысуымен тексерілсе, қаражаттық ақпарат 23 тарауында толығырақ қарастырылады.

A36. Қабылданған қаражаттық ақпараттың алынатн дерекнамасын өзге тәжірибеші маман тексере алады. Бұл жағдайда, тәжірбеші маман КМХС бойынша мәлімдеме жазуы тиіс. Бұл мәлімдеме 17(б), (г) тарауларын сәйкес келуі қажет, сатып алынған қаражаттық ақпарат қолдауға оңтайлы болуы керек.

A37. Сатып алынған қаражаттық ақпарат алынған дерекнама тексерілмесе немесе қайта қарастырылмаса, тәжірибеші маман бұл дерекнамалардың сәйкестігін растайтын процедураалр дайындауы қажет. Бұл процедуралардың табиғаты мен көлеміне әсер ете алатын факторлар:

• 
  Тәжірибеші маманның сатып алынған қаражаттық ақпаратты және тәжірибеші маманның білімін тексеруі.
  
• 
  Сатып алынған қаражаттық ақпараттың соңғы рет тексеріс пен қайта қарастырудан өтуі.
  
• 
  Қаражаттық ақпараттың периодтық тексерімге сәйкес келуі.
  

• 
  Сатып алынғалы жатқан кәсіпорыннна келесі заттарды талап ету:
  

• 
  Қаражаттық ақпараттың алыну жолы, бухгалтерлік есеп берудің сенімділігі.
  
• 
  Барлық әрекеттердің жазылып алынуы.
  
• 
  Қаражаттық ақпараттың алынған дерекнамасының сатып алынған компанияның саясаты бойынша жүргізілуі.
  
• 
  Ең бастапқы кезеңдерден бастап аудиторлардың қабыданғанға дейін кезеңде өзгерістердің болуы, егер болса, қандай.
  
• 
  Сатып алынған қаражаттық ақпараттың дерекнамасының алаяқтық әсерінен бұзылуының әсерінен болатын тәуекел.
  
• 
  Сатып алнғалы жатқан әркеттер мен операциялардың қзгерісінің әсері.
  

• 
  Тәжірибеші маманның өткен жылғы және аралық қаражаттық ақпарат жайында аудиторлар тарапынан келісім алуы, осы аудит қаражаттық ақпараттың алынатын дерекнаманың сәйкестігін тексереді.
  
• 
  Сатып алынған қаражаттық ақпаратты өткен жылғы немеес аралық қаражаттық ақпаратпен салыстыру, және керек жағдайда, сатып алынған кәсіпорынның өзгерістерін қарастырады.
  

A39. Барлық аудиторлық мәлімде не қорытындылар формальді қараажытқ ақпараттың жинақталуына әсер ете бермейді. Мысалы, білікті тексеруші көзқарасы кәсіпорынның қаражаттық мәлімдемесін сипаттамайды, себебі басқарым талаптары қаражаттықақпаратқа қойылатын талапқа ұқсас келмейді, сай емес. Егер бұл және өзге де қаржылық мәлімдемелер, әдетте түзетілмеген қаражаттық ақпарат алынатын дерекнама, мысалы, таза активтердің проформасы не шығыстардың проформасы жасалысымен, барлық аспектлірін ескергенде, барша критерийлердің негізінде.

A40. Тәжірибеші маманға қажет болуы мүмкін келсі әрекеттерге мыналар жатуы мүмкін:

• 
  23(ә) тараулар талаптар:
  

• 
  Жауапты жақпен осы сұрақты талқылау.
  
• 
  Берілген заңдар мен ережелер негізінде тәжірибеші маманның мәлімдемесін жақсарту мүмкіндігі, қорытындыны қайта қарастыру, тарауындағы маңызды нәрселерді көрсету, егер, тәжірибеші маманның кәсіби шешімі формальді қаражаттық ақпаратты түсінуге жеткілікті болса.
  

• 
  24 тарауында талаптар, мұндағы тәжірибеші маманның сәйкес заң не ережелері.
  
• 
  Заң не ережелер бойынша мәлімдемені келісім негізінде орындау.
  
• 
  Заңгер лік көмек іздеу.
  

A41. КБӘК Кодексі тәжірибеші маманға мәлімдемелермен, қайтарымдармен, байланыстармен немесе өзге ақпараттармен тура байланысты болуын талап етпеуі мүмкін⁶⁸, мысалы:

1. 
   Материалдық өтірік, шатасуға алып келтін ақпараттан тұрады;
   

б) Қосылуы қажет ақпаратты жіберіп алу не жасыру.

A42. Қажетті Ашылулар келесі заттардан тұруы мүмкін:

• 
  Формальді қаражаттық ақпараттың сипаты мен өлшемі, уақыты, және келісімнің қашан жасалғаны туралы сияқты мәлімет;
  
• 
  Түзетілмеген қаражаттық ақпараттың алынған дерекнамасы, және тексерімнің қорытындысының мәлімделгені;
  
• 
  Проформаның түзетілуі және әр бөліктің түсініктемесі. Бұған қабылданған ақпарат, ақпараттың дерекнамасы алынғаннан кейін болады;
  
• 
  Қауымға алуға болмайтын болса, формальді қаражаттық ақпараттың жинақталған критерийлер; және
  
• 
  Шартты қаржылық ақпараттың тек көрсету мақсатында ғана жиналғаны туралы мәлімдеме, ол жағдайдың қаражаттық күйін көрсетеді, қаражаттардың қозғалысын көрсетеді.
  

A43. Тәжірибеші маман түзетілмеген қаражаттық ақпараттың алынған дерекнамасынан ақпаратты алмағандықтан, тәжірибеші маман оқиға аяқталғаннан кейін белгілі бір операциялар орындайды., бұл істер, әдетте, ашылуды, түзетуді талап етеді. Қалай болғанда да, аталған уақыттан кейінгі барлық сұрақтарды қарастыра алады. Формальді қаражаттық ақпарат тәжірибеші маманнан ашылуды, түсініктемені талап етуі мүмкін, бұл кейін болуы мүмкін қателіктерді алдын алу үшін қажет. Мұндай қарастыру ақпараттың шыныдығына негізделе, және тәжірибеші маманның объект туралы білім жеткіліктігіне негізделеді. Мысалы, оқиғадан кейн алынған ақпарат қателіктерге алып келуі мүмкін.

A44. Тәжірибеші маманның жасай алатын келсі әрекеттері, егер жауапты жақ қаражаттық ақпараты қайта қарастыруға келіссе, келесі нәрселерден тұруы мүмкін:

• 
  Заң не ережеге сәйкестік;
  

• 
  Тәжірибеші маманның мәлімдемесіндегі сипаттама;
  
• 
  Тәжірибеші маманның шешімінің өзгеруі;
  
• 
  Мәлімдемені қабылдау немесе кеілісімнен шығу;
  

• 
  Заңгерлік консультацияны іздестіру.
  

А45. Кейбір жағдайларда, қолданылған транзакциялардың түрлері қажетті операциялардың жүргізілмеуінен мекеменің анық тұжырымдалмағаны жайында түзеуіш проформалар үшін жауапты жақтан қажет етуі мүмкін. Бұл жағдайда, қолданушы жауапты жақтан жазылған көрсетілімді ұлғайтуға сұрауы мүмкін: аккаунтинг жобаларын мақұлдау және бұл жобадағы транзакциялар түрлерін күрсету.