Өндірісте суды дайындау
Өндіріске келетін суда еріген заттардан басқа, ерімеген заттар болады. Олар құм, сазбалшық, өсімдік жəне жəндіктердің қалдықтары, түрлі микроорганизмдер болады. Сондықтан суды тазарту керек. Суды тазарту жолдары: мөлдірлеу, зиянсыздандыру, жұмсарту, тұзсыздандыру, газсыздандыру.
Мөлдірлеу – су құрамындағы механикалық қоспалардан суды тазарту үшін үлкен бетондалған ыдысқа тұндырады, қалған заттардан ажырату мақсатымен құм сүзгіштен өткізеді.
Механикалық сүзу көмегімен судан құм, тот, лай және басқа қатты заттардың қоспаларын кетіруге болады. Бұл тазалаудың ең танымал әдістерінің бірі, сондықтан сүзгілерді пайдалану оңай және арзан.
Суды зиянсыздандыру – суды микроорганизмдерден жəне бактериялардан тазарту əдісі: хлорлау, озондау немесе қайнату.
Суды жұмсарту – су құрамындағы ерітінді түріндегі Са жəне Mg тұздарынан жарым-жартылай немесе толық тазарту. Суларды жұмсарту əдістері: физикалық, химиялық жəне физикалық-химиялық болып бөлінеді.
Суды газсыздандыру – суды еріген газдан тазарту. Суды газсыздандыруға химиялық жəне физикалық əдістер қолданылады.
Суды темірсіздендіру. Судағы темірдің мөлшері оған ерекше түс (қоңыр), иіс пен жағымсыз дәм береді. Сумен жабдықтау жүйелерінің жақсы жұмыс істеуі үшін де судың құрамындағы темірді кетіру қажет: суда темір мен марганецтің болуы құбырларға кері әсер етеді. Темірсіздендіру сүзгілерінің көмегімен жүзеге асырылады.
Кері осмос. Бұл физика-химиялық процестерге негізделген суды тазартудың өте тиімді әдісі. Оның мәні мынада: мембрананың тұздары әртүрлі екі ерітіндіні бөлу кезінде үлкен диаметрлі молекулалар ол арқылы өте алмайды, ал қысымдағы су молекулалары мұны істей алады. Қысым неғұрлым жоғары болса, кері осмос өнімділігі соғұрлым жоғары болады. Бұл процесс молекулалық деңгейде жүретіндіктен, шығуда мүлдем таза су алынады.
Суды дайындау және тазарту жүйесін валидациялаудың мақсаты-суды дайындау, сақтау және тарату жүйесінің жабдықтары берілген жұмыс режимдерінде жұмыс істегенде үйлесімді (тұтас жүйе ретінде) жұмыс істейтінін және фармацевтикалық өндіріс үшін қажетті судың көлемі мен қайталанатын сапасын үнемі қамтамасыз ететіндігін құжаттамалық растау. Су дайындау жүйелері пайдалануға берілгенге дейін валидациялануы керек, содан кейін қызмет ету мерзімі ішінде "білікті" күйде қалуы керек. Егер кәсіпорын суды дайындаудың жаңа жүйесін монтаждауды немесе қолданыстағы жүйені жаңғыртуды жүргізсе, валидация мамандары жобалаушылардың қателіктерінен туындаған ықтимал кейінгі қажетсіз кідірістер мен үзілістерді болдырмау үшін жобаға ең ерте кезеңде қатысуы керек.
Су дайындау жүйелерін валидациялау бойынша жұмыс кем дегенде үш кезеңнен тұруы тиіс: зерттеу кезеңі, сондай-ақ жүйенің қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді күнделікті мониторингі кезеңдері. Ол валидациялық жұмыстардың барлық қатысушыларын (DQ, IQ, OQ, PQ) нақты жоспарлауды және қатаң үйлестіруді талап етеді.
Достарыңызбен бөлісу: |