Имам ғазали жүректің сырлары

139 
Басқа бір риуаятта: «Баршылықта да, таршылықта да Аллаға шүкір 
келтіргендер»
363
 
дейді. 
363
 
Табарани, Муғжамул кәбир, 12345. 
Тағы бір хадисте: «Мақтау (шүкіршілік) – Рахманның киімі», – деп айтылады. 
Алла Тағала әзірет Әйюбпен (а.с.) сөйлескен сөзінде: «Мен сүйген пенделерімнің 
шүкіршілігін сыйлық ретінде қабыл аламын» деп уахи қылған. 
Сондай-ақ сабырлы пенделер туралы: «Олардың жайы – Дарус-сәлам пейіші. Ол 
жайға кіргенде оларға шүкіршілік келтіруді нәсіп етемін, ол – сөздердің ең жақсысы. 
Шүкіршілік қылғанда оларға бергендерімді көбейтемін. Мені көруді нәсіп қылумен 
оларға берген нығметтерімді көбейткен боламын», – деген. 
Байлық жинау туралы аяттардың бірі түсірілгенде Омар (р.а.) Пайғамбарымыздан 
(с.а.с.) «Қайсы байлықты жинайық?» – деп сұрады. Алла Елшісі (с.а.с.): «Зікір қылушы 
тіл, шүкір қылушы жүрекке ие болыңдар»
364
 
деді. 
364
 
Тирмизи, ибн Мажа. 
Мұнда Пайғамбарымыз (с.а.с.) байлықтың орнына шүкіршілік қылған жүрекке ие 
болуын бұйырып жатыр. 
Ибн Масғуд (р.а.): «Шүкіршілік – иманның жарымы», – дейді. 
Шүкіршілік жүрекке де, тілге де, дененің кейбір мүшелеріне де тиесілі. 
Біріншісі, жүрекке тиесілі. Жүректің жақсылыққа бағыт алуы және барлық 
жандыларға жақсылық жасау сезімінде болуы. 
Екіншісі, тілге тиесілі. Тілдің Алланы мақтау мәніндегі сөздерді Аллаға шүкіршілік 
келтіру үшін айтуы. 
Үшіншісі, дене мүшелеріне тиесілі. Дене мүшелердің Алла берген нығметтерді оған 
ғибадат жасау мақсатында жұмсауы, оның бұйрығына қарама-қарсы қолданудан 
сақтануы. 
Бұған мысал келтіретін болсақ, көз арқылы жасалатын шүкіршілік – мұсылманның 
бейәдеп кемшіліктеріне көз жұму. Құлақ арқылы жасалатын шүкіршілік – мұсылман 
туралы естіген кемшілікті жасыру. Бұлар көз бен құлақ үшін шүкіршілік жасау қатарына 
кіреді. 
Алланың тағдырына разылық білдіру – тілдің міндеті болған шүкіршілік түрінен. 
Пайғамбарымыз (с.а.с.) бір күні таңертең бір сахабадан: «Түнді қалай өткіздің?» – 
деп сұрайды. Сахаба: «Жақсы өтті», – деп жауап береді. Пайғамбарымыз (с.а.с.) одан 
«Құдайға шүкір, жақсы өтті» деген жауапты алғанға шейін бұл сұрақты қайта-қайта 
қайталады. Ақыры сол жауапты алғаннан кейін «Сенен осыны естігім келген еді», – 
деді. 
Бұрынғы мұсылмандар бір-бірінің жағдайын сұрауды әдетке айналдырған. Олардың 
мақсаты Аллаға шүкіршілік келтіруге жағдай жасау еді. Сонымен шүкіршілік келтіргені 
де, хал-жағдайды сұраумен осыған себепші болғаны да ғибадат сауабын алды. 
Хал-жағдайы сұралған кісі не шүкір келтіреді не өз жағдайынан шағымданады не еш 
жауап бермейді. Шүкіршілік келтіріп жауап беру – ғибадат. Жағдайына наразы болып 
шағымдану – мұсылманға жараспайтын жағымсыз көрініс. Барлық нәрсеге құдіретті 
Алла Тағаланы қолынан еш нәрсе келмеген пендеге шағымдану қайтіп жағымсыз 
болмасын! Басына келген бәлеге шыдай алмаған және еркінің әлсіздігі оны 
шағымдануға итермелеген кісі тікелей Аллаға шағымданса жөн болмақ. Өйткені бәлені 
берген де, оны жіберген де Алланың Өзі емес пе. 
Мұқтажын Аллаға айтқаны бірақ Алладан басқаның алдында шағымдануы 
абыройсыздық. Маңайындағы өзі сияқты әлсіз пенде екенін ұмытып, оған шағымдануы 
жағымсыз көрініс. 

140 
Алла Тағала былай дейді: «...Анығында, Алланы ұмыт қалдырып, табынған 

жүктеу/скачать 2.84 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: