Жоғарымектебі
жүктеу/скачать 4.86 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ( Euphydryas aurinia)
- Аполлон көбелегі
- Секіргіш кесіртке
| ШҚУ Е Ф 010-22-09
Маралқурай (чемерица лобеля) -Melanthiaceae тұқымдасының тамырдәрі туысына жататын биіктігі 1,5 метрден асатын, көп жылдық, шөп тектес өсімдік..Тамыр сабағы жуан әрі жұмыр, қара қоңыр және көптеген ақ түсті қосалқы тамырлары бар. Тамыр сабағынан жыл сайын қурап түсіп қалатын тамыр жапырақтарының орнын көуге болады.Сабақтары жуан, іші қуыс, тік өседі, бұтақтары жоқ.Жапырақтары кезектесіп орналасқан, ірі, эллипс тәрізді, шеттері бүтін, сабақты қоршай өседі.Гүлдері ірі, ақ немесе жасыл түсті, өсімдіктің жоғарғы жағында сыпырғы тәрізденіп шоғырланып тұрады. Авринияшахматшыкөбелегі (Euphydryas aurinia)-— Қабыршақ қанаттылар отрядының көбелегі. Қанат құлашы 26- 40 мм; құрсағының ұшында сарықызғылт бір шоқ қылтанақтары бар. Еуропа, Солтүстік Африка, Кіші Азия, СолтүстікАмерикадатаралған. ТМД, Еуропалықбөлігініңорталықжәнеоңтүстікаймақтарында, Қырымда, Кавказдакездеседі. Маусымнантамызғадейінұшады. Жұмыртқаларынқылтанақтарыменжауыпжапырақтарғасалады. Жасжұлдызқұрттарытоптапып, (200-300) жібекжіппеноралғанжапырақұяларындақыстайды. Ересектерініңденесінтүкбасқан. Егероғанқол тисе ызылдап, ашытады. Қалың жылдары жеміс ағаштарының жапырақтарынан түкқ алдырмай жеп қояды. Аполлон көбелегі-желкенділер тұқымының көбелегі. Қанат құлашы 70-90 мм. Негізінде Еуропаның таулы аймақтарында Кавказ, Батыс Сібірде таралған. Жазық далалық аймақтарда сирек кездеседі. Маусым-қыркүйекте ұшады. Жұлдыз құрттары қоян қырықабатының жапырақтарымен қоректенеді; бастапқы сатыларында жұлдыз құрттар топтасып тіршілік етеді. Пілләмен қоршалған қуыршақтары топырақта болады. Жұмыртқадан шықпаған жұлдыз құрттар қыстайды. ХТҚО және КСРО Қызыл кітабына енгізілген. Секіргіш кесіртке (лат. Lacerta agilis) – ашық сұр, қоңыр немесежасыл түсті ірі кесіртке (денесінің ұзындығы 120 мм). Күйлеу кезеңінде аталығының түсі қою жасыл түсті болады, күзде бұл түс көкжасылға айналады. Аналығы мен ұрпақтары сұр немесе қоңыр түсті болады. Қазақстанның солтүстік бөлігінде таралған, шығыста, оңтүстік-шығыс таулары Жоңғар және Күнгей Алатауларына дейін кіреді. Орманды дала аймақтарында, орман шетінде, өзен мен көлдердің жағалауларындағы жайылымдарда кездеседі. Суаратын каналдар арқылы алыс егістік жерлерге дейін кетуі мүмкін. Баспана ретінде інді өзі қазып алады, бірақ көбінесе Кеміргіштердің інін пайдаланады. Сүйсініп суға түседі, жақсы жүзеді, судың астында 12 минут тұра алады.Аталығы мен аналығы қыстан шыққаннан кейін, көп кешікпей шағылысады. Аналығы маусымда 3-15 жұмыртқа салады. жүктеу/скачать 4.86 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|