Жетписбаев батыр адамович
жүктеу/скачать 1.57 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қылмыстың ұйымдастырушысы – бұл
| орындаушылық деп атайды. Қылмыстың орындалу тəсiлiне қарай бiреу арқылы орындаушылық ə
жолдармен жасалады. Өзiнiң қылмыстық мақсатына қол жеткiзу үшiн жоғары да аталған жауаптылыққа қаб не қарсы тұруға дəрменсiз адамдарды пайдаланып қылмыс жасаған адамдардың қоғамға қауiптiлiгi ж болуымен сипатталады, себебi олардың əрекетi қылмыстық заңмен қорғалатын екi бiрдей қатынасты бағытталған. Субьективтiк жағы бойынша қылмыстың орындаушысы деп тануға негiз беретiн кез келген əрекет к тiкелей немесе жанама қасақаналығымен сипатталады. Орындаушы өзi iс-əрекетiнiң басқа қатысушыла бiрге жасаған iс-əрекетiнiң қоғамға қауiптiлiк сипатын ұғынады, өз əрекетiне қатысты не ортақ қылм зардаптың болатынын жəне болмай қоймайтынын алдын ала бiледi жəне сол зардап тың тууын тiлейдi н тiлемесе де саналы түрде оған жол бередi. Сонымен, қылмыстың орындаушысы қатысушылықпен жасалатын кез келген қылмыстың мiндеттi қаты тұлғасы. Басқа қатысушысыз қылмыс жасалуы мүмкiн, ал орындаушысыз қылмыс жасалмайды. Сонымен қатысушылықпен жасалған қылмыстың аяқталу деңгейi де осы орындаушының əрекеттерiмен анықталады орындаушы қылмысты ақырына дейiн жеткiзбесе, басқа қатысушылардың əрекетi аяқталмаған қылмыс р сараланады. Қылмыстың ұйымдастырушысы – бұл: 1). Қылмыс жасауды ұйымдастырған немесе оның орындалуына басшылық еткен адам, 2). Ұйымдасқан қылмыстық топты немесе қылмыстық қауымдастықты құрған адам; 3). Ұйымдасқан қылмыстық топқа немесе қылмыстық қауымдастыққа басшылық еткен адам. Қылмыстың ұйымдастырушысы қылмысқа қатысушылардың iшiнде ең қауiптiсi, өйткенi ол қылмыс жасау тудырушы, жасалатын қылмыстың түрiн, жасалу орнын, уақытын, тəсiлiн жəне зардаптың мөлшерiн белг тұлға болып есептеледi. Қылмыстың ұйымдастырушысы қылмыстың жасалуына басқа адамдарды тартып, ұйымдасқан то қылмыстық қауымдастықты құру немесе оларға қатысушыларға жетекшiлiк жасай отырып, қылмыстың бас сатыларынан аяғына дейiн басқару əрекеттерiн жасайды. Жоғарыда аталғандай, ұйымдастырушының негiзiнен үш əрекет: басқарудан, топты құрудан жəне топқа жетекшiлiк етуден құралады. Өз қы ұйымдастырушы жеке немесе басқалармен бiрге қоса орындаушы ретiнде жүзеге асыруы мүмкiн. Егер тұл ұйымдастырушының қызметiн атқарса, онда ол қылмыс құрамын орындауға тiкелей қатыспайды. Мысалы адамды жалдау арқылы қылмыс жасау кезiнде оның əрекетi ҚК Жалпы бөлiмi нормаларының не жауаптылықты көздейдi. Егер тұлға бiр уақытта ұйымдастыру шылықпен бiрге қылмыстың орындаушысы табылса, онда оның жауаптылығы ҚК Ерекше бөлiмiнiң нормаларымен анықталады. Қылмыстың орындаушысына қарағанда ұйымдастырушы тек тiкелей қасақаналықпен ғана əрекет Ұйымдастырушы деп танылған тұлға өз iс-əрекеттерiнiң қоғамға қауiптi екендiгiн ұғынады, сол iс-əрекет нəтижесiнде қандай да бiр қоғамға қауiптi зардаптардың болатынын жəне болмай қоймайтындығын алды бiледi жəне сол зардаптардың тууын тiлейдi. Сонымен, ұйымдастырушының қызметi қылмысқа қатысушылар дың барлық жиынтық əрекеттерiн бiрiк Ол өзi ұйымдастырған барлық қылмыстар үшiн жауаптылыққа тартылады. жүктеу/скачать 1.57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|