Жеңешемнің жауабы
жүктеу/скачать 0.51 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Соғыс жетімі
| Кенесарының басы қайда
Сөйткен Шыңғыс ханның көкжал ұрпағы – Кенесары хан Астананың қақ ортасында, Есіл өзеннің жағасында оңтүстік-батысқа қарап, алмауыт аттың үстінде шіреніп отыр. Скульптура авторы – Нұрлан Далбай деген азамат. Тұғыр салғыш – кəдімгі өзіміздің Шота Уəлихан. Кенесары ханның басында айырқалпақ. Қалпаққа кейде шымшық қонып отырады. Ал шын өмірде Кенесары өз жасақтарымен Ақмола атты патша қамалына қарсы беттен, яғни, оңтүстік-батыстан солтүстік бетке қарай шабуыл жасаған. Сөйтіп, патшаның зеңбірекпен, мылтықпен мұздай қаруланған қорғаныс қамалына найзамен, қылышпен, дойыр қамшымен, шоқпармен қаруланған қолды бастап, Ақмола қамалын басып алған. Бəрі дұрыс. Бірақ кейін-кейін патшаның сансыз əскеріне, зеңбірегіне қарсы тұра алмай, оңтүстікке, Қырғызияға қарай бет алды. Қырғыздың шонжарларымен мəмілеге келіп, патшаға қарсы одақ құрмақшы еді. Бірақ патша губернаторлары қарап жатпай, қамданып, қырғыз манаптарының аузын алып, зеңбірекпен, мылтықпен қаруландырып, Кенесары қолына қарсы шығуға дайындап қойған екен. Келелі істің аяғы кері кетіп, Кекілік таудың тұсында, хан Кене қолға түсіп, жауыздар оның басын кесіп алып, патшаға тарту ретінде Омбыға, одан соң Петербургке жіберген дейді. Бірақ сол бас əлі табылмайды. Ал Астана қаласының қақ ортасында, Есіл өзені жағасында алмауыт атқа мінген Кене хан шіреніп отыр. Басында айыр қалпақ. Бұл тас бейне. Ары-бері ағылып өтіп жатқан адамдар. Ескерткішті айнала қойылған скамейкаларда отырғандар. Көбісі хан Кененің өз басы əлі табылмағанын білмейді. Бұл да бір кем дүние. Өкінішті дүние. Соғыс жетімі 1998 жыл. 9 май еді. Жеңіс күні. Алматы. Панфилов паркіндеміз. Мереке күнімен бір-бірімізді құттықтап жатырмыз. Өзі бір «кампанбыз». Қалың қарағай түбіне шағын дастархан жайылды. Əсіресе жазушы Бек (Совхозбек) Тоғысбаев көңілділеу. Мен сөз кезегінде Бекке қарата: – Əкең сенің осындай азамат, жақсы жазушы болғаныңды көрмей, – Майданда қаза тапты, əттең... – деп едім, Бек кенет еңкілдеп жылады. Алпыстан асты ғой. Əлі бала. Əке үшін. Ес білмей, жастай қалған жетім, соғыс жетімі жылады. Міне, бұл ұлы сезім, жүрегі жібіп, елжіреді. Жүрегі елжіремейтіндерден қорқу керек. Ондайлар жазушы бола алмайды. Алпыс жылдан кейін əкесі есіне түсіп жылаған жетім. Соғыстан қалған жетім. Бұл да бір кем дүние... Ауыл иттері Ахмет Байтұрсынов: – Қинамайды абақтыға жапқаны, қиын емес дарға асқаны, атқаны. Маған ауыр осылардың бəрiнен өз ауылымның иттерi үрiп, қапқаны, – деп едi-ау. Əттең, дүние-ай, 1937 жылы бiздiң əкейдi де өз ауылымыздың шолақ белсендiлерi нақақтан жала жауып, ұстатып жiбердi де, жоқ қылды ғой. Обалы кiмге? Қорлықты көп көрдiк қой. 1937 жылы "халық жауы" деп ұсталып, атылған, айдалған, асылғандардың бəрi кейiн ақталды. Бiрақ жазықсыз жапа шеккендер қайта тiрiлген жоқ. Бiр кем ғана дүние ме екен? Орны толмас орасан обал дүние. жүктеу/скачать 0.51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|